Woensdagcatechese 19 november 2025
Algemene audiëntie paus Leo XIV
Op woensdag 18 december 2024 is paus Franciscus begonnen aan een cyclus van woensdagcatecheses over het Jubeljaar 2025. Paus Leo XIV zet de catechesecyclus voort vanaf woensdag 21 mei 2025.
Deze catecheses zijn in diverse talen beschikbaar op de website van het Vaticaan maar hieronder plaatsen we de link naar de Engelse tekst en voor uw gemak ook een AI vertaling naar het Nederlands. (deze AI vertaling kan onregelmatigheden bevatten)
Paus Leo XIV
Algemene Audiëntie
Woensdag 19 november 2025
Catechesecyclus
Jubileum 2025. Jezus Christus, onze hoop
IV. De Verrijzenis van Christus en de uitdagingen van de hedendaagse wereld
5. Paasspiritualiteit en integrale ecologie
Beste broeders en zusters, goedemorgen en welkom!
In dit Jubeljaar dat gewijd is aan de hoop, denken wij na over de relatie tussen de verrijzenis van Christus en de uitdagingen van de hedendaagse wereld, dat wil zeggen: ónze uitdagingen. Soms wil Jezus, de Levende, ook aan ons de vraag stellen: «Waarom huil je? Wie zoek je?». Want uitdagingen kunnen we niet alleen aan, en tranen zijn een geschenk van het leven wanneer ze onze ogen zuiveren en onze blik bevrijden.
De evangelist Johannes vestigt onze aandacht op een detail dat we bij de andere evangelisten niet vinden: bij het lege graf huilde Maria Magdalena en herkende ze de verrezen Jezus niet meteen; ze dacht dat Hij de tuinman was. Inderdaad, al bij het verslag van Jezus’ begrafenis, bij het vallen van de avond op Goede Vrijdag, was de tekst heel precies: «Op de plaats waar Hij gekruisigd was, lag een tuin, en in die tuin een nieuw graf waarin nog nooit iemand was neergelegd. Omdat het voor de Joden de dag van de voorbereiding was en het graf dichtbij was, legden ze Jezus daar neer» (Joh 19,41-42).
In de rust van de sabbat en de schoonheid van een tuin vindt de dramatische strijd tussen duisternis en licht, die begon met het verraad, de arrestatie, de verlating, de veroordeling, de vernedering en de dood van de Zoon die «de zijnen die in de wereld waren bemind had ... tot het einde toe bemind» (Joh 13,1), zijn voltooiing. De tuin bewerken en bewaren is de oorspronkelijke opdracht (vgl. Gen 2,15) die Jezus tot vervulling heeft gebracht. Zijn laatste woorden aan het kruis - «Het is volbracht» (Joh 19,30) - nodigen ieder van ons uit om dezelfde opdracht, ónze opdracht, opnieuw te ontdekken. Daarom «boog Hij het hoofd en gaf de geest» (v. 30).
Beste broeders en zusters, Maria Magdalena had het dus niet helemaal mis toen zij dacht dat ze de tuinman ontmoette! Zij moest haar eigen naam opnieuw horen en haar opdracht begrijpen van de nieuwe Mens, Hij die in een ander geschrift van Johannes zegt: «Zie, Ik maak alles nieuw» (Openb 21,5). Paus Franciscus heeft ons in de encycliek Laudato si’ de uiterste noodzaak van een beschouwelijke blik getoond: als de mens geen behoeder van de tuin is, wordt hij haar vernieler. De christelijke hoop geeft daarom antwoord op de uitdagingen waaraan heel de mensheid vandaag blootstaat door te verblijven in de tuin waarin de Gekruisigde als een zaadje werd gelegd, om op te staan en veel vrucht te dragen.
Het paradijs is niet verloren, maar teruggevonden. Zo vormen de dood en de verrijzenis van Jezus de grondslag van een spiritualiteit van integrale ecologie, waarbuiten de woorden van het geloof geen greep krijgen op de werkelijkheid en de woorden van de wetenschap buiten het hart blijven. «Een ecologische cultuur kan niet worden herleid tot een reeks dringende en partiële antwoorden op de onmiddellijke problemen van vervuiling, milieuaantasting en uitputting van natuurlijke hulpbronnen. Er is behoefte aan een eigen manier om naar de dingen te kijken, een manier van denken, politiek, een opvoedingsprogramma, een levensstijl en een spiritualiteit die samen weerstand bieden» (Laudato si’, 111).
Daarom spreken we over een ecologische bekering, die christenen niet kunnen losmaken van de ommekeer die Jezus van hen vraagt. Een teken daarvan is dat Maria zich die paasmorgen omkeerde: alleen door bekering na bekering gaan wij door dit tranendal naar het nieuwe Jeruzalem. Die overgang, die in het hart begint en geestelijk is, verandert de geschiedenis, betrekt ons publiekelijk en zet een solidariteit in beweging die nu mensen en schepselen beschermt tegen de begeerten van de wolven, in de naam en met de kracht van het Lam-Herderslam.
Zo kunnen de zonen en dochters van de Kerk nu miljoenen jongeren en andere mannen en vrouwen van goede wil ontmoeten die de schreeuw van de armen en van de aarde hebben gehoord en zich daardoor in het hart hebben laten raken. Er zijn ook veel mensen die, door een directer contact met de schepping, een nieuwe harmonie zoeken die hen voorbij zoveel verdeeldheid voert. Anderzijds «vertellen de hemelen de heerlijkheid van God, en het uitspansel verkondigt het werk van zijn handen. Dag na dag spreekt het uit, nacht na nacht getuigt het van kennis. Geen spreken is er, geen woorden, hun stem wordt niet gehoord, toch gaat hun geluid over heel de aarde, hun woorden tot aan het einde van de wereld» (Ps 19,2-5).
Moge de Geest ons het vermogen geven te luisteren naar de stem van wie geen stem heeft. Dan zullen we zien wat de ogen nog niet zien: die tuin, dat paradijs, waartoe wij alleen komen door onze eigen opdracht te aanvaarden en te volbrengen.
