Hij is verrezen - Hij is niet hier

“Hij is verrezen. Hij is niet hier”, laat de evangelist Marcus (Mc. 16:1-8) de engelen tegen de vrouwen zeggen die naar het graf kwamen om het lichaam van Jezus te balsemen. De graf­ka­pel in de Heilig Graf­kerk in Jeru­za­lem is de plek van de begrafenis en tevens van de ver­rij­ze­nis.

In dezelfde kerk is ook de locatie van de kruisi­ging te vin­den. Daar­mee is de Heilig Graf­kerk de heiligste en be­lang­rijk­ste plek voor chris­te­nen op aarde. Sinds de vol­tooi­ing vorig jaar van de res­tau­ra­tie heeft de graf­ka­pel een nieuwe uit­stra­ling.

De duizen­den pelgrims die dage­lijks het graf van Jezus bezochten en dan vaak lang in de rij moesten staan om de door bran­dende kaarsen zwartgeblakerde kapel, ingekapseld in een ijzeren con­struc­tie, te bezoeken, had­den waar­schijn­lijk geen flauw benul dat het gebouwtje onder de koepel in de Heilig Graf­kerk in Jeru­za­lem onveilig was. Het was zicht­baar dat het met hulp­mid­de­len bijeen gehou­den werd, maar niemand kon bevroe­den dat er eigen­lijk een grote kans op instorten was. Vorig jaar is het geheel ge­sta­bi­li­seerd en gerestaureerd. Er kwam een zand­kleu­rige marmeren kapel tevoorschijn als stralend middel­punt van de koepel­kerk.

De Graf­kerk wordt beheerd door zes kerken (de rooms-katho­lie­ke, Griekse en Armeense Kerk, die de eigen­lijke graf­ka­pel in beheer hebben, en ver­der de Syrische, Koptische en Ethiopische Kerk). De on­der­lin­ge samen­wer­king is niet optimaal te noemen. Opstootjes tussen monniken van de ver­schil­lende deno­mi­na­ties komen nog steeds voor. Dit gebrek aan overleg en samen­wer­king zorgde ervoor dat men nooit een dege­lijk on­der­houds­plan kon maken voor de graf­ka­pel. Het hui­dige gebouwtje dateert uit 1807 maar was sinds 1947, toen er na een aard­be­ving een ijzeren skelet om de kapel werd gezet, niet meer onder­hou­den. Tijdens de res­tau­ra­tie wer­den alle marmeren platen verwij­derd en schoon­ge­maakt; his­to­rische inscripties en unieke fresco’s en iconen wer­den van roet ontdaan. Met zicht­baar re­sul­taat.

Graf van Jezus

Ook het (lege) graf van Jezus werd onder han­den geno­men. Altijd weer een spannend moment. In his­to­rische bronnen waren er beschrij­vingen, maar zou­den die door de archeo­lo­gische vondsten onder­steund wor­den? De archeologen verwij­der­den de bovenste marmeren plaat, waarbij in de loop der eeuwen miljoenen chris­te­nen geknield hebben. Daar­on­der lag onder een laag zand een tweede dekplaat, met een kruisvaar­ders­kruis erop. Deze plaat uit de twaalfde eeuw was bekend uit de bronnen. Daar­on­der ontdekte men een deksteen uit de vierde eeuw, uit de tijd dat de Graf­kerk in opdracht van keizer Constan­tijn gebouwd werd. Daar­on­der vond men het stenen bed waarop Jezus begraven zou zijn. Het bij­zon­dere van deze vondst is dat alle lagen van de ge­schie­de­nis zijn terug­ge­von­den bij het graf­mo­nu­ment van Jezus.

Bij de werk­zaam­he­den werd een klein luikje gemaakt in de graf­ka­pel, waar achter de oor­spron­ke­lijke rots te zien is van het oor­spron­ke­lijke graf van Jezus. Dich­ter­bij kan een gelo­vi­ge niet komen... maar wel met de bood­schap van de engelen in het achter­hoofd.

(dit artikel is over­ge­no­men uit SamenKerk - editie april 2018)