Mgr. Hendriks spreekt bij Europe Must Act
Toespraak bij demonstartie op Museumplein
Op het museumplein in Amsterdam vond zondag 15 november een van de demonstraties plaats die door Europe Must Act zijn georganiseerd om aandacht te vragen voor het trieste lot van de vluchtelingen in mensonterende, overvolle vluchtelingenkampen.
Mgr. Hendriks was daar samen met de stadsdiaken voor Amsterdam Colm Dekker om zijn steun te betuigen. Paus Franciscus heeft deze dag tot Wereldarmendag uitgeroepen en het was voor de bisschop dus een mooie gelegenheid om voor een beter lot van de vluchtelingen op te komen.
Mijn broeders hoeder?
De afwerende, smalende vraag van Kain in het eerste boek van de bijbel luidde: “Ben ik mijn broeders hoeder?” Kain vond duidelijk dat hij niet zijn broeders hoeder was, maar ons antwoord op die vraag moet een volmondig “ja” zijn.
Daarover heeft paus Franciscus een duidelijke Encycliek geschreven, die vorige maand verschenen is: ‘Fratelli tutti’ Ja, we zijn allen broeders en zusters! Wij dragen een verantwoordelijkheid voor elkaar.
Fort Europa
Wat houdt dat concreet in? Het mag niet langer doorgaan dat wij, mensen uit de rijke landen, grondstoffen en hulpbronnen plunderen, dat wij onszelf in relatieve weelde baden, de armen daarvan de lasten laten dragen en die arme mensen vervolgens tegenwerken en blokkeren als zij in nood zijn gekomen of gebrek lijden, door hoge hekken om het ‘fort Europa’ te plaatsen.
Uit angst voor wie anders is, bouwen we muren om onszelf te beschermen. En wat is het gevolg? “Nieuwe muren worden opgetrokken als bescherming van zichzelf, de wereld daarbuiten houdt op te bestaan, alleen ‘mijn’ wereld blijft over en tenslotte worden andere mensen niet langer gezien als mensen met een onvervreemdbare waardigheid, maar alleen maar als ‘zij’” (Fratelli tutti, 27): zij moeten het zelf maar uitzoeken.
Mens-zijn
Maar het is noodzakelijk en urgent dat wij verantwoordelijkheid nemen en gaan beseffen dat het geluk en de voorspoed, de vrijheid en een menswaardig bestaan van mensen die als vluchteling hulp en opvang vragen, ook onze eigen toekomst, ons eigen welzijn en ons eigen mens-zijn dienen. Iedere keer als wij ons afsluiten voor de nood van anderen, is ons mens-zijn ook een verliezer; dat mens-zijn sijpelt dan langzaam weg.
Verenigde inzet
Er zijn geen tweederangs bewoners van deze aardbol. Wie tweederangs mensen creëert, die niet mee mogen tellen, ondergraaft uiteindelijk het vreedzaam samenleven en de toekomst van de wereld en de mensheid, want die toekomst is van ons samen. We staan voor grote uitdagingen op globaal niveau, die we alleen met verenigde, wereldwijde inzet kunnen oplossen.
Speerpunt-acties
De opening van humanitaire corridors voor de opvang van vluchtelingen en het creëren van veilige routes voor vluchtelingen en het tegengaan van mensensmokkel, evenals de zorg voor minderjarige vluchtelingen zonder begeleiding en de bevordering van begrip en openheid voor andere culturen door voor een cultuur van dialoog te gaan, zijn belangrijke speerpunten.
De humanitaire corridors
In meerdere landen van Europa zijn met steun van Sant’ Egidio en de katholieke kerk humanitaire corridors gerealiseerd om kwetsbare vluchtelingen veilig over te brengen. De intake wordt zorgvuldig gedaan in vluchtelingenkampen en op locaties van herkomst, zodat wie recht heeft op opvang die zonder grote problemen kan krijgen. Een groeiend aantal landen doet hiermee goede ervaringen op. Ik hoop dat dit in Nederland ook mogelijk zal worden.