Bisdom Haarlem-Amsterdam










Delen:
meld deze pagina op Twitter meld deze pagina op Facebook
Volgen:
link naar de RSS Feed van de laatste nieuwsberichten volg Bisdom Haarlem-Amsterdam op Twitter volg Bisdom Haarlem-Amsterdam op Facebook

Waar komt het woord ‘kardinaal’ eigenlijk vandaan?

gepubliceerd: zaterdag, 16 februari 2013

Clericus cardinalis was het woord dat vanaf het einde van de zesde eeuw werd gebruikt voor gees­te­lij­ken die vast verbon­den waren aan een bepaalde kerk (het woord incardinatie wordt nu nog steeds gebruikt om aan te geven bij welk bisdom een gees­te­lij­ke behoort).

Kardinale hoofddekselsDe oorsprong van het hui­dige kar­di­na­len­col­lege ligt echter in de  diakens van de zeven districten waarin Rome was inge­deeld, die op bij­zon­dere wijze verbon­den waren met de ka­the­draal, die als cardo, scharnier, van het bisdom werd aangeduid. Vandaar wer­den zij cardinales genoemd.Die titel heeft de hui­dige bete­ke­nis van het woord eerst langzamer­hand gekregen en vooral sinds het einde van de elfde eeuw toen zij volle­dig bij de keuze van de Paus betrokken wer­den.

De pries­ters die te Rome vast aan een van de 25 "tituli" (de “titel­kerken” van Rome) verbon­den waren en aan het hoofd daar­van ston­den, had­den een plaats in het presbyterium (het college van pries­ters) van de Bis­schop van Rome en zij wer­den vanaf de achtste eeuw even­eens cardinales genoemd.

Een titulus (titel­kerk) was een van de oude Romeinse kerken, die terug­gingen op de ver­vol­gings­tijd en ontstaan waren uit de privé-woning van een Romeinse familie, wiens "naambordje" ("titulus") deze nog droeg. De pries­ters die aan deze kerken verbon­den waren, vervul­den tevens functies in een van de vier pau­se­lijke aarts­basi­lieken. Dat deden ook de diakens die in de 7 regio’s van Rome in het finan­cieel bestuur en de armen­zorg werk­zaam waren. Zowel het aantal van de pries­ters als dat van de diakens heeft in de loop van de tijd vaker wijzi­gingen onder­gaan.

Nog steeds bestaan er drie rangen in het kar­di­na­len­col­lege, die van kar­di­naal-Bis­schop­pen, -pries­ters en -diakens (c. 350 §1). Sinds 1962 zijn de kar­di­naal-Bis­schop­pen niet meer met de zorg voor het suburbicaire (= vlak bij Rome gelegen) bisdom belast. Sinds 1965 wordt de rode hoed niet meer aan een nieuwe kar­di­naal uit­gereikt, zodat die nu alleen heral­dische bete­ke­nis heeft.

Sinds 1969 bezitten de andere kar­di­na­len geen bestuurs­vol­macht ten aanzien van hun titel­kerken. De titel van kar­di­naal-Bis­schop, -pries­ter of -diaken heeft niet te maken met de wij­ding die de be­tref­fen­de kar­di­naal heeft ont­van­gen; integen­deel: alle kar­di­na­len moeten sinds 1962 Bis­schop wor­den gewijd (vgl. c. 351 §1), al kan de Paus in die bepaling wel dis­pen­se­ren, zoals hij weleens doet als een bekende hoogbe­jaarde theoloog tot kar­di­naal wordt benoemd.

Momen­teel is het maximum aantal kar­di­na­len dat gerech­tigd is om de paus te kiezen gesteld op 120; aan het totaal kar­di­na­len (dus met de kar­di­na­len boven tach­tig jaar is geen grens gesteld). Kar­di­na­len wor­den gecreëerd door een decreet van de Paus. Daarbij kan hij aankon­digen dat hij een naam "in pectore" bewaart; de naam van die kar­di­naal wordt dan nog niet ge­pu­bli­ceerd en de aldus benoemde bezit dan nog geen van de rechten en de plichten van de kar­di­na­len, tot op de dag dat zijn naam wordt bekend gemaakt.



Gerelateerde nieuwsberichten

zaterdag, 16 februari 2013Welke pausen hebben afstand gedaan?
zaterdag, 16 februari 2013Bestuur van de Kerk als de zetel van de paus vacant is
zaterdag, 16 februari 2013Taken van het kardinalencollege
zaterdag, 16 februari 2013Geschiedenis van de pauskeuze
zaterdag, 16 februari 2013De pauskeuze nu
zaterdag, 16 februari 2013Wanneer en hoe wordt de gekozene paus?



Bisdom Haarlem - Amsterdam • Postbus 1053 • 2001 BB  Haarlem • (023) 511 26 00 • info@bisdomhaarlem-amsterdam.nlDisclaimerDeze website is gerealiseerd door iMoose