100-Jarig jubileum Vredeskerk
8 September - Eeuwfeest met Mgr. Hendriks
Amper twee weken na het succesvolle Internationale Eucharistische Congres in het Olympische Stadion in de hoofdstad was het weer feest voor katholiek Amsterdam. Op 7 augustus 1924 wijdde bisschop Augustinus Callier de nieuwe parochiekerk Onze Lieve Vrouw Koningin van de Vrede in de Amsterdamse volkswijk de Pijp in, die meteen al ‘de Vredeskerk’ werd genoemd. Pauselijk legaat kardinaal Willem van Rossum bracht de kerk in aanbouw eind juli nog een bezoekje, waarbij hij bouwpastoor Cornelis Nuijen “onder toevoeging ‘voor de arme Vredeskerk’ een gift overhandigde”, aldus de Maasbode over de nieuwe kerk.
De parochie werd op 8 december 1918 opgericht en de naam heeft verband met de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Architect van de kerk was Jos Bekkers, die een kerk bouwde in de stijl van de Amsterdamse School en volgens het principe ‘alles zien op het altaar', dus geen zicht belemmerende pilaren.
Waar in de loop van de tijd parochiekerken in de omgeving weer werden gesloopt of van functie veranderden, bleef de Vredeskerk een hechte geloofsgemeenschap voor de zondag en voor ‘rouwtjes en trouwtjes’. Zoals de wijk veranderde, zo veranderden de gelovigen mee. Het gebouw werd in de loop van afgelopen eeuw regelmatig gerestaureerd en biedt onderdak aan de eigen parochie als ook aan de Filipijnse El Shaddai-gemeenschap.
Eeuwfeest
Het eeuwfeest wordt gevierd op zondag 8 september om 10.30 uur met een pontificale hoogmis met mgr. Jan Hendriks met de drie parochiekoren en het koor van de Filipijnse El Shaddai-gemeenschap. Aansluitend is er een heel feestprogramma, in de kerk en op het kerkplein.
Programma
10.30 uur | Plechtige pontificale hoogmis Met mgr. Jan Hendriks, bisschop van Haarlem-Amsterdam, pastoor-deken Eric Fennis en anderen. Met medewerking van de drie parochiekoren: |
Salve Reginakoor, Koor van de Lieve Vrede, Canticum Anglicum en het koor van de Filipijnse El Shaddai gemeenschap | |
12.00 uur | koffie, gebak en lunch. |
13.30 uur | Optreden kinderen Filipijnse gemeenschap El Shaddai |
13.50 uur | Feestlied, gezongen door alle aanwezigen. Melodie: Aan de Amsterdamse grachten |
14.00 uur | Presentatie over bouw van de kerk met lichtbeelden en uitleg door Ton van Hal over de bouw van de kerk, de restauraties en de activiteiten in de kerk |
14.30 uur | Voorzetting viering op het plein. Het plein in de huidige vorm bestaat dit jaar 20 jaar en bij gelegenheid daarvan is een boekje uitgegeven dat beschikbaar is voor bewoners en parochianen. |
Gezellig samenzijn op het plein met een hapje en drankje, muziek, sneltekenaar, springkussen en schmink voor de kinderen | |
16.00 uur | Afsluiting |
Vanaf de eigenlijke datum van de kerkwijding, 7 augustus (1924) is in de kerk een kleine expositie te bezichtigen.
Ter inzage en te bestellen voor een klein bedrag (vanaf 8 september):
een boekje over de bouw van de kerk, de restauraties en de kostbare voorwerpen.
Geschenk
Als jubileumgeschenk aan de Vredeskerk is er geld ingezameld voor de restauratie van het rozetraam (boven de hoofdingang) in de oorspronkelijke kleuren. “Het zal eene combinatie worden van grijsblauw, matgeel en diaphaan grijs, een zachte rustige tintenmengeling”, zoals bouwpastoor Nuijen op 26 april 1924 schreef in zijn dagboek.
Krantenbericht uit de Maasbode van 7 augustus 1924.
AMSTERDAM. DE VREDESKERK.
PLECHTIGE INWIJDING DOOR MGR. AUGUSTINUS CALLIER
Na de dagen van Roomsche blijdschap, welke inzonderheid de parochie der Vredeskerk gekend heeft, toen het den Kardinaal Legaat en Haarlems Bisschop tijdens het Eucharistisch Congres mocht behagen een bezoek te brengen aan de bloemversierde straten in de schaduw der Kerk, was heden opnieuw een dag van vreugde voor de Vredeskerkparochianen aangebroken. Immers met het indrukwekkend ceremonieel der Kerkwijding heeft Z. D. H. Mgr. Callier heden het nieuwe Godshuis aan den dienst der Altaren toegevoegd.
Hoewel nog niet geheel voltooid staat de nieuwe Vredeskerk, welke terecht de bekroning van dit nieuwe stadsgedeelte mag worden genoemd, daar als een monument van, naar wij hopen nog in kracht en innigheid toenemend geloofsleven, als een monument van katholieke bouwkunst, van katholieke offervaardigheidszin, welke hier vooral dikwerf roerend tot uiting kwam, als een monument ook van toewijding en opoffering vooral van één, den Herder des Parochie, die heden een der schoonste dagen zijns levens moet beleefd hebben, hem door katholiek Amsterdam ongetwijfeld van harte gegund als een welverdiende belooning.
Maar tenslotte staat de Vredeskerk daar ook als een monument van nog aanhoudende zorg voor den Zeereerw. heer Nuyen, die kortelings wel als een blijde aanmoediging een gift mocht ontvangen van Z. Em. Kardiraal van Rossum onder toevoeging „voor de arme Vredeskerk", maar die toch nog heel wat giften van noode heeft alvorens het verblijf in zijn pastorie hem eenigermate de rust zal kunnen geven, welke hem na jaren van rusteloozen arbeid toekomt.
Het is voorzeker bewonderenswaardig deze van tekorten gebouwde kerk zoover voltooid te hebben gekregen, dat op den dag der inwijding de bronzen stemmen der klokken zich kunnen doen hooren en zelfs het torenuurwerk niet ontbreekt. Maar men vrage ook niet hoeveel zorg den Herder der arme Vredeskerk dagelijks kwelt en het zou ons deugd doen, indien deze regelen er toe mochten bijdragen, dat na den feestdag van heden, de zorgen, zij het dan ook slechts voor enkele dagen, nog wat verschoven konden worden.
DE WIJDINGS-PLECHTIGHEID.
Hedenmorgen reeds vroeg ving de consecratie der kerk aan door Z. D. H. Mgr. A. J. Callier, bisschop van Haarlem, die daarbij werd geassisteerd door de ZeerEerw. Heeren J. C. Serbrock, pastoor der Rozenkranskerk, en J. C. v, d. Loos, pastoor te Uitgeest.
Tal van parochianen hadden van hun belangstelling doen blijken door het uitsteken der nationale vlag met een pauselijken wimpel.
Na de consecratie der kerk ving te omstreeks half 10 uur de consecratie van het altaar aan, welke door Mgr. Callier werd verricht met dezelfde assistentie en waarbij de reliquieën van de H.H. Martelaren van Gorcum en van den H. Bonifacius in de altaartafel werden geplaatst. Voor de altaarwijding waren de deuren der kerk geopend en stroomden de geloovigen in grooten getale het nieuwe Godsmis binnen.Na de altaarwijding ving de plechtige H.Mis aan, door Mgr. Callier pontificaliter opgedragen. Als presbyter assistens fungeerde de HoogEerw. Heer P. Stroomer, deken van imsterdam, als troondiakens de ZeerEerw. Heeren G. C. van Noort en J. C. Serbrock, als diaken en subdiaken de ZeerEerw. heeren C. J, B. Nuijen, pastoor der Vredeskerk, en J. C. d. Loos; ceremoniarius was de WelEerw. Heer J. M. v. d. Tuyn, secretaris van Mgr. Callier, cantores de ZeerEerw. heeren J. M. C. Nuijen, pastoor te Moordrecht, en de WelEerw. eer A. van der Horst, kapelaan der kerk. De lagere functies werden vervuld door den ZeerEerw. Pater L. H. Perquin O.P., pastoor der St. Dominicuskerk, en de Weleerw. Heeren A. Koopman, I . Wils, A. Clarijs, alsmede den WelEerw. heer Bokelok, theologant.
In het priesterkoor merkten wij nog op den Zeereerw. heer F. W. de Rooy, pastoor der St. Willibrorduskerk (buiten de Veste). Gedurende den H. Dienst voerde het zangkoor onder leiding van den heer Jos. Schut op voortreffelijke wijze de Missa secunda Ponticalis van Perosi uit.
Na beëindiging van de H. Mis las de Hoogeerwaarde Heer Stroomer de akte der kerkwijding voor, waarin werd medegedeeld, dat het jaarlijkse feest der kerkwijding is overgebracht op Maandag na den eersten Zondag van de maand Juni.
Nadat Z. D. H. Mgr. Callier vervolgens den zegen had gegeven trad hij naar voren tot het houden eener korte toespraak.
HET NIEUWE KERKGEBOUW.
De nieuwe Vredeskerk tegenover het R.A.I.-gebouw aan einde der Ferdinand Bolstraat staat op het oogenblik als een rots temidden der woelige branding onzer omslachtige bouwnijverheid. De schutting is nog niet verwijderd rond het terrein, waarop allerlei steigerdeelen als wrakhout op het strand liggen dooreen geworpen. De torenspits is nog niet voltooid en de kerk is zelfs nog niet geheel ontsteigerd. Maar zij rijst toch voldoende boven de verwarring van het terrein uit om een indruk van het bouwwerk als geheel te kunnen ondergaan en tot de conclusie te komen, dat de architect, de heer Jos. Bekkers, volgens wiens plannen zij in modernen baksteenbouw werd uitgevoerd, een voortreffelijke staal van zijn kunnen op het gebied van den kerkbouw heeft geleverd. De buitenmuren, waartegen zwaar de conterforten zich afteekenen, welke de overkapping van het middenschip houden, gaan op in een geel-grijs metselwerk van Waalklinkers, en dragen boven een bandversiering van rood-bruine en gele tegels om een overgang te krijgen naar het donker-blauwe leien dak. De pastorie sluit rechts achter aan en is laag gehouden om de kerk daarboven goed te doen uitkomen. De plattegrond van het nieuwe Godshuis werd beheerscht door het schuintoeloopend terrein, dat als van zelf leidde tot het typisch schuin uitspringen der zijgevels, terwijl de bouw verder werd geleid door de gedachte, dat met het oog op het stadsgedeelte, waarin zij staat, een kerk moest worden gezet, welke na afzienbaren tijd geheel gereed zou zijn en aan welker voltooiing niet gedurende geslachten nog zou moeten worden gewerkt. Vandaar, dat de binnenmuren der kerk geheel in schoon metselwerk van bonte Waalsteen zijn gehouden en men dus niet zit met groote gestucadoorde vlakken, welker polychromeering in den regel eerst na jaren kan plaats vinden. Het materiaal vertoont zich dan ook van binnen zoo eerlijk mogelijk; naar sommiger meening ligt het wel iets te openhartig bloot, want „schoon metselwerk" wil zeggen, dat de muren zelfs niet gevoegd werden, hetgeen allicht den indruk kan geven van een onvoltooid zijn. Wij twijfelen er echter niet aan of ook tot een conservatief gemoed zal deze bouwwijze ten slotte in haar eerlijkheid spreken., Het interieur van het Godshuis is eigenlijk ééne groote ruimte, welke met een tribune boven den hoofdingang, een tweetal uitgebouwde kinderkapellen ter weerszijden van het Priesterkoor en een kleinere tribune links daarboven, in totaal aan 1500 geloovigen zitplaats biedt.
De spanning van het middenschap bedraagt 18 M. Ter weerszijden loopen 2 M. breede zijpaden, welke uitsluitend als wandelgangen zijn opgevat en met haar spitsbooggewelven, die in den bouw telkens terugkeeren, ongemeen sterk aan kloostergangen doen denken.
Het Priesterkoor wordt door een triomfboog van 15 M. spanning, bij een hoogte van 16 M., van het middenschip afgesloten. Gedragen door vier zware voeten rijst in het Priesterkoor hoog en vrij het Altaar, geheel als offertafel opgevat en uitgevoerd in Blanc P-marmeren van aantrekkelijke, blanke schoonheid en indrukwekkende vormgeving.
Als bijzonderheid meenen we niet onvermeld te moeten laten, dat alleen de altaarplaat niet minder dan 1800 K.G. weegt. Daarboven wordt het Tabernakel eveneens in een wit marmeren blok gehouden; de Tabernakeldeur draagt een gestyleerde voorstelling van het brood en den wijn. Boven het Tabernakel prijkt het Kruis met Corpus, evenals de oploopende kandelaars uitgevoerd in geciseleerd brons. De Altaartafel heeft een voortreffelijken achtergrond in de spitsbooggewelven, welke in den bouw zijn verwerkt als een troonhemel. De kap van het middenschip is in ijzerconstructie uitgevoerd, welke schuil gaat achter een cassetten-plafond met paarse ribben, waarbinnen de bruine vakken een eenvoudig, wit motief toonen, als een vlakversiering in licht en donker. De preekstoel bevindt zich aan den voet van den triomfboog rechts van het altaar; een gesmeed ijzeren hekwerk, waartegen nog bronzen platen zullen worden aangebracht, omgeeft de ruimte, welke verder niet door den klankbord wordt afgedekt, maar als het ware een overhuiving krijgt door den triomfboog.
Ook de Communiebank is opgevat als tafelbank en uitgevoerd in wit marmer. Behalve hier en daar een onderbreking van het metselwerk om wat speling in de vlakken te krijgen, heeft het interieur van het Godshuis als eenige versiering een rondgaande lambriseering van gewone, verglaasde steenen. Rechts en links van het vóórportaal der kerk bevinden zich een tweetal devotie-kapellen, welke ook van buiten bereikbaar zijn. Zij teekenen zich in dezen gevel als schuine uitbouwen af, om aanpassing te verkrijgen aan den vorm van het terrein. In het midden van het schip ongeveer ontmoeten we weer aan beide zijden een schuinen uitbouw voor het opstellen van devotiegroepen. Aan deze uitbouwen voegen zich tevens groepen van telkens twee biechtstoelen, welke hier heel gelukkig in den bouw zijn opgenomen en in de gevels ook tot uitdrukking komen.
We zeiden reeds, dat zich rechts en links van het Priesterkoor een kinderkapel bevindt, welker plaatsing de kleinen in de gelegenheid stelt zoo innig als slechts mogelijk aan de Heilige Handeling deel te kunnen hebben. Ze liggen op de hoogte van het Priesterkoor enkele treden boven het middenschip. Boven de kapel ter rechterzijde bevindt zich het koor; ter linkerzijde de kleine tribune.
De toren plant zijn forschen voet links van den hoofdingang, welke gelegen is aan de snijding van Hillegaart- en Pijnakkerstraat. Een open stukje terrein blijft voor den ingang vrij en krijgt een oprit. De totaal hoogte van den toren, waarin zich de trap naar de groote tribune bevindt, bedraagt met ijzeren spits 50 M. Naast den toren leidt de hoofdingang door een open voorportaal onder een sterk gesneden spitsboog. Daarboven wordt een voorstelling in terracotta aangebracht van Maria als Koningin van den Vrede. Het geheel wordt bekroond door een zandsteenen voorvenster eveneens in spitsboog-vorm.
Dit wat het uit- en inwendige der nieuwe kerk betreft. Onvermeld meenen we ten slotte niet te mogen laten, dat bij dezen bouw als lofwaardig beginsel werd toegepast, door ook de meubileering van het interieur in handen van den architect te laten.
Zoo werd een Godslamp ontworpen in het karakter van het geheel; dat kan ook gezegd van de
Priesterbank, staande rechts van het Altaar, welke eveneens in wit marmer werd uitgevoerd.
Naar wij vernemen zal de kerk omstreeks den 15den van deze maand in gebruik worden genomen.Gerelateerde nieuwsberichten | ||
maandag, 28 oktober 2024 | Feestelijke opening jubileum 750 Jaar Amsterdam | |
donderdag, 10 oktober 2024 | 75 Jaar Justitiepastoraat | |
donderdag, 10 oktober 2024 | Eeuwfeest Adelbertus begraafplaats Bloemendaal | |
donderdag, 10 oktober 2024 | 100 jaar Mariakerk in Bussum | |
woensdag, 25 september 2024 | Bisschoppen vragen bijzonder geschenk | |
dinsdag, 17 september 2024 | 100 Jaar Agathakerk Beverwijk gevierd | |
vrijdag, 6 september 2024 | Petrus en Pauluskerk Bergen 100 jaar | |
woensdag, 25 oktober 2023 | 50 Jaar Schola Cantorum Kennemerland | |
dinsdag, 2 mei 2023 | Jubileumviering 55 jaar Sant’Egidio | |
donderdag, 27 april 2023 | Jubileum Kathedrale Basiliek Sint Bavo | |
dinsdag, 7 februari 2023 | Jubileum 15 jaar Radio Maria | |
woensdag, 30 november 2022 | Jubileum Willibrordseminarie | |
woensdag, 18 augustus 2021 | Jubileumviering 100 jaar Legioen van Maria | |
vrijdag, 18 juni 2021 | Mgr. Joop Stam 60 jaar priester | |
donderdag, 5 november 2020 | Koperen jubileum CSLK | |
zaterdag, 27 juni 2020 | Mgr. Jozef Punt 25 jaar bisschop |