Woord van de bisschop

Een liefdesverhaal in de Veertigdagentijd

Als we om ons heen kijken in de wereld van vandaag, dan dringen zich al gauw allerlei negatieve en geweld­da­dige dingen op de voor­grond.

Zonder het te weten of te willen, kunnen we daardoor terneer gedrukt wor­den. In ons gemoed weer­spie­gelt zich zo vaak de onrust van een wereld die God niet goed meer vin­den kan, een wereld vol drei­ging en span­ningen. En je kunt begrijpen dat velen, en lang niet altijd de slechtsten, de druk van al dat negatieve niet meer uit­hou­den en wegvluchten. Wegvluchten in die schijn­we­reld van een kant en klaar ‘instant geluk’. Ze vallen voor de begoocheling van drugs of storten zich in kort­ston­dige genoegens en hobbelen maar wat ver­der heen over de diepere vragen van het leven. Het is de tragiek van onze tijd dat zovelen zijn los­ge­raakt van hun gees­te­lij­ke grond­slag en zijn vastgelopen in het louter mate­rië­le, het aardse, en dan moeten ervaren dat ze daarin geen echte levens­ver­vul­ling kunnen vin­den. Het is een erva­ring die zo prach­tig be­schre­ven wordt in de bekende parabel van de ‘Verloren Zoon’, of mis­schien juister, van de ‘Barm­har­tige Vader’. Een parabel van Jezus, die centraal staat in deze tijd.

De verloren zoon is niet slecht maar zoekt het geluk op de ver­keerde plaats. “In een ver land”, staat er, ver weg van zijn vader. En daar raakt zijn leven in het slop. Zijn reserves raken uitge­put, de geneugten verbleken, die hele wereld van klatergoud veran­dert in een varkensstal, en dan, voor het eerst in zijn leven, voelt hij zich leeg, verlaten en komt een gevoel van heimwee op. Zijn erva­ring is de erva­ring van onze tijd: een mens­heid, vervreemd van God, worstelend om niet ten onder te gaan in ver­vuiling en verwor­ding, zoekt opnieuw naar de grond van haar bestaan, heeft heimwee naar de heel­heid van de schep­ping, heimwee naar het paradijs.

En toen dacht hij terug aan zijn vader, staat er in dit prach­tige verhaal. Het is tijd om terug te keren, terug naar de bron van het leven, terug naar de eeuwige liefde die op ons wacht.

Dit prach­tige stuk evan­ge­lie, ja eigen­lijk de hele Schrift, is als het ware één grote liefdes­ver­kla­ring van de Schepper aan zijn schepsel, een God die zijn liefde voor de mens omschrijft in de taal van een min­naar, zoals in het Hoog­lied van de liefde, in de liefde van een vader voor zijn zoon, van een moe­der voor haar kind. De hele Schrift wil ons moderne mensen er aan her­in­ne­ren wie we eigen­lijk zijn als mens: meer dan louter een product van natuur of evolutie. We zijn groter dan de aarde. Onze diepste oorsprong ligt in die bovenna­tuur­lijke wereld, bij God. Van Hem komt onze eeuwige, onster­fe­lijke ziel, de bron van onze on­aan­tast­bare waar­dig­heid. ‘Ge zijt van Gods geslacht’, zegt de Schrift, ‘en uw Vaderland is in de hemel’.

Op on­ver­wachte momenten kan in een mensenhart zo’n gevoel van heimwee naar God, naar het spontane geloof van je kin­der­ja­ren opkomen. Te mid­den van uit­ge­la­ten­heid en ver­tier overvalt je de me­lan­cho­lie, te mid­den van drukte en mensen voel je je plot­se­ling een­zaam, mid­den in de rijkdom en wel­vaart voel je je arm. Het zijn momenten van genade. Momenten waarin het verlangen kan rijpen naar God, de Enige in wie ons hart rust kan vin­den. Momenten waarin het besef weer doorbreekt: ik ben geen stofje in een hoekje van een onein­dige kosmos, ik heb een Vader! Ik ben geboren uit eeuwige liefde en word gedragen door die liefde.

Het verhaal van de Barm­har­tige Vader toont ons wat voor een soort vader God is. Een Vader die zijn kind niet opge­ge­ven heeft, maar die met eindeloos geduld elke dag de weg aftuurt om te kijken of Hij hem nog niet terug ziet komen. En als Hij hem ein­de­lijk in de verte ziet aan­ko­men, hem tegemoet snelt, omhelst, alles vergeeft en hem met welda­den overlaadt. Zo’n Vader is God. Een Vader die wacht tot wij moe wor­den van onze eigen zwak­he­den en fouten en dan te­rug­ke­ren naar Hem, die wacht tot de mens los­komt van zijn aardse zorgen, zich zijn geschon­den­heid bewust wordt en de blik opheft naar Hem. En in die zegenrijke momenten van contact tussen Schepper en schepsel wordt de geest van de mens bevrijd en met nieuwe kracht vervuld. Op die momenten vin­den wij ons­zelf terug zoals we zijn, zoals de Vader ons ziet.

De Veer­tig­da­gen­tijd nodigt ons uit om ons te be­zin­nen op de relatie die wij met God mogen hebben. Een liefdes­re­la­tie dus, die ons sterkt en bemoe­digt. Een hoop­volle relatie omdat het ons de kans geeft opnieuw te beginnen. Een bevrij­dende relatie, omdat in de menswor­ding, dood en opstan­ding van Christus onze geliefde God zelf de con­se­quenties van onze dwaze daden draagt en goedmaakt. Laten we daarom deze gezegende tijd gebruiken om moe­dig naar Hem terug te keren, of om onze relatie met Hem te vernieuwen en te ver­die­pen.

In die zin wens ik u allen een heilzame Vasten­tijd, en straks een vreug­de­vol en gezegend Pasen.