Machtigingen - Nalatenschap

Machti­ging voor het aan­ne­men of verwerpen van erf­stel­lingen, legaten, schen­kingen met een last of fundaties, alsmede het doen van schen­kingen.

Uw bestuur wil een erf­stel­ling, legaat of een schen­king met een last of fundaties aan­ne­men of verwerpen, dan wel een schen­king doen. Voor dit type bestuurshan­de­lin­gen is een machti­ging vereist wanneer:

• het de aanvaar­ding van een nalaten­schap betreft;
• wanneer het het ont­van­gen of doen van een schen­king betreft;
• wanneer het aanvaar­ding van een legaat groter dan € 10.000,= betreft;
• wanneer het de aanvaar­ging van een legaat met een last betreft.

In deze gevallen vragen wij u het aan­vraag­for­mu­lier voor een machti­ging in te vullen. Het ondertekende formulier zal door ons be­oor­deeld wor­den.

Alleen bij per bank overgemaakte legaten zon­der last lager dan € 10.000,= inc. BTW is geen bis­schop­pe­lijke machti­ging beno­digd; deze legaten noteert u in de Reke­ning en Verantwoor­ding op blad 2, 0630 ‘legaten en nalaten­schappen’. Tevens dient u de besluit­vor­ming in het pa­ro­chie­bestuur over het aan­vaar­den van dit legaat zorg­vul­dig te be­schrij­ven en te archiveren. Zie ook onze com­mu­ni­ca­tie d.d. 24-06-2024.

Wij verzoeken u vrien­de­lijk het aan­vraag­for­mu­lier in te vullen, af te drukken, te onder­te­ke­nen, in te scannen en per mail toe te zen­den aan: machti­ging@bisdomhaarlem-amster­dam.nl

• Aanvraag­for­mu­lier machti­ging 'aan­ne­men of verwerpen van erf­stel­lingen, legaten, schen­kingen met een last of fundaties, alsmede het doen van schen­kingen'

Algemene in­for­ma­tie

Wat is een legaat of nalaten­schap?

De over­le­de­ne (ver­der: erflater) kan per testa­ment bepalen dat een ker­ke­lijke in­stel­lingen een deel van de nalaten­schap erft. Dit kan op twee manieren: (1) de ker­ke­lijke in­stel­ling ont­vangt een legaat en/of (2) de ker­ke­lijke in­stel­ling is erfge­naam.

1. Een legaat is een schuld op de nalaten­schap. Dit betekent dat een vast bedrag, object of percentage van het po­si­tie­ve saldo van de nalaten­schap, na uitke­ring aan alle schuldeisers, overblijft voor de ker­ke­lijke in­stel­ling. Deze kan dit ver­vol­gens aan­vaar­den, mits aan de voor­waar­den kan wor­den voldaan.
2. Als erfge­naam ont­vangt de ker­ke­lijke in­stel­ling (een deel van) de nalaten­schap. Dit betekent dat zowel po­si­tie­ve als negatieve saldi voor reke­ning van de ker­ke­lijke in­stel­ling (kunnen) komen. Door beneficiair te aan­vaar­den, wordt de nalaten­schap alleen aanvaard wanneer deze posi­tief is.

Lasten en fundaties: voor­waar­den gesteld aan het legaat of de nalaten­schap

In beide gevallen kunnen door de erflater voor­waar­den aan het legaat of de nalaten­schap wor­den gesteld. Er is dan sprake van een last of fundatie. De ker­ke­lijke in­stel­ling dient te on­der­schei­den of deze last of fundatie wel kan wor­den uitge­voerd. Het bisdom zal altijd naar deze uit­voe­ring vragen, alvorens kan wor­den be­oor­deeld of een bis­schop­pe­lijke machti­ging kan wor­den verleend.

Een veel voor­ko­mende last is het lezen van heilige Missen voor de over­le­de­ne op of rond de sterf­dag. Deze last is voor pa­ro­chies goed uit te voeren. Dat geldt in veel min­dere mate voor een andere last die wij regel­ma­tig zien, name­lijk de ‘zorg voor / on­der­houd van het graf’. Men moet hierbij beseffen dat uit­voe­ring van deze last minimaal tien jaar moet kunnen wor­den toegezegd, of voor deze periode moet wor­den afgekocht. Er moet dan wor­den overwogen of aanvaar­ding wel haal­baar en in het belang van de ker­ke­lijke in­stel­ling is.

Afhan­de­ling van het legaat/de nalaten­schap

Bij verle­ning van de bis­schop­pe­lijke machti­ging in­for­meren wij over hoe de (beneficiaire) aanvaar­ding dient te wor­den afge­handeld. Voor legaten bestaande uit een vast bedrag vol­staat het noteren van de ont­vangst van het legaat in de Reke­ning en Verantwoor­ding, bij legaten groter dan €10.000,-- onder vermel­ding van het re­fe­ren­tie­num­mer van de bis­schop­pe­lijke machti­ging. Voor de afhan­de­ling van legaten bestaande uit een percentage van de nalaten­schap en de beneficiaire aanvaar­ding van nalaten­schappen is de nazen­ding van de boedel­be­schrij­ving aan het bisdom nood­za­ke­lijk.

De boedel­be­schrij­ving is een over­zicht van de nalaten­schap en de afhan­de­ling daar­van. Met de boedel­be­schrij­ving geeft de executeur testa­mentair of de vereffe­naar inzicht in zijn/haar han­de­len. De erfge­naam kan dan controleren of de afhan­de­ling correct is verlopen. Dit is be­lang­rijk, want als blijkt dat de afhan­de­ling van de nalaten­schap niet correct is uitge­voerd, dan kan de erfge­naam door een eventuele schuldeiser aansprake­lijk wor­den gesteld.

In de praktijk blijkt het ver­krij­gen van de boedel­be­schrij­ving vaak een probleem: deze boedel­be­schrij­vingen wor­den door de executeurs niet altijd auto­ma­tisch verstrekt of ter inzage gelegd (wat wel zou moeten) en be­stuur­ders kunnen zich als beguns­tigde bezwaard voelen om hier druk op te zetten. Van belang is om dan te beseffen dat controle van de boedel­be­schrij­ving een zake­lijke han­de­ling is, net zoals het afhan­de­len van de nalaten­schap een zake­lijke han­de­ling is. Er zijn dan ook zake­lijke con­se­quenties verbon­den indien dit niet correct wordt uitge­voerd.

De bis­schop­pe­lijke machti­ging voor het beneficiair aan­vaar­den van een nalaten­schap wordt verleend onder de voor­waarde van het nazen­den van een boedel­be­schrij­ving. De boedel­be­schrij­ving is een nood­za­ke­lijk stuk dat nagezon­den moet wor­den aan de curie. Wij zullen daar op rappelleren.

Het verschil met een schen­king

Een schen­king (of gift) verschilt van een legaat of een nalaten­schap, omdat een schen­king bij leven wordt gedaan. De voor­waar­den waar­on­der de schen­king plaats­vindt, wor­den vast­ge­legd in een over­een­komst (voor een perio­dieke schen­king gel­den de voor­waar­den van de Belas­ting­dienst). De schen­king wordt per overschrij­ving op de bankreke­ning van de ker­ke­lijke in­stel­ling gestort, onder de concrete vermel­ding van ‘schen­king’ of ‘gift’. Deze vermel­ding voor­komt dat in de toe­komst ondui­de­lijk­heid ont­staat over de aard van de overschrij­ving.