Vragen en antwoorden bij de protocollen

Tot hoe lang is het protocol gel­dig?

Het protocol is tot nader order van kracht. Wanneer er wijzi­gingen zijn, wor­den deze direct bekend gemaakt. Dit geldt als er stappen vooruit kunnen wor­den gezet, maar ook wanneer er stappen terug moeten wor­den gedaan in ver­band met het corona­vi­rus.

Vieren met der­tig personen, is dat inclusief of exclusief be­die­naren?

Vrij­dag­mid­dag 29 mei is bekend gemaakt dat het maximum van der­tig deel­ne­mers exclusief be­die­naren is. Zie ook dit com­mu­ni­qué op de site van de Rijksover­heid. Als er vanaf 1 juli hon­derd mensen aanwe­zig mogen zijn bij een vie­ring, is dat ook exclusief be­die­naren.

Overigens is het goed om te weten dat de kerken voort­du­rend in gesprek zijn met de Minister van Justitie en Vei­lig­heid, die ook de Minister van Eredienst is, via het Inter­ker­ke­lijke Contact In Over­heids­zaken (CIO). In dit overleg wor­den dit soort kwesties be­spro­ken en het CIO komt daarin op voor het belang van alle kerk­ge­noot­schappen, waar­on­der de Rooms-Katho­lie­ke Kerk.

Waarom moet de doop wor­den uit­ge­steld? Dit is toch een heils­nood­za­ke­lijk sacra­ment?

De doop van baby’s en vol­was­se­nen in goede ge­zond­heid wordt uit­ge­steld totdat deze veilig kan plaats­vin­den. Bij levens­ge­vaar kan altijd de nood­doop wor­den toege­diend. Omdat het doopsel een heils­nood­za­ke­lijk sacra­ment is en er momen­teel geen zicht is op wanneer het gevaar van besmet­ting voorbij is, kan toch besloten wor­den tot het dopen, omdat men het kind niet voor lange tijd de genade van het doopsel wil ont­hou­den. Als dat besluit door de ouders in geweten en met instem­ming van de be­die­naar geno­men is, dan moet het doopsel zo veilig moge­lijk wor­den toege­diend, dat wil zeggen met inachtne­ming van alle vei­lig­heids­maat­re­ge­len (aanwe­zigen zo moge­lijk beperken tot leden van het­zelfde gezin, li­tur­gische dialoog op minstens an­der­halve meter, zal­ving via geprepareerd wattenstaafje, vers water zegenen en niet bewaren enzo­voort).

Waarom mogen er geen pro­ces­sies wor­den gehou­den?

Een pro­ces­sie is verge­lijk­baar met een publiek eve­ne­ment, waarvoor een vergun­ning vereist is; deze zijn niet toe­ge­staan tot sep­tem­ber.

Waarom bij het kruisteken het lichaam niet aanraken?

Het kruisteken begint op het voor­hoofd. Het virus kan zich op het gehele gezicht bevin­den. Raak daarom het hoofd en voor de zeker­heid ook het lichaam niet aan als u het kruisteken maakt.

Is het wel eerbie­dig om de hostie uit te reiken met een pincet of speciaal schepje?

Ja, dit is een li­tur­gisch verant­woorde en eerbie­dige manier van uitreiken. Het eucha­ris­tisch pincet heeft een be­lang­rijke rol gespeeld in de ge­schie­de­nis van de Kerk bij het voor­ko­men van besmet­ting en ge­zond­heids­pro­ble­men in tij­den van pest, lepra en epidemieën. Een li­tur­gisch geschikt pincet of speciaal schepje kan bij­voor­beeld via in­ter­net bij ver­schil­lende leveranciers in binnen- en bui­ten­land wor­den besteld.

Is uitreiken van de Heilige Communie met een doorzich­tige hand­schoen moge­lijk als alterna­tief voor de pincet?

Er is gekozen voor het eucha­ris­tisch pincet of een speciaal schepje omdat dit bestaande, li­tur­gisch passende alternatieven zijn. Dat is de doorzich­tige hand­schoen niet.

Mogen meer­dere personen Heilige Communie uitreiken?

Ja, mits aan alle vereisten van het protocol met betrek­king tot de uit­rei­king van de Heilige Communie voldaan wordt.

Hoe moet een gelo­vi­ge na ont­vangst van de hostie met zijn eigen corporale omgaan?

De gelo­vi­ge moet er op toezien dat hij of zij zorg­vul­dig met de hostie omgaat en er geen kruimels op de corporale (bij­voor­beeld een schone witte zakdoek) achter­blij­ven. Hoewel het niet te ver­wach­ten is dat een kruimel van de Heilige Hostie op de corporale achterblijft, heeft de com­mu­ni­cant als hij of zij een stukje van de Heilige Hostie waarneemt, de plicht dat eerbie­dig te nut­tigen. Aan­be­vo­len wordt om de corporale na gebruik zorg­vul­dig te wassen.

Zou het niet goed zijn om een mondmasker verplicht te stellen bij het vieren van de mis?

In overleg met des­kun­digen op het gebied van besmet­ting met het virus is besloten om een schepje of eucha­ris­tisch pincet en een hoestscherm te gebruiken bij het uitreiken van de hostie. De aanwe­zigen hou­den ver­der steeds an­der­halve meter afstand en daarom is een mondkapje niet nodig.

Het protocol lijkt alleen over eucha­ris­tie­vie­ringen te gaan. Hoe zit het met woord-en communie­vie­ringen?

U wordt aan­gera­den hierover contact op te nemen met uw bisdom. Bij alle vie­rin­gen, dus ook bij eventuele woord- en communie­vie­ringen, geldt het protocol.

Zijn openlucht­vie­ringen moge­lijk (na 1 juli)?

Hier­voor is niet één lan­de­lijk gel­dend ant­woord te geven. Hier­voor gel­den nadere ge­meen­telijke en regionale noodveror­deningen. U wordt aan­gera­den hier­voor uw lokaal gel­dende rege­lingen te raadplegen.

Mag de kin­der­woord­dienst als een aparte vie­ring wor­den beschouwd?

Wanneer de kin­de­ren deels bij de mis zijn, tellen ze mee in het maximale aantal van der­tig aanwe­zigen, of na 1 juli hon­derd aanwe­zigen. Het kan een optie zijn om de kin­de­ren apart te ont­van­gen in een eigen ruimte en dan gel­den daarvoor de regels die de over­heid stelt aan ac­ti­vi­teiten voor kin­de­ren.

Waarom moeten Eerste Heilige Communie­vie­ringen wor­den uit­ge­steld als aan de overige regels uit het protocol wordt voldaan?

Eerste Heilige Communie­vie­ringen in groeps­ver­band kunnen niet plaats­vin­den, omdat al snel meer dan der­tig mensen (ouders, opa’s, oma’s, broertjes, zusjes, enzo­voorts) aanwe­zig zullen zijn. Eerste Heilige Communie­vie­ringen met enkele eerste com­mu­ni­can­ten kunnen wel plaats­vin­den mits men ver­der binnen alle normen van het protocol blijft. Men kan over­we­gen om na 1 juli successieve­lijk op meer­dere zon­da­gen in de geloofs­ge­meen­schap twee of drie com­mu­ni­can­ten uit te nodigen om hun eerste Heilige Communie te ont­van­gen.

Is het gezien de over­heids­maat­re­ge­len voor zan­gers wel veilig dat er een cantor toe­ge­staan is in bij de vie­ring?

Inmiddels wordt door vei­lig­heidsexperts aan­ge­no­men dat samenzang een verhoogd risico op versprei­ding van het corona­vi­rus geeft. Om die reden kan volgens het protocol geen volkszang en koorzang plaats­vin­den. Op dit moment vindt over de risico’s van zingen nader onder­zoek door de over­heid plaats. De ene cantor die tij­dens de vie­ring op afstand van tenminste zes meter van anderen enkele vaste gezangen voor zijn reke­ning neemt, past op dit moment binnen de maat­regelen van de over­heid. Als echter de bevin­dingen uit genoemd onder­zoek hiertoe aan­lei­ding geven, wor­den de richt­lij­nen met betrek­king tot zang door een cantor van­zelf­spre­kend aan­ge­past en aan de pa­ro­chies medege­deeld.

Dient na iedere vie­ring de kerk 'gelucht' te wor­den? Of geldt dat alleen als er twee vie­rin­gen op één dag zijn (ochtend en mid­dag)?

Ventileren is van groot belang zowel voor, tij­dens en na de vie­ring. Aangera­den wordt om te zorgen voor zoveel moge­lijk frisse lucht. Deuren en ramen moeten zoveel moge­lijk wor­den geopend om een zo groot moge­lijke ventilatie te krijgen.

Aan welke criteria moet een hoestscherm voldoen, is een facemask / gezichtsbeschermer/ spathelmook een hoestscherm?

Het gebruik van een hoestscherm geeft zicht­ba­re vei­lig­heid en laat toe dat de li­tur­gische dialoog wordt ge­spro­ken in nabij­heid. Een hoestscherm moet tege­lijk zowel be­die­naar als gelo­vi­ge royaal bescher­ming bie­den. Een facemask en derge­lijke gel­den niet als hoestscherm.

Waarom mag bij een uit­vaart de kist niet be­spren­keld wor­den met vers wij­wa­ter dat nergens voor wordt gebruikt?

Omdat in het kerk­ge­bouw wij­wa­ter toch een risico van besmet­ting mee­brengt, mocht het virus al in de lucht aanwe­zig zijn. In de openlucht is vermen­ging van wij­wa­ter met eventueel in de lucht aanwe­zig virus veel gerin­ger.

Is het reserveren verplicht, ook als er meer dan voldoende plaats in de kerk is?

Ja, er mogen maximaal der­tig mensen bij de vie­ring aanwe­zig zijn.

Moeten namen geregistreerd wor­den bij reserve­ring voor moge­lijk later contact­on­der­zoek?

Nee, de registratie is niet bedoeld voor eventueel contact­on­der­zoek, maar om zicht en controle te hou­den op het maximum aantal aanwe­zigen en om een recht­vaar­dige ver­de­ling van de plaatsen te garan­de­ren.

Wanneer het weer moge­lijk is om de Eucha­ris­tie te vieren en de Heilige Communie te ont­van­gen, kan dan wor­den gestopt met de open­stel­ling van de kerk ten behoeve van eucha­ris­ti­sche aanbid­ding?

Het verdient aanbeveling om de open­stel­ling van de kerk en de eucha­ris­ti­sche aanbid­ding voort te zetten om ook buiten de Heilige Mis de verrezen Heer centraal te stellen en uit te nodigen tot gebed.