Bisdom Haarlem-Amsterdam









Liturgie

De uit­voe­ring van het li­tur­gische beleid in het bisdom is door de bis­schop toe­ver­trouwd aan de bis­schop­pe­lijk gedele­geerde voor li­tur­gie en ceremoniële zaken, drs. E.H.A. Fennis pr.

Hier­on­der vindt u de nodige richt­lijn m.b.t. de li­tur­gie die van kracht zijn in de pa­ro­chies en andere geloofs­ge­meen­schappen van het bisdom.

Vorming en toerus­ting

De vor­ming en toerus­ting van hen die woord- en gebeds­vie­ringen lei­den, zullen via het oplei­dings­cen­trum van ons bisdom De Tilten­berg wor­den ver­zorgd. Ook zij die in aanmer­king komen voor de zen­ding van ‘bui­ten­ge­woon be­die­naar van de H. Communie’ kunnen zich voor een korte cursus hier mel­den.

Li­tur­gie in de regio

  • De Nota ‘Meewerken in het pas­to­raat’ (1998) geeft de moge­lijk­heid om in het weekend eenmaal een woord- en communie­vie­ring te hou­den, indien in een bepaalde kerk dat gehele weekend geen eucha­ris­tie moge­lijk is. Een woord- en communie­vie­ring kan in geen geval naast een eucha­ris­tie in het­zelfde weekend in dezelfde kerk wor­den gehou­den. Ook kan deze vie­ring niet wor­den herhaald.
  • Uit­slui­tend een diaken, pas­to­raal werk(st)er of cate­chiste met zen­ding van de bis­schop kan een woord- en communie­vie­ring lei­den. Indien dezen niet be­schik­baar zijn kan een gebeds­vie­ring wor­den gehou­den door leden van een li­tur­gische werk­groep. Het is niet toe­ge­staan om zon­der zen­ding van de pastoor van de pa­ro­chie lei­ding te geven aan gebeds­dienst.
  • Het is uiter­aard voorbe­hou­den aan de pries­ter om de eucha­ris­tie te celebreren. Zij kunnen daarbij geassis­teerd wor­den door een diaken. Beiden kunnen de homilie ver­zorgen in de eucha­ris­tie­vie­ring. Daar­bin­nen is voor niet-gewij­den de ruimte een inlei­ding op de lezingen te geven of (met name in vie­rin­gen voor kin­de­ren) een korte uitleg n.a.v. het evan­ge­lie.
  • LiturgieDe Nota ‘Nieuwe tij­den nieuwe wegen’ (2004) bepaalt ver­der dat in principe in het weekend per kerk slechts één vie­ring is toe­ge­staan, bij voor­keur een eucha­ris­tie­vie­ring, of als dat niet moge­lijk is een woord- en communie­vie­ring, of een gebeds­vie­ring.
  • Binnen de regio dienen de vie­rin­gen­tij­den goed op elkaar afgestemd te wor­den, waardoor het voor de pries­ters moge­lijk wordt op meer­dere plaatsen eucha­ris­tie te vieren.
  • In tenminste één centrale kerk in de regio wordt op zon­dag altijd eucha­ris­tie gevierd op een vast tijdstip (uiter­aard behou­dens over­macht), in andere kerken naar vermogen. In deze kerk(en) is eventueel een tweede eucha­ris­tie­vie­ring moge­lijk, maar alleen als dit gezien het aantal kerk­gan­gers reëel is.
  • Het is verheugend dat nog veel emeriti hun beste krachten geven en assis­te­ren in de ge­meen­schappen van ons bisdom. Wel blijft de (regio-) pastoor eindverant­woor­de­lijk voor de li­tur­gie en deze zal ook zijn toestem­ming voor de assis­tentie moeten geven. Eventuele declaraties voor vergoe­ding, of van gemaakte kosten door emeriti bij de RCF, zullen door de (regio-) pastoor van een paraaf voor­zien moeten zijn. Als declaraties niet voor­zien zijn van een paraaf, kan helaas niet tot uitbetaling wor­den over­ge­gaan.
  • Over de vie­ring van het Paastriduum is een aparte brief van de bis­schop­pen ver­sche­nen. Bin­nen­kort zal daar een eigen dio­ce­sane brief op volgen. Wel wordt nu al gevraagd de vie­rin­gen in deze heilige dagen zoveel moge­lijk te concentreren.  Tijdens de vie­rin­gen van Witte Donder­dag en de Paas­wake is alleen de eucha­ris­tie toe­ge­staan en geen woord- en communie­vie­ring.
  • De Eerste Communie kan uiter­aard ook niet buiten het kader van de eucha­ris­tie gevierd wor­den.
  • Voor wat betreft de vie­rin­gen op de week­da­gen stellen de Nota’s vast dat, indien er geen pries­ter be­schik­baar is, een gebeds­vie­ring de normale vorm is, óók bij de avond­wake, uit­vaart of huwe­lijk. Oecu­me­nische vie­rin­gen zijn uiter­aard altijd vie­rin­gen van ‘woord en gebed’ en nooit van ‘woord en tafel’. Zij kunnen altijd gehou­den wor­den, behalve op zon­dag­och­tend ter ver­van­ging van de eucha­ris­tie.
  • Gewezen wordt op de moge­lijk­heid om, indien bij een uit­vaart geen Requiem­mis moge­lijk is, de gebeds­vie­ring toch te verbin­den met een reguliere eucha­ris­tie op een ander moment in de week of in de centrale vie­ring op zon­dag, waarin de over­le­de­ne wordt her­dacht in de ge­meen­schap. In het bui­ten­land is dit een normale praktijk. De centrale gedachte van een Requiem­mis is tenslotte dat het Eucha­ris­tisch Offer voor de over­le­de­ne wordt opgedragen, waar deze ook recht op heeft, niet primair dat de heilige communie aan de aanwe­zigen wordt uit­gereikt.
  • Verder onder­stre­pen alle Nota’s en In­struc­ties dat de hei­lig­heid van de eucha­ris­tie geen eigen gemaakt teksten toelaat. Hier wor­den uit­slui­tend teksten uit het Romeins Missaal en uit de Lectionaria gebruikt. Deze bie­den voldoende keuze­moge­lijk­heid, ook voor de vie­rin­gen Huwe­lijk en Uitvaart, alsmede voor de Eerste Communie en Vormsel waar een nieuw Evangelarium voor vie­rin­gen met kin­de­ren be­schik­baar is (te be­stel­len via de NRL) Momen­teel wordt er gewerkt aan een Rituaal voor de woord- en communie­vie­ring.

Woord- en Communie­vie­ring

  • De woord- en communie­vie­ring is uiter­aard nauw verbon­den met de eucha­ris­tie die eer­der gevierd is. Er is een hel­der on­der­scheid tussen de eucha­ris­tie en de woord- en communie vie­ring. Beiden beginnen na de ope­ning met de dienst van het Woord. Deze wordt af­ge­slo­ten met de voor­bede, waarna de dienst van de Communie aan­vangt.
  • In een woord- en communie­vie­ring hoort uiter­aard geen Eucha­ris­tisch Gebed. Dit betekent dat het Heilig (Sanctus) als onder­deel van het Eucha­ris­tisch Gebed niet gezon­gen wordt. Ook het Lam Gods (Agnus Dei) als gezang tij­dens het breken van het H. Brood wordt niet gezon­gen, omdat het brood al gebroken is.
  • De dienst van de Communie begint met het Onze Vader en de vre­des­wens als voor­be­rei­ding op de Communie. Na de Communie volgt er een dank­ge­bed. De li­tur­gische uit­ge­ve­rijen hebben reeds deze indeling toegepast in de ver­schil­lende zon­dags­missaaltjes.

H. Vormsel

  • Als periode voor de toedie­ning van het H. Vormsel geldt de tijd tussen Pasen en de zomer.
  • De vormheren zijn de beide bis­schop­pen en de emeritus hulp­bis­schop. Verzoeken voor een Vormheer kunnen wor­den inge­diend bij het alge­meen se­cre­ta­riaat van het bisdom.
  • Er wordt per regio gevormd, tenzij de groepen te groot zijn (meer dan 50) of er zwaar­we­gende argu­menten zijn hier van af te wijken.
  • De voor­keur gaat uit naar een vormsel­vie­ring buiten de weekend li­tur­gie. Kiest met voor de vrij­dag­avond of zater­dag­mid­dag, dan wordt het H. Vormsel toege­diend in een vie­ring van Woord en Gebed. Kiest men voor de zater­dag­avond of zon­dag­mor­gen, dan zal dit in een Eucha­ris­tie­vie­ring gebeuren.
  • De li­tur­gische teksten voor de vie­rin­gen vindt u op deze web­si­te, onder het kopje ‘do­cu­menten’. Andere teksten wor­den niet toe­ge­staan. Op de web­si­te staan ook sug­ges­ties voor lie­de­ren.
  • Graag ont­van­gen wij tenminste drie weken van te voren het concept­boekje ter goed­keu­ring. Bij vragen rond de samen­stel­ling van de li­tur­gie kunt u altijd contact opnemen met de alge­meen se­cre­ta­ris/kanselier van het bisdom.
  • Het komt helaas nog steeds voor dat de vor­me­lin­gen niet wor­den inge­schre­ven in het daarvoor bestemde boek. Wilt u er op toezien dat dit wel gebeurt. Zij hebben bij­voor­beeld bij hun ker­ke­lijk huwe­lijk een doop- en vormselbe­wijs nodig.
  • Vormsel­groepen die zich willen aan­slui­ten bij het dio­ce­saan vormsel te Heiloo, wor­den hierover apart geïn­for­meerd. Voor volwassen vor­me­lin­gen bestaat de moge­lijk­heid zich te laten vormen door de Bis­schop tij­dens de Hoog­mis op traditie­ge­trouw Eerste Pinkster­dag in de Ka­the­draal van Haar­lem.

Adressen

Alge­meen se­cre­ta­riaat bisdom Haar­lem-Am­ster­dam
Zil­ker­duin­weg 375
2114 AM Vo­ge­len­zang

Postbus 1053
2001 BB Haar­lem
023-5112600

Oplei­dings­cen­trum De Tilten­berg
Zil­ker­duin­weg 375
2114 AM Vo­ge­len­zang
0251-345345

Do­cu­menten

Li­tur­giam Authenticam (2001)

Alge­meen statuut van het Romeins Missaal (NRL 2004)

In­struc­tie ‘Redemptionis Sacra­mentum’ (NRL 2004)

Brief van de pries­ter­raad over de zon­dags­vie­ring (2009)

Li­tur­gische teksten voor het H. Vormsel

KSSG Haarlem-Amsterdam

Li­tur­gische Muziek

De zorg voor de li­tur­gische muziek is door de Bis­schop toe­ver­trouwd aan de Ker­ke­lijke Stich­ting St. Gregorius in het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam (KSSG H-A of kortweg KSSG). De KSSG heeft een eigen web­si­te:

Ac­ti­vi­teiten

Het bestuur van de NSGV Haar­lem-Am­ster­dam probeert de kwali­teit van de muziek in de li­tur­gie te bevor­de­ren en or­ga­ni­seert daartoe cursussen voor dirigenten, organisten, cantores en voor­gan­gers in de li­tur­gie. Ook wor­den er regel­ma­tig contact- en studie­da­gen geor­ga­ni­seerd voor speciale doel­groepen (bijv. kin­derkoren, organisten en gre­go­ri­aanse schola’s) en kan er gericht repertoireadvies gegeven wor­den. Cursussen, zang­bij­een­komsten, lezingen over li­tur­gische muziek en work­shops kunnen ook op verzoek vanuit een pa­ro­chie, regio, dekenaat of andere in­stel­ling door ons wor­den geor­ga­ni­seerd en gefacili­teerd.

Bestuur

Het bestuur van de KSSG Haar­lem-Am­ster­dam bestaat uit:

Tom van Brederode voor­zit­ter
George Rust
se­cre­ta­ris
Dirk van Egmond
pen­ning­mees­ter
Wim Boer­stoel lid
René Domen lid
Sandra Fase lid
broe­der Simon Laôut o.s.b. lid

Kinderzang

De KSSG vindt het van groot belang om de kin­derzang te sti­mu­leren. Daarom ressor­teert onder bovengenoemd bestuur de dio­ce­sane werk­groep Kind Koor Kerk, die in ons bisdom ac­ti­vi­teiten op het gebied van de kin­derzang or­ga­ni­seert. De leden van deze werk­groep zijn:

Kom en Zing!
Catrien Besamusca
Sandra Fase
Mark Heerink
Jan Maarten Koeman
Bert Stolwijk

In mei 2015 heeft de KSSG Haar­lem-Am­ster­dam - in samen­wer­king met Adveniat - de kin­derzangbundel Kom en zing uitge­ge­ven. Dit boek bevat 179 geloofs­lie­de­ren om te zingen met kin­de­ren. Meer in­for­ma­tie:

Staf

De zorg voor de uit­voe­ring van de werk­zaam­he­den ligt in han­den van Bert Stolwijk, dio­ce­saan beleids­me­de­werker voor li­tur­gische muziek. Hij werkt in zijn functie nauw samen met de regio­naal mede­wer­ker voor de kerk­mu­ziek, Mark Heerink. Samen zijn zij verant­woor­de­lijk voor de organi­sa­tie en de uit­voe­ring van de ac­ti­vi­teiten van de KSSG Haar­lem-Am­ster­dam.

Door­ge­ven Nieuws­brief

Enkele malen per jaar verschijnt de Door­ge­ven Nieuws­brief die digi­taal wordt toegezon­den aan alle pa­ro­chie­secre­ta­ri­aten en aan ieder die het nieuws op een eigen e-mail­a­dres wil ont­van­gen. U kunt zich hier­voor per e-mail opgeven:

Modelregle­ment voor kerkkoren

Ter wille van een goede organi­sa­tie kan het voor een kerk­koor van belang zijn om te be­schik­ken over een hel­dere omschrij­ving van de taken en verant­woor­de­lijk­he­den van het koor als geheel, van het koor­bestuur en van de aan­ge­stelde dirigent en organist. De KSSG Haar­lem-Am­ster­dam biedt u daarom een vernieuwd model voor een huishou­de­lijk regle­ment aan. De tekst hier­van is onder meer getoetst aan het Alge­meen Regle­ment voor pa­ro­chie­besturen (1997). Het kerk­koor is immers een werk­groep in de pa­ro­chie en valt onder de juri­dische verant­woor­de­lijk­heid van het pa­ro­chie­bestuur.

U kunt het modelregle­ment hier down­loa­den en aanpassen aan de eigen situatie van uw koor:

Eretekenen

Het bestuur van de KSSG H-A ver­te­gen­woor­digt in ons bisdom de Neder­landse Sint-Gregorius­ver­eni­ging (NSGV) als lan­de­lijke organi­sa­tie van rooms-katho­lie­ke kerkkoren. Deze vereni­ging verleent onder­schei­dingen aan koorle­den, dirigenten en organisten en andere personen die zich gedurende lan­gere tijd ver­dienste­lijk hebben gemaakt voor de kerk­mu­ziek.

Voor ons bisdom kunnen bij het bestuur van de KSSG H-A passende ere­te­ke­nen wor­den aan­ge­vraagd. De in­kom­sten die voort­vloei­en uit de verkoop van deze ere­te­ke­nen komen ten goede aan de onder­steu­ning van de li­tur­gische muziek­prak­tijk, zowel op lan­de­lijk als op dio­ce­saan niveau. Toch gaat het hier om meer dan ‘verkoop’: de ere­te­ke­nen wor­den slechts verleend wanneer er sprake is van ver­diensten op het gebied van de kerk­mu­ziek, waarbij voor ieder ereteken andere voor­waar­den gel­den. Een over­zicht van onze ere­te­ke­nen is hier te vin­den:

De schrifte­lijke aan­vraag dient via een ingevuld formulier - uiter­lijk drie maan­den voor de geplande datum van uit­rei­king - te wor­den inge­diend bij:

Bestuur KSSG / Eretekenen NSGV
Postbus 1053
2001 BB  Haar­lem

Het ingevulde en ondertekende formulier kan ook gescand en per e-mail verstuurd wor­den:




Bisdom Haarlem - Amsterdam • Postbus 1053 • 2001 BB  Haarlem • (023) 511 26 00 • info@bisdomhaarlem-amsterdam.nlDisclaimerDeze website is gerealiseerd door iMoose