Gedetineerden zijn een voorbeeldige kerk
Synodebijeenkomst in het bisdom ter voorbereiding op ‘Praag’
Van 5 tot 12 februari is de Europese synodebijeenkomst in Praag. Vanuit ieder land nemen vier gedelegeerden ter plaatse deel en 20 via Zoom. Ter voorbereiding op deze bijeenkomst is een Werkdocument geschreven waarin de ervaringen en aandachtspunten uit het eerste synode-jaar uit de hele wereld verzameld zijn.
Diocesane bijeenkomst op 26 januari
Op donderdag 26 januari kwamen in ons bisdom vertegenwoordigers vanuit de Priesterraad, de Diocesane Pastorale Raad, uit migrantenparochies, drugspastoraat en gevangenispastoraat samen met de leden van de synodecommissie, om dit Werkdocument te bespreken.
Welke intuïties uit het document komen overeen met de ervaringen in ons bisdom en welke ervaringen zijn nieuw voor ons of verhelderend? Welke spanningen en welke vragen of kwesties zijn belangrijk en zouden in het vervolg van de synode aan bod moeten komen? Welke prioriteiten en terugkerende thema’s en oproepen zijn van belang voor de synodevergadering in oktober 2023 in Rome.
Het document gebruikt het beeld van de tent. Dat spreekt tot de verbeelding, omdat de kerk op ons continent in ballingschap is, in de verdrukking. De tent kan zich verplaatsen, met de mensen die erin zijn en met de tabernakel, het heilige der heiligen. Dat geeft hoop. De tent is het teken dat God met zijn volk meetrekt. Als de tentpinnen breder worden gezet, kunnen meer mensen erin opgenomen worden. Het beeld van de tent vraagt ook om bezinning op en begrip van het fundament, op de rol van het heilige.
Vanuit deze vraag komen een aantal thema’s naar voren die van belang zijn voor het vervolg van de synode: de afstand tussen clerus en leken, de voorkeursoptie voor de jongeren, en de vorming om een synodale, dat is een luisterende kerk, te zijn. Hoe kunnen wij door te luisteren tot eenheid komen.
Een centraal thema op deze avond was de inclusiviteit en de communio in de kerk. Deze werden door ieder aan de orde gesteld, ook vanuit de migrantengemeenschappen en vanuit het categoriaal pastoraat. Hoe kunnen gevangenen, verslaafden, migranten en anderen die aan de kant staan, worden tot tochtgenoten naar wie geluisterd wordt. Niet langer mensen voor wie wij iets doen, maar met wie we samen kerk zijn.
Gedetineerden zijn ook de Kerk
“Gedetineerden zijn ook de Kerk. Er moet niet voor hen gebeden worden, zij zijn de biddende kerk. Het draait bij de gedetineerden veel meer om de communio dan om de eucharistie of de sacramenten, al is het maar omdat er geen priesters beschikbaar zijn en er dus alleen gebedsvieringen worden gehouden. Desondanks is er veel ervaring van sacraliteit. Dat komt voort uit het geloof en het meedoen van de gemeente. De gevangenispastor ziet dat de kerk in de marge een hele sterke kerk is, waarin heel veel behoefte is aan het kerk-zijn. Oecumene is bij gevangenispastoraat belangrijk; gedetineerden kunnen hun kerk niet kiezen. Iedereen wordt bij elkaar geworpen. Iedereen moet zich voegen naar wat er geboden wordt. Dat is nooit een probleem. In die zin zijn de gedetineerden een voorbeeldige kerk.”
Meer informatie
- Het volledige verslag van de diocesane bijeenkomst van 26 januari 2023 (pdf)
- Het werkdocument - werkvertaling (pdf)
- Dossier Synode 2023-2024
- De brief van kardinaal Grech en kardinaal Holllerich aan de bisschoppen
- De website van de CCEE voor de vergadering in Praag
- Programma voor de Europese synodale continentale vergadering
