Reactie Diocesane Commissie op rapport Samson
Met ontroering in haar stem bood de directeur van Jeugdzorg Nederland gisteren, mede namens alle medewerkers (dus ook de daders!) haar oprechte excuses aan voor dat wat kinderen in overheidsinstellingen op het gebied van seksueel misbruik is overkomen. Een mooi gebaar, maar steekt dit niet wat erg mager af tegen dat wat de verantwoordelijken binnen de R.K. Kerk twee jaar geleden over zich heen kregen?
Een misschien minder zichtbaar emotionele aartsbisschop maakte datzelfde excuus, maar dat werd, ook door politici, afgedaan als obligaat en met te weinig empathie. Wat schetst mijn verbazing dat de huidige bewindslieden beweren erg geschokt te zijn (wist men dit dan niet? In de Kerk had men het toch ook moeten weten? ) maar verder niet eens een sorry over de lippen kunnen krijgen.
De R.K. Kerk is hard aangepakt, en terecht. Bisschoppen die zelf in de jaren van het misbruik nog kind waren werd gevraagd hun verantwoordelijkheid te nemen. Zij hebben dit royaal gedaan door zelf een onafhankelijke commissie (Deetman) in te stellen met een meldpunt en een klachtencommissie. Er is indringend archiefonderzoek gedaan en slachtoffers zijn daar vaak erg mee geholpen. Iets wat bij de overheid helaas niet kan, omdat het meeste volgens wettelijke bepalingen vernietigd is. Zou dat nu juist in de Kerk niet ‘doofpot’ heten?
Kerkelijke medewerkers hebben aan het onderzoek meegewerkt, iets wat bij de overheid kennelijk geweigerd kon worden. Alle aanbevelingen van Deetman zijn overgenomen en worden nog gevolgd. Dat is geen verdienste van de Kerk en vraagt ook niet om een schouderklopje. Het is plicht! Dit moet nu opnieuw gebeuren in de overheidsinstellingen en andere sectoren in de samenleving. Niet omdat de Kerk dit verdient, maar de slachtoffers, want het gaat nog steeds om hen en hun verhalen zijn vaak gruwelijk. Daar waar de Kerk af te rekenen heeft met een zwaar belast historisch verleden, daar heeft de overheid te maken met een jeugdzorg waar kinderen tot op de dag van vandaag kennelijk lang niet allemaal veilig zijn.
Dat vraagt een grote verantwoordelijkheid van alle betrokkenen, en met name van de verantwoordelijke bewindslieden. Samson merkte overigens op dat de jeugdzorg lang ‘verzuild’ georganiseerd was. De Kerk heeft van haar ‘mea culpa’ werk willen maken en heeft nog een flinke weg te gaan. Het is dus niet alleen aan de overheid, maar ook aan onze protestantse, joodse en humanistische collega’s om dit voorbeeld te volgen en samen met de R.K. Kerk af te rekenen met het verleden, slachtoffers optimaal te helpen en samen wegen te vinden om de kinderen van nu de veiligheid en geborgenheid te bieden die ze verdienen.
Eric Fennis
Namens de Commissie Seksueel Misbruik
Bisdom Haarlem-Amsterdam
