“Wij geven stem aan de kleine mens”

Bezoek bisschop Agapitus Nfon van Kameroen

Bis­schop Agapitus Nfon bracht een driedaags bezoek aan ons bisdom. Hij is hulp­bis­schop van het aarts­bis­dom Bamenda in Kameroen. Kameroen is een land rijk aan delf­stof­fen en de grond is vrucht­baar.

Door zijn lig­ging wordt het land wel mini Afrika genoemd. Woes­tijn­ge­bied in het uiterste noor­den, Savanne land­schappen, berg­ge­bie­den, en regenwou­den aan de meer zui­de­lijke kant. Kameroen was deels en Franse kolonie en deels een Duitse. Na de eerste wereld­oor­log namen de Engelsen de zeggen­schap over het Duitse gebied over. Bemanda is de derde stad in het land en centrum van het Engels­spre­kend deel.

Tegen­stel­ling rijk en arm

Bis­schop Agapitus sprak in de ver­schil­lende ont­moe­tingen die hij had open­har­tig over de pas­to­rale uit­dagingen. Corruptie houdt het land arm. Alle rijkdom is ge­con­cen­treerd bij een kleine bovenlaag. Ont­wik­ke­ling verloopt lang­zaam. Omdat het land zo vrucht­baar is lukt het moei­lijk om oogstoverschotten te gelde te maken; dat hin­dert lokale ont­wik­ke­ling en maakt het voor veel mensen moei­lijk om voldoende te verdienen om school­geld en ge­zond­heids­kos­ten te betalen. “De gewone man is hon­gerig en boos,” zei hij.

Kameroen nog rede­lijk rus­tig

Tot nu toe is Kameroen rede­lijk rus­tig ge­ble­ven en verschoond van erns­tige geweldsuitbars­tingen. “We kennen sinds lang een veel­vormige cultuur: taal, gods­dienst, kleine stammen.” Toch is hij er niet gerust op. “We proberen als bis­schop­pen de elite aan te spreken en de erns­tigste vormen van machts­mis­bruik en armoede aan de kaak te stellen.” “We krijgen meer gehoor omdat het medialand­schap veran­derd is, meer TV en radio­sta­tions.” Deze inmen­ging heeft ook risico’s. “Tien, vijf­tien jaar gel­den waren het vooral in­di­vi­duele bis­schop­pen die zich uit­spra­ken. Een aantal van hen heeft dat met hun leven moeten bekopen. Nu tre­den we naar buiten als con­fe­ren­tie. Dat geeft meer gezag en maakt het moei­lijker om door moordaan­slagen te intimi­de­ren.”

Roeping

Met pretoogjes ver­telde hij over zijn roe­ping. Als vier jarig jongetje kwam hij over huis bij Mill Hill mis­sio­na­rissen. Daar snuffelde hij in de prullenbakken om de lege sigarettenpakjes en sigaren­blikjes mee naar huis te nemen. “Ze wer­den zeer op prijs gesteld om dingen in te bewaren die anders snel aangetast wor­den door klimaat of ongedierte.” Op acht jarige leef­tijd toonde hij zijn edel­moe­dig­heid. Hij hoorde dat de geesten van de over­le­de­nen ’s nachts op het kerkhof rondspookten omdat ze nog geen vrede had­den gevon­den. “Maar dan is onze pater helemaal alleen in de strijd tegen die geesten en hij woont naast het kerkhof.” De edel­moe­dige Agapitus besloot dat hij de pater niet alleen zou laten strij­den. Nu strijdt hij zij aan zij met zijn aarts­bis­schop voor de opbouw van de kerk in dit aarts­bis­dom.

Werk aan de winkel

De uit­dagingen zijn er volop: een groeiend aantal gelo­vi­gen die ook kri­tischer en beter geïn­for­meerd zijn dan voor­heen. Een gebrek aan pries­ters maar goede hoop op aan­vul­ling nu het aantal kan­di­da­ten sterk is toe­ge­no­men. “Ik heb de mensen gezegd: je hoeft me niet iedere keer met een feest in te halen. Laten we de tijd gebruiken om samen te werken en het geloof te ver­die­pen.” Ieder pa­ro­chie­be­zoek wordt tot een ont­moe­ting met vraag en ant­woord tussen gelo­vi­gen en bisdom. Hij ver­telt over ver­schil­lende ini­tia­tie­ven die van de grond zijn geko­men, zoals een zorg­ver­ze­ke­ring die mensen aan tenminste een basisge­zond­heids­zorg helpt en een voor­zie­ning voor bejaarde pries­ters die te oud en te ziek zijn. “We moeten ons bisdom in drieën ver­de­len zodat de bis­schop ook echt dichtbij de mensen kan staan. Dat is nodig!”

Harte­lijke ont­vangst

Bis­schop Agapitus werd harte­lijk ont­van­gen door onze beide bis­schop­pen en zij deel­den broe­der­lijk hun pas­to­rale erva­ringen. De uit­dagingen zijn anders, maar de herken­ning was groot. Ook de gedeelde hoop die juist in al die uit­dagingen kracht geeft en de ziel is van het evan­ge­lie. Een bij­zon­dere moment was het bezoek aan pater Jaap Nielen MHM die in ons bisdom met zijn 87 jaar nog altijd pas­to­raal actief is. Pater Nielen was voor jaren werk­zaam in het aarts­bis­dom Bamenda. Veel her­in­ne­ringen wer­den op­ge­haald en tege­lijk wer­den zaken gedaan omdat ook br. Hub bij pater Nielen bleek te ver­blij­ven. Br. Hub is nog altijd actief in het bisdom en regelt veel bouw­zaken.

“De Kerk is van het volk van God. Dat zeg ik de pries­ters steeds. We leven van de hoop op de Ver­rij­ze­nis. Pries­ter-zijn is het mooiste wat me gegeven is: ik mag die hoop uitdragen.”