Openbare jaarrapportage inzake seksueel misbruik
Op 28 september publiceerde de heer Deetman, voorzitter van de voormalige Onderzoekscommissie naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk, zijn eerste rapportage over de uitvoering van de aanbevelingen van de voormalige onderzoekscommissie. Daarvoor werd de eerste openbare jaarrapportage van de bisschoppen en hogere oversten aan de heer Deetman aangereikt.
Openbare verantwoording
De jaarlijkse openbare rapportage geschiedt conform de aanbevelingen van de Onderzoekscommissie. (“Over de inspanningen om met slachtoffers en anderen laagdrempelig bij te dragen aan erkenning, hulp, genoegdoening en nazorg leggen bisschoppen en hogere oversten gezamenlijk in een jaarlijks verslag in het openbaar verantwoording af.” Aanbevelingen, Eindrapport Onderzoekscommissie 1A.) Hij komt voort uit de aanbevelingen van de voormalige Onderzoekscommissie, en kan ook door de voormalige Onderzoekscommissie worden getoetst.
Rapportage van belang
Op verzoek van de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) begeleidde de landelijke Contactgroep, die werd opgericht begin 2012, de eerste openbare rapportage over seksueel misbruik van minderjarigen. Mgr. J. van den Hende is voorzitter van de Contactgroep. Hij zegt: “Het is van belang dat middels monitoring duidelijk wordt hoe de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland het delicate probleem van het seksueel misbruik van minderjarigen aanpakt.”
Wat slachtoffers is overkomen en aangedaan kan helaas niet meer ongedaan worden gemaakt, maar de Katholieke Kerk is zich ten volle bewust van haar verantwoordelijkheid om het aangedane leed te erkennen, genoegdoening te bieden en hulp te laten verlenen. Dit komt tot uitdrukking in persoonlijke contacten met slachtoffers en vertegenwoordigende organisaties van slachtoffers, en in allerlei voorzieningen die worden ingezet.
De eerste rapportage
De rapportage werd op 5 juni 2012 aangeboden door de Contactgroep aan de heer Deetman en wordt nu op dezelfde dag als de monitoring van de heer Deetman openbaar gemaakt. De rapportage van de bisdommen en de ordes en congregaties kan worden gedownload op de website van de Kerkprovincie (www.rkkerk.nl) en de website van de KNR (www.knr.nl).
Voor de rapportage leverden afzonderlijke bisdommen en hogere oversten de informatie aan. Daarnaast is in de rapportage informatie opgenomen die landelijk beleid betreft. De periode die deze eerste jaarrapportage beslaat is maart 2010 - mei 2012.
Overige reacties
Een inhoudelijke reactie op de monitoring van de heer Deetman volgt wanneer de Bisschoppenconferentie en de KNR hierover hebben kunnen spreken.
De stichting Beheer en Toezicht, die onder meer het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK aanstuurt, doet als onafhankelijke instelling zelfstandig verslag.
De landelijke Contactgroep is een aanspreekpunt namens de bisdommen en de ordes/congregaties voor mensen die als minderjarige slachtoffer werden van seksueel misbruik door een vertegenwoordiger van de Katholieke Kerk. De gesprekken van de Contactgroep komen niet in de plaats van eventuele gesprekken van bisschoppen en religieuzen met slachtoffers en slachtoffergroepen. De Contactgroep werkt aanvullend en kan worden gezien als een vangnet voor slachtoffers en slachtoffergroepen als stagnatie optreedt in processen van erkenning en herstel.
Zie voor de diverse betrokken instellingen het overzicht van betrokken instanties, dat werd opgenomen in de eerste jaarrapportage van de bisschoppen en hogere oversten.
Voorwoord door mgr. Van den Hende
“We staan open voor kritiek en verbeteringen die nodig zijn. We denken niet licht over hetgeen door misbruik in mensenlevens is gebeurd.” Dit schrijft mgr. Van den Hende in het voorwoord bij de eerste jaarrapportage van de bisschoppen en hogere oversten.
Oprechte zorg en zorgvuldige procedures
Mgr. Van den Hende is voorzitter van de landelijke Contactgroep, die werd ingericht door de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR). Op verzoek van de Bisschoppenconferentie en de KNR coördineerde de Contactgroep de totstandkoming van de jaarrapportage inzake seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk. De jaarlijkse rapportage van de bisschoppen en hogere oversten beoogt goed zicht te geven op de oprechte zorg van de Kerk voor slachtoffers en op de zorgvuldigheid in procedures van erkenning en genoegdoening.
Seksueel misbruik van minderjarigen
“Het zijn moeilijke tijden voor iedereen die te maken heeft met het seksueel misbruik van minderjarigen. Dit realiseerden we ons opnieuw heel sterk bij de presentatie van het Eindrapport van de Onderzoekscommissie door de heer Deetman. Allereerst voor slachtoffers, bij wie boosheid en verdriet sterk naar boven komen, soms na vele jaren te hebben gezwegen. Elke keer dat na maart 2010 nieuwe feiten rond misbruik bekend werden, werden mensen die door het misbruik waren beschadigd gekwetst. En telkens ook als er zaken niet goed gaan in processen om te komen tot herstel en genoegdoening, doen oude wonden pijn, wordt genezing bemoeilijkt,” schrijft de bisschop in zijn voorwoord bij de rapportage.
Recht doen aan slachtoffers
We moeten onder ogen zien wat mensen van de Kerk kinderen hebben aangedaan, aldus de bisschop, die ook ingaat op de opdracht die medewerkers van de Rooms-Katholieke Kerk hebben. “De heer Deetman typeerde de werkzaamheden van de Onderzoekscommissie tijdens de perspresentatie van het eindrapport op 16 december 2011 als ‘triest en frustrerend werk, omdat de feiten niet ongedaan kunnen worden gemaakt.’ Deze emotie zien we ook bij onze medewerkers, die de zorg voor kinderen en slachtoffers van misbruik oprecht zijn toegedaan. […] De trieste constatering dat de feiten niet ongedaan kunnen worden gemaakt, tekent alle verbeteringen die we in onze organisatie doorvoerden en zullen doorvoeren. Maar ik hoop dat dit ons niet ontmoedigt om steeds het goede te doen met het oog op de slachtoffers, en steeds het goede te blijven kiezen om zo goed mogelijk recht te doen aan slachtoffers.”