Persbericht over de Schanskerk in Uithoorn

R.K. Parochie Emmaüs – Uithoorn & R.K. Bisdom Haarlem-Amsterdam

Naar aan­lei­ding van de diverse publi­ca­ties en media­be­richten over de noodveror­dening en de acute werk­zaam­he­den aan de Schans­kerk te Uithoorn hebben zowel het bisdom­bestuur als het pa­ro­chie­bestuur er behoefte aan het volgende mede te delen.

Met de omwonen­den en de betrokken on­der­ne­mers betreuren zij het in hoge mate dat door de onaan­ge­kon­digde actie van het ge­meen­te­bestuur van Uithoorn veel onrust en ongemak is veroor­zaakt. Het pa­ro­chie­bestuur was tevoren niet op de hoogte gesteld en heeft de besluiten en handel­wij­ze van het ge­meen­te­bestuur via o.a. de lan­de­lijke media moeten ver­ne­men.

Eind april 2012 verscheen op verzoek van de ge­meen­te een nieuw (tweede) onder­zoeks­rap­port van Delfgou. Het begin april al bij de ge­meen­te binnenge­ko­men concept­rap­port en het uit­ein­delijke rapport zijn niet met de pa­ro­chie be­spro­ken. Pas na veel aan­drin­gen werd de pa­ro­chie van de inhoud in kennis­ge­steld.

Brief bezorgd op 9 mei

Op 4 mei werd tele­fo­nisch meege­deeld dat het ge­meen­te­bestuur een aan­schrij­ving zou doen uit­gaan. Wat die aan­schrij­ving precies zou behelzen en waarop deze gebaseerd zou zijn was nog niet dui­de­lijk. Deze aan­schrij­ving is op 8 mei aan het pa­ro­chie­bestuur verzon­den. Op 9 mei rond het mid­daguur werd de brief bezorgd. In de aan­schrij­ving stond de dwingende opdracht om enkele bouw­kun­dige maat­regelen aan de Schans­kerk uit te voeren. Daartoe moesten op 10 mei om uiter­lijk 17.00 uur het gebruik van de pastorie ges­taakt wor­den, de afzet­tingen rondom het terrein gesloten wor­den en goed zicht­ba­re waar­schu­wingsbor­den wor­den geplaatst.

Ondui­de­lijk waarom gebruik van pastorie ges­taakt moest wor­den

Het pa­ro­chie­bestuur heeft direct maat­regelen getroffen om aan deze last te kunnen voldoen, maar heeft vragen gesteld aan de ge­meen­te over het gebruik van de pastorie. Noch uit de aan­schrij­ving, noch uit het rapport Delfgou kon het bestuur opmaken waarom het gebruik van de pastorie ges­taakt moest wor­den.

Omdat de pastorie bewoond is en de be­tref­fen­de persoon niet zomaar uit zijn woning gezet kon wor­den, achtte het bestuur nadere in­for­ma­tie over de beweegre­denen aangewezen. Toegezegd werd dat het ge­meen­te­bestuur dit zou uitzoeken en er don­der­dag­och­tend op terug zou komen. Aan de opgelegde termijn werd echter vooralsnog vastge­hou­den, zodat de bewoner van de pastorie is gemeld dat hij de woning moest verlaten.

De aan­schrij­ving bevatte nog ver­schil­lende andere maat­regelen, waar­on­der het verwij­de­ren van de twee torenkruizen. Aange­ge­ven was dat dit binnen 14 dagen na dagteke­ning moest geschie­den.

Afzet­ting en evacuatie door de ge­meen­te

Het pa­ro­chie­bestuur ont­ving don­der­dag­och­tend geen nadere in­for­ma­tie, maar moest rond 12.30 uur uit de pers ver­ne­men dat de ge­meen­te al ’s morgens was over­ge­gaan tot het afzetten van een groot gebied rond de Schans­kerk, waar­on­der het winkel­cen­trum, en het evacueren van omwonen­den, omdat de kerk of de torens op instorten zou­den staan.

Het pa­ro­chie­bestuur is op geen enkele wijze geïn­for­meerd over het voor­ne­men van de ge­meen­te of haar beweegre­denen, laat staan dat zij bij de beoogde maat­regelen is betrokken.

Bespre­king zon­der de eige­naar

Deze actie zou een gevolg zijn van een bespre­king ‘s morgens vroeg op het ge­meen­tehuis, waarbij Delfgou zijn bevin­dingen uit het recente rapport heeft aan­ge­scherpt of het ge­meen­te­bestuur plot­se­ling tot een ander inzicht kwam. Ook die bespre­king had plaats zon­der de eige­naar, de pa­ro­chie, die het gebouw ook het beste kent, daarbij te betrekken en het is nog steeds volstrekt ondui­de­lijk waarom plot­se­ling reden was om een noodveror­dening uit te vaar­digen en spoed­maat­re­ge­len te treffen.

Het rapport van Delfgou uit april 2012 laat geen wezen­lijk andere gebreken aan de kerk zien, dan het rapport van au­gus­tus 2010. Het rapport van 2012 maakte geen mel­ding van een acuut gevaar van de luid­klok­ken en het is dan ook een raadsel waarom daaraan plot­se­ling zoveel aan­dacht is besteed.

Reeds in 2008 ver­zocht om vergun­ning

Al in juni 2008 (!) heeft het pa­ro­chie­bestuur schrifte­lijk aan de ge­meen­te ver­zocht een vergun­ning af te geven voor het verwij­de­ren van de torenkruizen, alsmede voor precies die werk­zaam­he­den die het ge­meen­te­bestuur nu prompt van het bestuur verwachtte.

Op dat moment in 2008 eiste de verzeke­raar dat het pa­ro­chie­bestuur deze werk­zaam­he­den uit­voerde in ver­band met moge­lijk gevaar voor de omge­ving en ter behoud van verzeke­ring. Het ge­meen­te­bestuur was niet genegen aan deze werk­zaam­he­den mede­wer­king te verlenen, omdat sprake is van een monu­ment en enige nood­zaak tot han­de­len niet werd onderkend.

Uit­ein­de­lijk heeft het ge­meen­te­bestuur na ongeveer acht maan­den eind 2008 wel toestem­ming verleend om de netten aan te brengen, waardoor in ieder geval het grootste risico werd beperkt.

De pa­ro­chie achtte het nood­za­ke­lijk dat de kerk gesloopt zou moeten wor­den, maar de ge­meen­te wilde daarin niet mee.

Behoud van de kerk finan­cieel en bouw­kun­dig niet haal­baar

De pa­ro­chie en het bisdom zijn daarom vanaf 2008 in overleg gegaan met de ge­meen­te om te onder­zoeken welke moge­lijk­he­den er dan wel voor de Schans­kerk zou­den bestaan. Duide­lijk was dat de kerk niet lan­ger gebruikt kon wor­den als kerk en dat her­ge­bruik op grote finan­ciële en bouw­kun­dige bezwaren zou stuiten. De ge­meen­te ging aan­vanke­lijk van behoud uit, maar na een veelvoud van onder­zoeken werd dui­de­lijk dat behoud van de kerk in haar geheel finan­cieel en bouw­kun­dig niet haal­baar zou zijn. Behoud van de kerktorens werd als moge­lijk compro­mis onder­zocht.

De pa­ro­chie begin 2012 en na de laatste fun­derings­on­der­zoeken andermaal heeft aange­ge­ven dat zij de kosten voor res­tau­ra­tie en toe­koms­tig on­der­houd nooit zou kunnen opbrengen. Het ge­meen­te­bestuur zou in reactie daarop en gelet op de uit­komst van alle rapportages, voor 30 juni 2012 aan­ge­ven wat er haars inziens met de kerk moest gebeuren. Het liep vanaf 10 mei 2012 dus anders.

Gesommeerd stei­gers aan te brengen

Als laatste werd vrij­dag 11 mei rond 16.45 uur een nieuwe aan­schrij­ving afge­ge­ven, waarin stond dat het pa­ro­chie­bestuur werd gesommeerd om op zater­dag 12 mei uiter­lijk 12.00 uur onder strikte voor­waar­den een begin te maken met de bouw van stei­gers rond de torens.
Het pa­ro­chie­bestuur heeft in beraad hoe zij hiermee op zo’n korte termijn om moet gaan.

Al met al een betreurens­waar­dige zaak met een aanpak die nog steeds veel vraag­te­kens oproept en waarbij op zeer cruciale momenten on­vol­doen­de met de eige­naar van de kerk is ge­com­mu­ni­ceerd.