Een souvenir uit 1924
Internationaal Eucharistisch Congres Amsterdam
Honderd jaar geleden vond een Internationaal Eucharistisch Congres plaats in het Olympisch Stadion te Amsterdam. Velen hebben er nog een bordje van of hij ligt veilig opgeborgen in een verhuisdoos op zolder.
Van 22 t/m 27 juli 1924 vond in Amsterdam een van de grootste katholieke evenementen plaats, die ooit in Nederland gehouden werd. Vijf dagen lang was de Nederlandse hoofdstad de plek waar allerlei internationale katholieke kerkleiders, hoogwaardigheidsbekleders en gewone gelovigen samen het Internationaal eucharistisch congres bijwoonden. Met als hoogtepunt de gezamenlijke aanbidding van het Allerheiligst Sacrament op 27 juli in het stadion in Amsterdam-Zuid, dat later verbouwd zou worden tot het huidige Olympisch Stadion.
Ontstaansgeschiedenis
De eerste editie van het Eucharistisch Congres vond plaats in Lille van 23 tot 31 juni 1881. De Française Marie-Marthe Emilie Tamisier (1834-1910) was de initiator. Zij zou in een visioen de opdracht gekregen hebben om een grote menigte bijeen te brengen voor het aanbidden van het Allerheiligste. Ook raakte ze geïnspireerd door Pierre-Julien Eymard (1811-1868), stichter van de Congregatie van het Allerheiligst Sacrament (1856). Hij was en een groot promotor van de verering van de eucharistie de kindercommunie en de zogeheten ‘altijddurende aanbidding’.
Het Congres in de Mirakelstad
Emilie Tamisier had in 1880 al geprobeerd het Eucharistisch congres naar Nederland te brengen. Zij vond de stad van het Mirakel van Amsterdam hier uitermate geschikt voor. Het duurde echter tot 1924 voordat het zover was. Door het lobbywerk van kardinaal Willem van Rossum (1854-1932) op het Congres van Wenen in 1912 en bij de Heilige Stoel mocht Nederland dan eindelijk een eucharistisch congres organiseren. Voor de Nederlandse katholieke gelovigen was dit een opsteker en een manier om met hun bloeiend katholieke leven hun eigen plek in de wereldwijde katholieke Kerk op te eisen.
De organisatie van het Congres werd tot in de puntjes geregisseerd. Niets werd aan het toeval overgelaten. Voor de hele week was een uitgebreid programma uitgedacht. Dinsdag 22 juli werden de kerkelijk leiders uit alle windstreken door kardinaal Van Rossum ontvangen, die als pauselijk legaat de plaatsvervanger van paus Pius XI was tijdens dit evenement. De week werd afgesloten met een grootste pontificale hoogmis en Sacramentsprocessie.
Souvenir
Op o.a. Marktplaats.nl kunt u voor tussen de tien en twintig euro deze fraaie wandborden nog verkrijgen.
Ter herinnering aan dit Amsterdamse Internationaal eucharistisch congres werden door de firma Petrus Regout & Co uit Maastricht in blauwwittinten herdenkingsbordjes uitgegeven. Centraal in de voorstelling is natuurlijk een monstrans te zien met een hostie omgeven door stralen, geflankeerd door twee drinkende herten. Langs de rand van het bord zijn zeven afbeeldingen geplaatst met boven de Heilige Geest, verschillende eucharistische symbolen, het wapen van Amsterdam, een afbeelding van patroonheilige Paschalis Baylon en het pauselijk wapen van Pius XI. Op de achterzijde van het bordje een herinneringstekst.
Een tweede - kleurrijker - herdenkingsbordje werd door de firma Mosa, eveneens uit Maastricht, op de markt gebracht. Daarop eveneens een monstrans met hostie omgeven door stralen maar dit keer geflankeerd door het pauselijk wapen van Pius XI en het wapen van Amsterdam. Op de rand van dit bord een herinneringstekst.
Beide typen bordjes worden vandaag de dag nog geregeld in kerkinventarissen aangetroffen en er zijn ongetwijfeld nog mensen die deze herdenkingsbordjes van hun ouders of grootouders geërfd hebben. Ze zijn eveneens te vinden op Marktplaats. Ze vormen nu een stille getuige van een van de grootste katholieke manifestaties, die ooit in ons land is gehouden.
(dit artikel is eerder verschenen in bisdomblad SamenKerk van juni 2024)