In onze kerken wordt in die maand bijzondere aandacht gegeven aan dit gebed. De meeste katholieken hebben wel een rozenkrans. Tallozen bidden die bijvoorbeeld als ze onderweg zijn. Ik zie regelmatig zo’n rozenkrans in auto’s hangen. En een overledene krijgt er vaak een in zijn handen gelegd. Zeker onder de ouderen zullen er velen zijn, die herinneringen hebben aan het rozenkransgebed ’s avonds in het gezin. Een bedevaart of processie zonder dit gebed is ondenkbaar. Wat is het geheim en de kracht van de rozenkrans?
Hoe kun je bidden?
Er zijn vele manieren om te bidden. Een gebed in geestelijke duisternis en nood is niet minder waard dan gebed vervuld van vreugde. Spontaan kunnen we onze dankbaarheid uiten en God loven om iets moois, dat ons overkomt. We bidden voor allerlei intenties, denken in ons gebed aan dierbare mensen, overwegen mediterend het evangelie, enzovoorts. Het wezen van gebed is echter uiteindelijk dat we luisteren, niet dat we iets zeggen. Bidden is meer luisteren naar God dan praten met God, hoe goed dat laatste ook is. De stilte kan gebed worden. Bidden is bij de Heer zijn en bij zijn moeder Maria, in de kracht van de Heilige Geest. Bij het bidden laten we onze noden en plannen los, om die in Gods handen te leggen: U zorgt voor mij, daarop mag ik vertrouwen.
Rozenhoedje en rozenkrans
Er is een verschil tussen een rozenkrans en een rozenhoedje. Drie rozenhoedjes is een volledige rozenkrans, maar meestal beperkt men zich bij het bidden tot een rozenhoedje dat - na enkele inleidende gebeden - uit vijf ‘tientjes’ bestaat. Een tientje is één Onze Vader en tien keer een Wees gegroet, afgesloten met een korte lofprijzing: Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest... Er is een kraal voor elk Onze Vader en elk Wees gegroet aan een rozenkrans. Vóór elk tientje wordt meestal een episode uit het leven, lijden of de verheerlijking van Jezus gememoreerd (de zogeheten ‘geheimen van de rozenkrans’).
Een saai gebed?
Is het niet saai en eentonig om zoveel Onzevaders en Weesgegroeten achter elkaar te bidden? Dat zou je inderdaad kunnen denken. Het is dan ook niet de bedoeling bij elk woord stil te staan of de rozenkrans te bidden als een soort prestatie, een werk dat áf moet. Het gaat er niet om dat wijzelf steeds aan het woord zijn. De gedachte is juist dit gebed zó te bidden dat we in een rustige, meditatieve sfeer komen - een luisterhouding. De geheimen van de rozenkrans bieden daarbij een thema om over te mediteren tijdens het daarop volgende tientje.
Een gemakkelijk gebed
Het rozenkransgebed kun je overal doen: onderweg in de auto, als je aan het wandelen bent, zittend of geknield, thuis of in de kerk. Het is geen ingewikkeld gebed en het kan helpen om slechte gedachten van je weg te houden. Het is een Mariaal en meditatief gebed: we eren Maria en brengen ons haar leven en voorbeeld te binnen.
Kokosmat
Zelf bewaar ik goede herinneringen aan de meimaand en de oktobermaand in mijn vroege jeugd. Dan baden we in het gezin de rozenkrans rond het Mariabeeld, dat we als kinderen hadden versierd met allerlei bloemen, die we zelf hadden geplukt. O, ik weet dat sommige mensen tientallen jaren later nog hebben gezucht dat dit gebed thuis zo werd afgeraffeld en dat ze de rozenkrans hadden moeten bidden, geknield op een kokosmat. Het ging bij ons thuis ook wel wat snel, maar een kokosmat hadden wij niet.
Rozenkransmaand
Paus Leo XIII (paus van 1878-1903) heeft de rozenkransmaand ingesteld in zijn encycliek Supremi apostolatus (1883). De paus vroeg in die encycliek om van 1 oktober tot 2 november in alle parochiekerken de rozenkrans te bidden met de Litanie van Loreto. Hij had zelf een grote devotie voor het rozenkransgebed en heeft er maar liefst negen encyclieken aan gewijd, plus één over de rozenkransbroederschappen! Hij was er sterk van overtuigd dat het bidden van de rozenkrans in de gezinnen verloedering van de samenleving en onheil kon afwenden en dat dit gebed Kerk en samenleving al voor vele rampen had behoed.
Ontstaan rozenkrans
Het gebed zelf is nog veel ouder. Een legende verhaalt dat de heilige Dominicus (1170-1221) de rozenkrans van Maria zelf in een visioen zou hebben ontvangen. Dit verhaal is in de kunst vaak verbeeld. Het schijnt dat een Nederlandse Dominicaan Alanus de Rupe (+ 1475 te Zwolle) deze legende voor het eerst in de wereld heeft gebracht. Hij verwarde waarschijnlijk zijn stichter met een Karthuizermonnik van dezelfde naam. Het bidden van Onzevaders aan een kralensnoer deden monniken al in de vierde eeuw. Nog steeds wordt een rozenkrans daarom wel “Paternoster” (Onze Vader) genoemd. Karthuizers hebben de geheimen van het leven van Jezus eraan toegevoegd. Geleidelijk ontwikkelde het rozenkransgebed zich. De Dominicaner paus Pius V (paus van 1566-1572) heeft de huidige vorm vastgelegd.
Ik hoop U hiermee geïnspireerd te hebben om het rozenkransgebed te blijven bidden of ermee te beginnen. En hoe dan ook: blijf bidden!
Er is een verschil tussen een rozenkrans en een rozenhoedje. Drie rozenhoedjes is een volledige rozenkrans, maar meestal beperkt men zich bij het bidden tot een rozenhoedje dat - na enkele inleidende gebeden - uit vijf ‘tientjes’ bestaat. Een tientje is één Onze Vader en tien keer een Wees gegroet, afgesloten met een korte lofprijzing: Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest... Er is een kraal voor elk Onze Vader en elk Wees gegroet aan een rozenkrans. Vóór elk tientje wordt meestal een episode uit het leven, lijden of de verheerlijking van Jezus gememoreerd (de zogeheten ‘geheimen van de rozenkrans’).