Paus Leo XIV

Algemene Au­diën­tie

Woens­dag 26 no­vem­ber 2025

Catechese­cy­clus
Jubileum 2025. Jezus Christus, onze hoop
IV. De Ver­rij­ze­nis van Christus en de uit­dagingen van de heden­daag­se wereld
6. Hoop hebben in het leven om leven te verwekken

Beste broe­ders en zusters, goede­mor­gen en welkom!

Het Paas­mys­te­rie van Christus verlicht het mysterie van het leven en stelt ons in staat er met hoop naar te kijken. Dat is niet altijd mak­ke­lijk of van­zelf­spre­kend. Veel levens, overal ter wereld, lijken zwaar, pijn­lijk, vol problemen en hin­dernissen die overwonnen moeten wor­den. Toch ont­van­gen mensen het leven als een geschenk: ze vragen er niet om, ze kiezen het niet, ze ervaren het in zijn mysterie vanaf de eerste tot de laatste dag. Het leven heeft zijn eigen bui­ten­ge­wone eige­naar­dig­heid: het wordt ons aan­ge­bo­den, wij kunnen het ons­zelf niet geven, maar het moet voort­du­rend gevoed wor­den: het heeft zorg nodig om het in stand te hou­den, te vitaliseren, te be­scher­men en nieuw leven in te blazen.

Men zou kunnen zeggen dat de vraag naar het leven een van de diepste be­kom­mer­nissen van het men­se­lijk hart is. Wij zijn het leven binnen­ge­gaan zon­der daar zelf iets voor gedaan te hebben of besloten te hebben. Uit dat feit wellen de vragen van alle tij­den op als een over­stro­mende rivier: Wie zijn wij? Waar komen wij vandaan? Waar gaan wij naartoe? Wat is de uit­ein­delijke zin van deze tocht?

 

Inder­daad, leven vraagt om zin, om rich­ting, om hoop. En hoop is de diepgewor­telde drijfveer die ons doet voort­gaan in moei­lijk­he­den, die ons behoedt voor opgeven in de vermoeid­heid van de reis, die ons zeker maakt dat de pelgrims­tocht van het bestaan ons uit­ein­delijk thuis zal brengen. Zonder hoop dreigt het leven te lijken op een kort intermezzo tussen twee eeuwige nachten, een korte pauze tussen het vóór en het ná van onze aardse reis. Hoop hebben in het leven betekent daar­en­te­gen de bestem­ming vooruitlopen, geloven dat wat wij nog niet kunnen zien of aanraken toch zeker is, ver­trouwen en ons toe­ver­trou­wen aan de liefde van een Vader die ons gewild heeft uit liefde en die wil dat wij gelukkig zijn.

Beste vrien­den, er heerst een wijdverbreide ziekte in de wereld: het gebrek aan ver­trouwen in het leven. Het is alsof wij ons hebben neer­ge­legd bij een nega­tief fatalisme, bij berus­ting. Het leven dreigt niet lan­ger een geschenk te zijn, maar een onbekende, bijna een drei­ging waartegen wij ons moeten be­scher­men om niet teleur­ge­steld te wor­den. Daarom is vandaag meer dan ooit de moed nodig om te leven en leven te verwekken, om te getuigen dat God de bij uitstek “lief­heb­ber van het leven” is, zoals het Boek der Wijs­heid zegt (11,26).

In het Evan­ge­lie beves­tigt Jezus voort­du­rend zijn zorg om zieken te genezen, gewonde lichamen en geesten te her­stel­len en doden weer tot leven te brengen. Daar­mee open­baart de mens­ge­wor­den Zoon de Vader: Hij geeft zon­daars hun waar­dig­heid terug, schenkt ver­ge­ving van zon­den en neemt ieder­een op, vooral de wanhopigen, de uit­ge­sto­tenen, zij die ver verwij­derd lijken van zijn belofte van heil.

Door de Vader verwekt, is Christus het leven en heeft Hij leven voort­ge­bracht zon­der terug­hou­dend­heid, tot het geven van zijn eigen leven toe, en Hij nodigt ook ons uit ons leven te geven. Verwekken betekent een ander tot leven brengen. Het heelal van de leven­den is volgens deze wet uit­ge­breid, die in de symfonie van de schepselen een won­der­baar­lijk crescendo kent dat uitmondt in het duet van man en vrouw: God schiep hen naar zijn beeld en ver­trouwde hun de opdracht toe in zijn beeld te verwekken, dat wil zeggen uit liefde en in liefde.

Vanaf het begin open­baart de Heilige Schrift ons dat het leven, juist in zijn hoogste vorm, de men­se­lijke vorm, de gave van de vrij­heid ont­vangt en een tragedie wordt. Daardoor wor­den ook de men­se­lijke relaties getekend door te­gen­strij­dig­heid, tot broe­der­moord toe. Kaïn ziet zijn broer Abel als een rivaal, een bedrei­ging, en in zijn frustratie voelt hij zich niet in staat hem lief te hebben en te res­pec­teren. Hier zien we jaloezie, afgunst en bloedvergieten (Gen. 4,1-16). Gods logica is daar­en­te­gen totaal anders. God blijft altijd trouw aan zijn plan van liefde en leven; Hij wordt niet moe de mens­heid te steunen, ook niet wanneer die, in de voetsporen van Kaïn, ge­hoor­zaamt aan het blinde instinct van geweld in oorlog, dis­cri­mi­na­tie, racisme en de vele vormen van slavernij.

Verwekken betekent dus ver­trouwen hebben in de God van het leven en de men­se­lijk­heid bevor­de­ren in al haar uitingen: aller­eerst in het won­der­ba­re avontuur van moe­der­schap en vader­schap, ook in sociale contexten waarin ge­zin­nen moeite hebben het dage­lijks leven te dragen en vaak belemmerd wor­den in hun plannen en dromen. Volgens dezelfde logica betekent verwekken je inzetten voor een economie die op soli­da­ri­teit berust, streven naar een gemeen­schap­pe­lijk goed dat door allen gelijke­lijk genoten wordt, respect en zorg dragen voor de schep­ping, troost bie­den door te luis­te­ren, aanwe­zig te zijn en concrete, be­lan­ge­loze hulp te geven.

Broe­ders en zusters, de Ver­rij­ze­nis van Jezus Christus is de kracht die ons in deze uit­daging draagt, ook wanneer de duisternis van het kwaad hart en verstand verduistert. Wanneer het leven lijkt gedoofd, geblok­keerd, gaat de Verrezen Heer toch nog steeds voorbij, tot het einde der tij­den, en loopt Hij met ons en voor ons mee. Hij is onze hoop.