De pauskeuze nu

Paus Paulus VI bepaalde in 1970  dat de kar­di­na­len bij het bereiken van hun 80e ver­jaar­dag het recht verliezen om lid te zijn van de organen van de Romeinse curie en om de Paus te kiezen. De kar­di­na­len die de dag voor het vacant wor­den van de Apos­to­lische Stoel deze leef­tijd hebben bereikt, nemen geen deel aan het conclaaf. Het woord conclaaf komt dus van het Latijn: cum clave – let­ter­lijk: met de sleu­tel - een aandui­ding van het feit dat de kar­di­na­len zich bevin­den op een plaats, af­ge­slo­ten van de buiten­we­reld.

De kar­di­na­len die de leef­tijd van tach­tig jaar nog niet hebben bereikt, kiezen de nieuwe Paus. Zij bezitten dit recht vanaf de creatie en publi­ca­tie in het consistorie, ook als zij de waar­dig­heidstekens van hun ambt nog niet hebben (kunnen) ont­van­gen (n. 36).

De kar­di­na­len logeren tij­dens het conclaaf in het Domus Sanctae Marthae in het Vati­caan. Tijdens het conclaaf mogen de kar­di­na­len buiten geval van nood, geen contacten onder­hou­den met de buiten­we­reld. Voor de bij­een­komsten van het conclaaf wor­den zij naar het Apos­to­lische Paleis gebracht, waar de verkie­zingen plaats­vin­den in de Sixtijnse kapel (n. 51).

Bedle­gerige kar­di­na­len kunnen stemmen vanuit de bo­ven­ge­noem­de verblijf­plaats van de kar­di­na­len (n. 67). De nieuwe Paus wordt gekozen met tenminste twee­derde van de stemmen. Na de stem­ming of stem­mingen wor­den de stem­briefjes iedere dag verbrand, met toevoe­ging van chemicaliën die zorgen voor de bekende zwarte of witte rook. De witte rook is het teken dat de paus gekozen is.

Is na vier dagen geen Paus gekozen, dan wordt een dag van gebed en onderling overleg ingelast, waarna tot drie keer toe een stemronde van twee dagen volgt, die wordt afgewisseld met een dag onderbre­king. Is op de vijf­tien­de dag van het conclaaf nog geen re­sul­taat geboekt, dan schakelt men over op een ander systeem van stem­ming (nrs. 74-75), maar een twee­derde meer­der­heid blijft dus nodig.