Diakens ontdekken diaconie in binnenstad Haarlem

Rob Mascini koninklijk onderscheiden

Diakens van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam en het bisdom Rotter­dam kwamen vrij­dag  27 april  bijeen voor een ge­za­men­lijke studie­dag, die hen zou voeren langs diverse diaconale plekken in de stad Haar­lem. Een ideale gelegen­heid ook om elkaar te ont­moe­ten, te onder­steunen en elkaars verhalen aan te horen en kennis te maken met oude èn met moderne werken van barm­har­tig­heid. Verras­sing van de dag: Rob Mascini werd van­wege HM de Koningin on­der­schei­den voor zijn werk voor het Inter­na­tio­nale Diaconaats­cen­trum (IDZ).

“Antonius van Padua”- kerk

De dag begon in de “Antonius van Padua”- kerk aan de Nieuwe Groen­markt, alwaar Mgr. J. Punt voor­ging in de H. Eucha­ris­tie­vie­ring en de diakens met warmte toesprak en bemoe­digde in hun taken. In de gangpa­den rondom de kerk­banken waren diverse kunstui­tingen te zien, van­wege een project dat het lij­den van de mens­heid tot on­der­werp had.

Na afloop nam de straat­pas­tor Joris Obdam de groep mee naar het - ook aan de Groen­markt en direct naast de Paters­kerk gelegen - oecu­me­nisch project “Stem in de Stad”.

Ruimten voor diaconie-ac­ti­vi­teiten

Alhier geeft men prak­tische uiting aan het chris­te­lijk geloof en wor­den de werken van barm­har­tig­heid uit­geoe­fend in de vorm van ac­ti­vi­teiten, die in onze tijd nodig zijn. De pan­den aan de Groen­markt zijn onlangs geheel ver­bouwd en toen geopend door prinses Maxima.

De diverse ruimten zijn prima geschikt gemaakt voor dag­op­vang aan thuis- en dak­lo­zen, be­ge­lei­ding van asiel­zoe­kers, maal­tijdver­strek­king aan hen die het nodig hebben, enz.

Na een kop koffie en begroe­ting met uitleg over de doel­stel­ling van “Stem in de Stad” werd aan de groep diakens een rond­lei­ding gegeven, die hen leidde naar de pro­fes­sio­nele keuken, de diep­ge­le­gen crypte op de binnen­plaats, de werk­plekken voor staf en vrij­wil­li­gers en de locaties, alwaar Het Straatjour­naal (de dak­lo­zen­krant) wordt gemaakt en gelegen­heid is voor een arts om consulten af te nemen van cliënten met diverse ge­zond­heids­pro­ble­men.

Met stadsgidsen door Haar­lem

Tegen de mid­dag namen 2 stadsgidsen de diakens mee op een tocht door Haar­lem om aan hen sporen van kloosterleven uit het verre verle­den (Mid­del­eeuwen) te tonen, hen te wijzen op gebouwen die her­in­ne­ren aan ver­schil­lende deno­mi­na­ties in het geloof en om hen de ont­wik­ke­lingen in de ge­schie­de­nis uit te leggen. Zo zagen we het nu in res­tau­ra­tie zijnde voor­ma­lige woonhuis van pastoor Bloemert en werd ver­teld dat achter de “Joseph”- kerk in de Jans­straat een lange doorlopende steeg ooit geheel bewoond werd door begijnen, gelo­vi­ge vrouwen die in ge­meen­schap bij elkaar woon­den en het geloof praktiseer­den. Dit groeide steeds maar aan, maar na zo’n 60 jaar van groei was het plot­se­ling weer verdwenen.

Lunch bij het Stadsarchief

De tocht door win­derig, maar zonnig Haar­lem ein­digde bij het Stadsarchief in de Jans­straat. Hier werd een smake­lijke lunch genut­tigd en daarna nam de directeur L. Zoodsma de groep mee naar de lager gelegen ‘catacomben’ van het Noord-Hollands Archief, alwaar kilo­me­ters aan in­for­ma­tie over de stad Haar­lem en de omliggende dorpen en ste­den wordt bewaard en be­schik­baar is voor onder­zoek en raadple­gingen, ook door par­ti­cu­lieren.

Deze onder de “St. Jans”- kliniek (ver­pleeg­huis) gelegen ruimtes zijn gekoeld tot 18 gra­den met een luchtvoch­tig­heid van 53%. Hier lagen 3 oude ge­schrif­ten voor ons ter inzage: een prach­tig met goud ingelegd en versierd gebe­den­boek, een bundel zeer oude do­cu­menten van het “Heilig Kerst­mis”- gilde en een kleiner brevier. Ook werd met trots de laatste aankoop getoond: een getij­den­boek dat jaren in Leiden was ge­pre­sen­teerd, maar in Haar­lem bleek te zijn gemaakt en dus hier ‘thuis’ hoort.

De Grote Kerk op de Grote Markt

Na deze ontdek­kings­tocht werd samen gewandeld naar de Grote Kerk op de Grote Markt, voor een rond­lei­ding door de oude “Sint Bavo”- kerk. Deskun­dige vrij­wil­li­gers gaven uitleg over de nog zicht­ba­re kenmerken van deze van oorsprong katho­lie­ke kerk, zoals een prach­tig koperen met kaarsenstan­daards voor­zien koorhek en kanun­niken­banken in het koor­ge­deelte.

Na­tuur­lijk is het prach­tige Müller orgel beroemd, de graven van Frans Hals en de vele andere Haar­lemmers, maar voor de diakens is vooral het ‘top­stuk’: De Brood­bank! Aan een lange eikenhouten soort tafel met banken werd vroe­ger het brood uitge­deeld aan be­hoef­ti­ge mensen en dit kerkmeubel staat nu dus symbool voor de werken van barm­har­tig­heid in oude tij­den. En aan de Groen­markt zijn deze daden van naasten­liefde te zien in vormen voor nieuwe tij­den!

De “Joseph”-kerk

De rondgang door Haar­lem werd afgerond met een kort bezoek aan de “Joseph”- kerk (rond 1850 gebouwd en jarenlang de Haar­lemse Bis­schops­kerk) in de Jans­straat - oostzijde.

Het avond­ge­bed - de Vespers - werd hier door de diakens in af­wis­se­lende stijl gebe­den, zittend in de kanun­niken­banken links en rechts van het pries­ter­koor, vlak bij het altaar met op­val­lend baldakijn en goud­kleu­rige engelen- en heiligenaf­beel­dingen op de wan­den.

Tot slot gaf de vaste organiste Gemma Coubergh een klein orgel­con­cert. Na de succes­vol afgeronde res­tau­ra­tie vorig jaar van dit Adema-orgel, bracht zij de vele klanken in volle glorie ten gehore: van zacht naar ruimtevullend en krach­tig tot slot.

De succes­volle studie­dag werd af­ge­slo­ten met een onderling samen­zijn van de diakens met de Haar­lemse bis­schop Mgr. Punt in het Bis­schops­huis aan de Nieuwe Gracht.

Opbouw­wer­ker Stan Baars bood de bis­schop een rapport aan dat de weer­slag is van een enquête, welke is gehou­den onder de diakens om hun welbevin­den en de prak­tische uit­wer­king van hun ambt te onder­zoeken. Met een eindcon­clu­sie en aanbevelingen voor de toe­komst is het rapport een weergave van de stand van zaken anno nu en geeft ook adviezen voor de toe­komst voor de oplei­ding en vor­ming van diakens tot prak­tische mannen, die het geloof belij­den, beleven èn vorm geven.

Lintje voor diaken Rob Mascini

Tot verras­sing van velen, maar vooral ook van de persoon zelf, werd diaken Rob Mascini deze dag door H. Majes­teit Koningin Beatrix on­der­schei­den tot Ridder in de orde van Oranje Nassau.

Hij werd ’s morgens vroeg ‘ont­voerd’ naar de ge­meen­te Heem­ste­de, alwaar hem deze prach­tige onder­schei­ding werd uit­gereikt, en in de pa­ro­chie te Uithoorn - waar hij (onder andere) werk­zaam is - werd hem een harte­lijke receptie aan­ge­bo­den.

’s Middags kon hij zich gelauwerd bij de andere diaken­broe­ders in de Spiegel­zaal van het Bis­schops­huis voegen en viel hem veel lof en felici­ta­ties toe.

Diaken Rob Mascini heeft zijn onder­schei­ding te danken aan zijn ja­ren­lan­ge inzet voor het diaconaat als her­steld ambt in de katho­lie­ke kerk, en dat niet alleen in Neder­land, maar juist ook in het bui­ten­land. Hij is vele jaren voor­zit­ter geweest van het IDZ  (Inter­na­tio­naal Diaconaat Zentrum) en heeft aldus mee­ge­werkt aan de vorm­ge­ving en inhoud van het ambt van diaken inter­na­tio­naal gezien. Dit bracht hem in Scandinavië, Afrika en op vele plekken.

Afslui­ting

In vrolijk­heid bijeen, en voldaan van alle indrukken van de signalen van diaconie in kerk en wereld van toen en nu, was dit een prach­tige afslui­ting van deze Diaken­dag in Haar­lem.

Haar­lem en Rotter­dam mag trots zijn op deze mannen, die het aandurven om mannen Gods te zijn, niet enkel in vrome overpein­zingen, maar juist ook durven om met de benen in de mod­der van deze maat­schap­pij te staan: alle mensen zijn kin­de­ren van God, ge­roe­pen in dit bestaan om geluk te vin­den en ge­meen­schap te vormen. De 7 werken van barm­har­tig­heid dagen telkens weer uit om geloven ook te doen – ook in 2012. 

Anneke Weijers