De afdeling Caritas van ons Bisdom ondersteunt en stimuleert het kerkelijke netwerk dat mensen die hulp nodig hebben zonder voorwaarden nabij wil zijn. De afdeling helpt ook bij het zoeken naar ondersteuning en indien mogelijk naar oplossingen.
Website
Op deze website vindt u nieuwsberichten, achtergrondinformatie en documenten over caritas. Ook kunt u informatie vinden over de caritas in parochies en andere organisaties die zich met caritas bezighouden in het bisdom, landelijk en wereldwijd.
Nieuwsbrief
Wilt u op de hoogte blijven van ontwikkelingen, materialen en activiteiten op het gebied van caritas? Meldt u dan aan voor de nieuwsbrief via:
Neem gerust contact op voor advies, contactgegevens of begeleidingstrajecten. Ook inpsiratiebijeenkomsten en cursussen behoren tot de mogelijkheden.
“Migranten, missionarissen van hoop” is het thema dat paus Franciscus heeft gekozen voor de 111e Werelddag van Migranten en Vluchtelingen. Het thema plaatst de moed en vasthoudendheid van migranten en vluchtelingen in het licht van het huidige Jubeljaar. Deze dag wordt in 2025 gevierd in het weekend van 4 en 5 oktober.
Op Aswoensdag, 5 maart, start de vastenperiode en daarmee ook de jaarlijkse Vastenactie-campagne. Die staat dit jaar in het teken van schoner koken in Oeganda. Daar heeft een groep vrouwen ontdekt hoe ze van gft-afval briketten kunnen maken om hun kookvuren mee te branden.
Zaterdag 22 maart - 10.00 uur - Mozes en Aäronkerk Amsterdam
gepubliceerd: woensdag, 5 maart 2025
Op zaterdag 22 maart 2025 is het weer zover: dé inspiratiedag voor mensen die omzien naar elkaar. “Het grootste geschenk dat we anderen kunnen geven, is niet materieel bezit, maar de inzet voor de ander”, zei de heilige Francisca Xaveria Cabrini ooit. Maar er voor de ander zijn en het gevoel hebben iets te veranderen in de wereld om ons heen, is niet zo makkelijk.
Caritas ofwel naastenliefde of liefdadigheid is onderdeel van het katholieke geloof. Naast het samen komen om de sacramenten te vieren en het geloof te verkondigen is het naar buiten gaan om mensen in nood op te zoeken, even belangrijk voor gelovigen.
Het woord ‘caritas’ betekent ‘liefde’ en stamt van een Latijns woord dat verband houdt met de betekenis ‘duur’ en ‘waardevol’. Als christenen geloven we dat voor God de mensen waardevol, onbetaalbaar zijn.
Caritas is een dienst van naastenliefde: concrete hulp bij noden en behoeften. Het gaat bij Caritas ook over opkomen voor de rechten van mensen die in de verdrukking terecht zijn gekomen. Toch is Caritas meer dan spullen of geld geven, of protestmarsen houden. Het gaat over mensen in nood zien, de verhalen van deze mensen horen.
foto: Alex Green
Aan de Caritas werken vele mensen mee, ook mensen die zichzelf niet gelovig of kerkelijk noemen. Ze doen dat in parochies, in kloosters, in projecten en stichtingen, vaak ook in samenwerking met andere kerken en religies, met als gemeenschappelijk doel de mensen in nood te laten weten ze erbij horen, naar hen te luisteren, vriendschap te sluiten en al doende te leren wat we voor elkaar kunnen betekenen. Door met hen op te trekken door het oerwoud van instanties en regelingen, oplossingen te zoeken voor problemen die niet oplosbaar lijken, trouw te blijven in situaties die niet veranderen, maar die minder zwaar worden als je er niet alleen voor staat. Caritas als voorbeeld is relevant voor iedereen. Wanneer je de ander helpt, word je daar zelf ook gelukkig van. Door anderen te helpen, help je ook jezelf.
God houdt van alle mensen en onze reactie is dat wij alle mensen zien als geliefde kinderen van God. Caritas drukt zo de spiritualiteit uit die we willen beleven en de houding die we in concrete daden uitdrukken.
De caritas in het bisdom Haarlem is met name georganiseerd in Parochiële Caritas Instellingen: elke parochie heeft een instantie die samen met ander parochianen zorgt dat we als kerk en als christenen mensen in nood met raad en daad bijstaan. Daarnaast werken we lokaal, landelijk en internationaal samen met allerlei organisaties die groepen mensen in speciale noodsituaties bijstaan.
Diocesane Caritas
Het beleidsveld caritas in het bisdom Haarlem-Amsterdam kent een dubbel aandachtsveld:
Naar de samenleving toe
Het organiseren van caritatieve daden namens de kerk;
Het vormen van een netwerk van liefdadigheid waar mensen, die bij geen enkele instantie terecht kunnen, opgevangen worden.
Binnen de kerk
Het stimuleren van een diaconale/caritatieve houding;
Het stimuleren van caritatieve activiteiten binnen het bisdom
Parochiële Caritas
Binnen iedere parochie is een Parochiële Caritas Instelling (PCI) actief, bemenst door vrijwilligers uit de parochie. De PCI heeft een drievoudige taak:
Het stimuleren van de caritas in, door en vanuit de parochiegemeenschap;
Het ondersteunen van mensen in nood;
Het ondersteunen van organisaties en projecten die mensen in nood helpen.
De PCI beheert daartoe een vermogen. Zij is onderworpen aan het Algemeen Reglement voor (Inter) Parochiële Caritas Instellingen. Een Inter Parochiële Caritas Instelling (IPCI) is werkzaam voor meerdere parochies.
Katholieke en oecumenische caritas organisaties
Binnen de grenzen van het bisdom zijn behalve PCI's ook andere (katholieke en oecumenische) organisaties actief die zich inzetten om mensen in nood te helpen. Deze instellingen komen vaak voort uit parochies, ordes en congregaties of uit de samenwerking met andere kerken. Op de pagina Andere organisaties vindt u een overzicht.
Nationale Caritas
Op nationaal niveau wordt de caritas behartigd door het Officium Caritatis, waarin behalve de bisdommen ook katholiek maatschappelijke organisaties vertegenwoordigd zijn die zich met caritas bezighouden. Op internationaal niveau wordt de nationale caritas vertegenwoordigd door Cordaid, een katholieke ontwikkelingsorganisatie die ook programma’s in Nederland uitvoert.
Caritas Europa verenigt 49 caritas organisaties, actief in 46 landen. Zij richten zich met name op het tegengaan van armoede, sociale uitsluiting en ongelijkheid, migratie en asiel.
De internationale caritas, of Caritas Internationalis (CI), is een samenwerking van caritasorganisaties in meer dan 160 landen en is gevestigd in Rome.
U bent op zoek naar iemand die u kan helpen of u zou graag als vrijwilliger willen meehelpen met de caritas in uw dorp of stad. Hieronder staat een lijst met contactgegevens. Klik op de link en u kunt uw verzoek indienen of een boodschap achterlaten.
Mocht uw stad of dorp niet in de lijst voorkomen dan kunt u contact zoeken met de dichtstbijzijnde PCI. Zij zullen u dan zelf helpen of doorverwijzen naar de juiste caritasinstelling.
Verschillende manier van hulp
Parochiële Caritas Instellingen (PCI) helpen mensen op verschillende manieren:
Door met een luisterend oor er te zijn voor mensen in nood;
Door verwijzing en begeleiding naar de juiste instanties of organisaties;
Als lid van de (Inter)Parochiële Caritas Instelling wordt van u verwacht dat u samen met uw collega’s van vele markten thuis bent, maar het is onmogelijk om alles te weten en het is ook niet nodig. Op deze pagina vindt u verwijzingen naar documenten over allerlei onderwerpen en organisaties die u hopelijk behulpzaam zijn.
Bestuurlijke documenten
Alle bestuurlijke documenten vindt u onder het menu Besturen, zoals bijvoorbeeld:
Caritas. Een nieuwe stap. Stappenplan en voorbeelden
De afdeling Caritas heeft een folder ontwikkeld, getiteld: Caritas. Een nieuwe stap.
Deze folder is bedoeld ter inspiratie en als hulpmiddel om nieuwe activiteiten op te starten of bestaande activiteiten verder uit te bouwen. Caritas-activiteiten hoeven niet ingewikkeld en zwaar te zijn. Liever niet zelfs. Als er een klein groepje mensen is dat een idee heeft en dat, in contact met de (I)PCI en/of de pastoraal verantwoordelijke, wil oppakken, dan kun je volgens het stappenplan met elkaar op weg gaan.
Op de achterkant staan voorbeelden van caritasactiviteiten uit ons bisdom.
Als PCI sta je klaar voor mensen die in nood zijn, ook voor individuele hulpverlening. Het is belangrijk om de plaatselijke instanties goed te kennen: wat ze te bieden hebben en wie het zijn. Persoonlijke contacten werken altijd het beste. Denk aan de sociale dienst, schuldhulpverlening, maatschappelijk werk, wijkteams, collega's van andere kerken en moskeeën. Er zijn ook een aantal voorzieningen die landelijk zijn of op veel plaatsen beschikbaar. Hier vindt u een overzicht:
Als u meer over Caritas wilt lezen of inspiratie zoekt, zijn er heel wat interessante artikelen en documenten te vinden. Hieronder een lijst met een korte omschrijving. De nieuwste documenten staan bovenaan.
Pauselijke documenten
Fratelli Tutti In de encycliek Fratelli tutti laat paus Franciscus zich opnieuw inspireren door de heilige Franciscus van Assisi. Deze heilige van de broederlijke liefde, van de eenvoud en de vreugde, motiveert de paus om deze nieuwe encycliek te wijden aan de broederschap en de sociale vriendschap.
Laudato Si’ In de encycliek spoort paus Franciscus ‘iedereen die verantwoordelijk is voor economische, politieke en sociale kwesties’ en ‘alle mensen van goede wil’ aan om ‘beschermers van de schepping’ te zijn. De paus benadrukt dat zorg voor de schepping niet alleen een politieke kwestie is, maar vooral een morele kwestie. De aarde is een gave van God, een gave die gekoesterd en beschermd moet worden.
Evangelii Gaudium In deze exhortatie benadrukt de paus hoe belangrijk het is de vreugde van het evangelie uit te dragen. Deze vreugde ligt besloten in een persoonlijke relatie met Jezus. Wie de vreugde daarvan ervaart, wil en moet haar delen, stelt de paus. De persoonlijke en directe manier waarop de paus schrijft, maakt de exhortatie zeer geschikt om bijvoorbeeld in parochieel verband met elkaar te lezen en te bestuderen.
Boodschap paus voor Werelddag Migranten en Vluchtelingen - Met migranten en vluchtelingen bouwen aan de toekomst
25 september 2022
Paus Franciscus roept op om samen met migranten en vluchtelingen te bouwen aan de toekomst en dat betekent ook: ‘...erkennen en naar waarde schatten dat wat ieder van hen bij kan dragen aan het proces van de opbouw.’ De paus houdt van het beeld dat Jesaja schetst: ‘Hierin komen de vreemdelingen niet voor als indringers en verwoesters, maar als bereidwillige werklieden die de muren herbouwen van het nieuwe Jeruzalem, het Jeruzalem dat voor alle mensen openstaat (vgl. Jes. 60, 10-11).’
Pausboodschap Werelddag van de Armen -Geloof in praktijk brengen
13 november 2022
Paus Franciscus benadrukt dat we allemaal ons geloof in praktijk moeten brengen door persoonlijke betrokkenheid. We kunnen dit niet aan anderen delegeren. De paus merkt op dat de Werelddag dit jaar komt "als een gezonde uitdaging, die ons helpt na te denken over onze levensstijl en over de vele vormen van armoede overal om ons heen". De armoede neemt toe, onder andere door de pandemie en de oorlog in Oekraïne.
Gezamenlijke brief kerkleiders over urgentie milieuvraagstukken in relatie tot armoede
10 september 2021
Paus Franciscus, de Anglicaanse aartsbisschop Justin Welby en oecumenisch patriarch Bartholomeus stellen voor het eerst in een gezamenlijke brief de urgentie van milieuvraagstukken in relatie tot hardnekkige armoede aan de orde. Deze brief werd gepubliceerd aan het begin van de periode voor de Schepping die duurt van 1 september tot en met 4 oktober.
Boodschap paus voor Werelddag Migranten en Vluchtelingen: Naar een steeds groter “wij”
3 september 2021
In zijn boodschap voor de 107e Werelddag van de Migrant en de Vluchteling kiest paus Franciscus voor het thema ‘Naar een steeds groter wij’. ‘Het is Gods wil dat wij niet langer denken in termen van “wij” en “zij”, maar alleen van “wij”’, schrijft de paus. De R.-K. Kerk viert deze Werelddag op zondag 26 september.
Brief van Mgr. Hendriks bij zijn aantreden als bisschop van Haarlem-Amsterdam
maandag, 1 juni 2020
Bij het aantreden als bisschop van Bisdom Haarlem-Amsterdam heeft Mgr. Hendriks een brief geschreven. De bisschop benoemt in zijn brief vier kernthema’s: Wij zijn ‘samen kerk’; de kerk zoekt contact en is dus wezenlijk missionair; Christen-zijn uit zich in daden; en aandacht voor jongeren en gezinnen.
Behalve zorg voor en contact met mensen in nood, is Caritas ook stem geven, bewustwording en opkomen voor gerechtigheid. Elk jaar kent een aantal speciale dagen waarop belangrijke thema's centraal staan. Als PCI en parochie kunnen we hierbij aansluiten of er gebruik van maken.
Sommige data zijn jaarlijks hetzelfde, anderen schuiven met het kerkelijk jaar. Hieronder staan de data van 2024 en 2025, met daartussen ook de belangrijkste kerkelijke feesten, om uw activiteiten goed te kunnen plannen.
2025
1 januari
Wereldvredesdag
4 februari
Internationale dag voor menselijke broederschap
8 februari
Internationale gebedsdag tegen mensenhandel
11 februari
Werelddag van de zieken
20 februari
Internationale dag voor de sociale rechtvaardigheid
5 maart
Aswoensdag
22 maart
Wereldwaterdag
13 april
Palmzondag
20 april
Pasen
22 april
Internationale dag van Moeder Aarde
27 april
Zondag van de goddelijke barmhartigheid
24 mei
Verjaardag publicatie Laudato Sì (2015)
29 mei
Hemelvaartsdag
8 juni
Pinksteren
5 juni
Wereldmilieudag
20 juni
Wereldvluchtelingendag
23 juli
Werelddag voor grootouders en ouderen
1 september
Wereldgebedsdag voor de zorg voor de schepping
Internationale dag voor de uitroeiing van armoede
1 november
Allerheiligen
2 november
Allerzielen
10 november
Dag van de mantelzorg
16 november
Werelddag van de armen (Caritasweekend Bisdom Haarlem-Amsterdam)
30 november
Eerste zondag van de Advent
10 december
Dag van de rechten van de mens
20 december
Internationale dag voor de menselijke solidariteit
25 december
Kerstmis
Andere organisaties
[ Deze pagina wordt regelmatig verder ingevuld ]
Stap Verder, Amsterdam
Mensen tot hun recht laten komen, menselijke waardigheid qua onderdak, levensonderhoud, onderwijs en mensenrechten.
Nederlandse les
Vrouwen empowerment: naailessen, sieraden, tassen maken
Sociale, pastorale, medische en juridische spreekuren
De meest uitgeslotenen van de samenleving komen bij ons terecht, in deze coronatijden nog meer dan anders. Uw gift in geld, voorbede, vrijwilligerswerk en natura is van harte welkom.
Het Drugspastoraat Amsterdam verleent pastorale zorg aan mensen met problemen door hun druggebruik. Vanuit de christelijke traditie wil het antwoord op zingevingvragen geven aan mensen die (door of vanwege hun druggebruik) geen sociaal of maatschappelijk netwerk hebben of daar moeilijk aansluiting bij kunnen houden.
Inloophuis diaconaal centrum De Bron is sinds 2011 dé veilige plek voor ontmoeting, verbinding en inspiratie in de wijk Poelenburg, Zaandam. De Bron is opgericht als een gezamenlijk initiatief van katholieke en protestantse kerken.
Naast het inloophuis hebben we tal van sociaal-maatschappelijke activiteiten (zoals taalles, groepsgesprek en naaigroep) en zingevingsactiviteiten (zoals vrouwenkracht en oecumenische lunch).
Meer info, een rondleiding of een bijdrage in tijd, kennis en/of financiën bij coördinator Annemarie van Nieuwamerongen:
Stem in de Stad is opgericht door de bevlogen dominee Jurjen Beumer, hij creëerde een bruisende en veilige ontmoetingsplek voor kwetsbare Haarlemmers die het moeilijk hebben en die niet altijd gehoord of gezien worden. Stem in de Stad is al 25 jaar een gastvrije ontmoetingsplek in het hart van de stad die het christelijk oecumenische denken als bron hanteert. Stem in de Stad voert wekelijks met 10 medewerkers en 140 vrijwilligers verschillende programma’s uit, variërend van begeleiding van mensen in psychische nood tot een maaltijd voor dak- en thuisloze mensen, ondersteuning aan Ongedocumenteerden op hun tocht naar hun nieuwe bestaan en aandacht voor eenzame mensen. Jaarlijks vinden meer dan 1.000 Haarlemmers de weg naar Stem in de Stad.
De Sluis is een vrijwilligersorganisatie die (ex-) gedetineerden en hun familieleden ondersteunt bij detentie met als doel herstel bevorderen en verbinden naar een leven in vrijheid.
Casa Migrante werd in 1961 opgericht door pater Theo J.B. Beusinkom Spaanse gastarbeiders te helpen. Casa Migrante staat voor een organisatie met vrijwilligers maar ook over “in Casa Migrante”, het gebouw aan de Van Ostadestraat 268 in Amsterdam, waar zich alles afspeelt.
De Missionaries of Charity (ook wel Zusters van Moeder Teresa) helpen alcohol- en drugsverslaafden, eenzamen, mensen met een licht verstandelijke beperking, zieken en ieder ander die om andere redenen aan de rand van de maatschappij is komen te staan. De zusters bieden open maaltijden, huisbezoek en vrouwenopvang. De warme maaltijden worden dagelijks uitgedeeld, behalve op maandag en donderdag. Bij de zusters kunnen vrouwen - met en zonder kinderen - terecht voor opvang. Men dient zich telefonisch aan te melden en het verblijf is tijdelijk.
De zusters zijn uitsluitend bereikbaar via bezoek, post en telefoon: Egelantiersstraat 147, 1015 RA Amsterdam 020 6251952
Jeannette Noelhuis Amsterdam
Jeannette Noëlhuis is een leefgemeenschap in Amsterdam Zuidoost. Onze levensstijl is gebaseerd op eenvoud, gastvrijheid, gebed en directe actie voor een betere samenleving. De gemeenschap is ontstaan vanuit de Catholic Workerbeweging in de Verenigde Staten.
In Inloophuis De Zwaan kun je zomaar even binnenwandelen. Je wordt welkom geheten en krijgt een kopje koffie of thee aangeboden. Het is er warm en droog, het is er gezellig. Er is een stem die zegt: goed dat je er bent! Vier ochtenden in de week ontvangen we gasten waarvan er een aantal heel vaak komen. Zij leven mee met elkaars wel en wee. En net als een gewoon huis wordt zo ook het 'huis' van De Zwaan een thuis.
Sinds het ontstaan in 1968 verbindt de Gemeenschap van Sant’ Egidio gebed met concrete inzet voor de armen. Ondertussen is Sant’ Egidio uitgegroeid tot een wereldwijde christelijke lekenbeweging in meer dan zeventig landen. In Nederland zijn er onder meer initiatieven voor kinderen, jongeren en ouderen in de periferie van de stad, voor daklozen, nieuwkomers, vluchtelingen en mensen met een beperking.
Geldproblemen hebben een enorme impact. Schuldhulpmaatjes begeleiden en ondersteunen als vrijwilliger mensen met financiële problemen. Door hen op weg te helpen naar een gezonde financiële huishouding, zodat iemand zelf verder kan. Door te luisteren naar hun verhaal en samen te zoeken naar oplossingen. De ervaring leert dat het kan: mensen en hun financiën beter in balans brengen. Schuldhulpmaatje werkt lokaal samen met kerken, gemeentes, en andere organisaties. Op de website staat meer info voor hulpzoekers, vrijwilligers en organisaties.
Advies en ondersteuning bij seksueel geweld, godsdienst en zingeving
Mensen die seksueel misbruik hebben meegemaakt en elke dag met de gevolgen hiervan leven kunnen terecht bij de VPSG voor een luisterend oor. Praten over wat jou is overkomen geeft ruimte om trauma’s te verwerken. De levensbeschouwelijke counselors van de stichting helpen zoeken naar een nieuwe manier om opnieuw betekenis te geven aan het leven. Stichting VPSG is oecumenisch van opzet en wil beschikbaar zijn voor iedereen in de samenleving.
De afdeling Caritas van ons Bisdom ondersteunt en stimuleert het kerkelijke netwerk dat mensen die hulp nodig hebben zonder voorwaarden nabij wil zijn. De afdeling helpt ook bij het zoeken naar ondersteuning en indien mogelijk naar oplossingen.
De Sluis is een vrijwilligersorganisatie die (ex-) gedetineerden en hun familieleden ondersteunt bij detentie met als doel herstel bevorderen en verbinden naar een leven in vrijheid.
Casa Migrante werd in 1961 opgericht door pater Theo J.B. Beusinkom Spaanse gastarbeiders te helpen. Casa Migrante staat voor een organisatie met vrijwilligers maar ook over “in Casa Migrante”, het gebouw aan de Van Ostadestraat 268 in Amsterdam, waar zich alles afspeelt.
De Missionaries of Charity (ook wel Zusters van Moeder Teresa) helpen alcohol- en drugsverslaafden, eenzamen, mensen met een licht verstandelijke beperking, zieken en ieder ander die om andere redenen aan de rand van de maatschappij is komen te staan. De zusters bieden open maaltijden, huisbezoek en vrouwenopvang. De warme maaltijden worden dagelijks uitgedeeld, behalve op maandag en donderdag. Bij de zusters kunnen vrouwen - met en zonder kinderen - terecht voor opvang. Men dient zich telefonisch aan te melden en het verblijf is tijdelijk.
Jeannette Noëlhuis is een leefgemeenschap in Amsterdam Zuidoost. Onze levensstijl is gebaseerd op eenvoud, gastvrijheid, gebed en directe actie voor een betere samenleving. De gemeenschap is ontstaan vanuit de Catholic Workerbeweging in de Verenigde Staten.
In Inloophuis De Zwaan kun je zomaar even binnenwandelen. Je wordt welkom geheten en krijgt een kopje koffie of thee aangeboden. Het is er warm en droog, het is er gezellig. Er is een stem die zegt: goed dat je er bent! Vier ochtenden in de week ontvangen we gasten waarvan er een aantal heel vaak komen. Zij leven mee met elkaars wel en wee. En net als een gewoon huis wordt zo ook het 'huis' van De Zwaan een thuis.
