Zondag onder het octaaf van Kerstmis (C)
Feest van de H.Familie: Jezus, Maria en Jozef
gepubliceerd: donderdag, 27 december 2012
“Hij ging met hen mee naar Nazareth, en schikte zich naar hen. Zijn moeder bewaarde alles in haar hart.” (Lc. 2,51)
Het was Nestorius, patriarch van Constantinopel (428-431), die de eerste grote en blijvende scheiding binnen de christenheid bewerkte toen hij weigerde Maria “moeder van God” (Theotokos) te noemen, maar van haar slechts wilde spreken als “moeder van Christus”. Zelfs de grote sekte van de islam is een afgeleide van dit “nestoriaanse” schisma.
Het is ook een moeilijke zaak.
Hoe kan een vrouw moeder worden van haar Schepper? Dante beschrijft het prachtig in zijn Maria-hymne die begint de beroemde woorden “figlia del tuo figlio”, “dochter van uw zoon”.
Maar hetzelfde geldt voor haar Kind. Hoe kan de Schepper, de oorzaak van alles wat bestaat, mens worden zoals wij het allemaal geworden zijn: in de schoot van een moeder?
En tenslotte geldt het voor de vader, Jozef, in zijn trouw haast bovenmenselijk. Hoe kan een man zichzelf zo wegcijferen?
Het antwoord is de mens, van wie de vragen uitgaan. Iedereen stelt vragen, iedereen zoekt God, er is tot op grote hoogte overeenstemming over Hem: Hij is almachtig, alomtegenwoordig, oorzaak van al wat bestaat. We weten allemaal dat God bestaat: joden, christenen, hindoes, moslims, animisten. We kunnen Hem omschrijven op grond van ons redelijke denken en onze ervaring, op grond van de vragen die wij stellen, zolang er mensen zijn.
Maar wie denkt eraan dat het antwoord op die vragen tussen ons in staat. “Midden onder u staat Hij die gij niet kent” zegt Sint Jan. Slechts enkele mensen volgen Hem. Maar ook Bethlehem loopt niet uit om te gaan kijken. Alleen aan hen, aan wie het gegeven is te zien, verschijnen de engelen met de blijde boodschap.
Misschien is dat de reden dat velen Hem niet erkennen. Hij is, om het zo plat te zeggen, tamelijk gewoon. Hij is een van ons. God is naar de maat van onze ervaring. Hij laat zich bemiddelen in zijn schepping, in zijn belangrijkste schepsel, de mens. We houden diep in ons hart misschien meer van de toeters en bellen van Strauss’ “Also sprach Zarathustra”, ook religieus, of van Luthers pathetische inktpot, die de duivel van zijn eigen hoogmoed moest verjagen.
De mens wil verder dan het antwoord dat God hem geeft, verder dan de bemiddeling van het kind van Bethlehem. Want als Hij in de kribbe het antwoord is, dan is Hij het ook op Golgotha aan het kruis: dat gaat er bij de mannen dezer wereld niet in: niet alleen Mohammed, verre leerling van Nestorius, ontkende de kruisdood maar op het moment zelf bleven alleen enkele vrouwen Hem trouw.
Maria heeft het misschien niet allemaal begrepen, maar wel bewaard. Want geloof is eerst en vooral trouw.
wp
