41e serie Zaterdagmiddagconcerten
3 mei t/m 27 september 2014
Dit jaar zal de 41ste serie Zaterdagmiddagconcerten plaatsvinden. De reeks wekelijkse concerten start op de 1ste zaterdag van mei, 3 mei, en wordt voortgezet t/m 27 september. Deze concertserie wordt georganiseerd rond het monumentale Willibrordusorgel. De concerten beginnen om 15 uur en duren ongeveer één uur.
Dit jaar zijn er twee thema’s:
- Fantasie & Variatie, twee muzikale vormen die bijzonder op het orgel tot hun recht komen. Het thema Fantasie komt op bijzondere wijze aan bod met een concert waar de orgelmuziek een schilderes inspireert tot het vervaardigen van schilderijen tijdens het concert.
- Het tweede thema is muziek rond de Eerste Wereldoorlog die 100 jaar geleden uitbrak. Hieraan zijn de concerten op 3 mei door titulair-organist Ton van Eck (met o.a. de weinig gespeelde Sonata No. 2 "Eroica" van Charles Villiers Stanford en werken van Albert Alain, Joseph Boulnois, René Vierne en Jacques Ibert) en 14 juni door organist & pianist Jaap Stork (met o.a. het weinig gespeelde Solitude van Louis Vierne en werken van Andriessen, Ravel en Debussy) gewijd (zie blz. 3 voor nadere informatie).
Centraal in de serie staat de Internationale Orgelzomer, een orgelfestival in de zomermaanden van 21 juni t/m het slotconcert op 27 september.
Evenals de vorige series Zaterdagmiddagconcerten wordt ook die van 2014 gekenmerkt door een vernieuwende en verrassende programmering waarin het nodige nieuwe en weinig gespeelde repertoire wordt verkend. Door de bijzondere klank van het Willibrordusorgel komt dit daarop buitengewoon tot hun recht.
Geïnteresseerden kunnen voor actuele informatie raadplegen:
- www.rkbavo.nl, waar vanaf 15 april ook de folder met gedetailleerde programmagegevens als pdf gedownload kan worden
- www.facebook.com/basiliek.haarlem
De serie is gratis toegankelijk, wel wordt aan de uitgang een vrijwillige bijdrage gevraagd.
Afwisselende programmering
De programmering van de serie 2014 is rijk geschakeerd.
Zoals hierboven al gemeld, speelt op 3 mei titulair-organist Ton van Eck een programma rond de Eerste Wereldoorlog, met enerzijds werken van componisten die toen zijn gesneuveld en anderzijds composities ter herdenking van de slachtoffers van het oorlogsgeweld. Ook het concert van Jaap Stork op 14 juni is aan dit thema gewijd met zowel orgel- als pianowerken van Louis Vierne, Ravel, Debussy en Hendrik Andriessen (Fête Dieu). Van Eck neemt verder de concerten van 13 en 27 sept. voor zijn rekening, op 13 sept. met De Geschiedenis van het olifantje Babar op muziek van Francis Poulenc (met acteur Stef Feld als verteller) en op 27 september met de koren van het Muziekinstituut Sint-Bavo o.l.v. Sanne Nieuwenhuysen.
De andere, bijna jaarlijks terugkerende gastorganisten zijn: Dirk Out (10 mei), Stephan v.d. Wijgert (17 mei, m.m.v. schilderes Ingrid Jansen) en Tjeerd van der Ploeg (16 augustus).
In mei treden ook twee Noord-Duitse organisten op: Joachim Vogelsänger uit Lüneburg (24 mei) en Eberhard Lauer uit Hamburg (31 mei).
De winnaar van de tweede prijs op het Int. César Franck Concours 2013, Bert van Stam speelt op 7 juni.
Het aandeel vrouwelijke organisten is dit jaar numeriek wat lager dan anders, maar de dames komen met bijzondere programma’s. Het zijn de Belgische Pascale van Coppenolle die werkzaam is in het Zwitserse Biel (23 aug), Eiko Maria Yoshimura (6 sept. organiste van de Dom van St. Blasien in Duitsland) en Gonny van der Maten die sinds kort werkt in de Bavo in Heemstede (20 sept.). Zij speelt samen met paukenist Jos Glaap de Passacaglia van Henk Badings.
Internationale Orgelzomer
De Internationale Orgelzomer start dit jaar op 21 juni met een concert door Wolfram Syré. Een week later speelt co-titulair-organist Albert-Jan Roelofs samen met barok-hoboïst Martin Stadler werken uit de Italiaanse en Duitse barok. Daarna volgt een afwisselende reeks binnen- en buitenlandse organisten van wie Mattias Wager uit Stockholm (5 juli) de eerste is. Twee concerten vinden plaats in samenwerking met het Internationaal Orgelfestival: op 12 juli speelt Louis Robilliard Franse symfonische composities en op 29 juli verzorgt Bernhard Haas de wereldpremière van These Livid Flames van de Franse componist Hugues Dufourt. Het concert van 19 juli wordt eveneens verzorgt door een docent van de Zomeracademie: Jürgen Essl. In augustus treden, naast de hierboven al genoemde organisten, ook op: Jean-Pierre Griveau titulair van de kathedraal in Orléans (2 aug.), Wladyslaw Szymanski titulair van de Basiliek in Mikolow (9 aug.) en Thomas Lennartz titulair van de Hofkirche in Dresden.
Open Dag
Vanwege het succes van het afgelopen jaar zal er op zaterdag 11 oktober van 14 – 18 uur wederom een open dag plaats rond het Willibrordusorgel, waarbij amateurorganisten in de gelegenheid worden gesteld het instrument zelf te bespelen.
Projectgroep Zaterdagmiddagconcerten
Postadres : Leidsevaart 146, 2014 HE Haarlem.
Tel. : 070-3839842
E-mail : concerten@rkbavo.nl
Website : www.rkbavo.nl (download van de folder na 15 april)
Facebook : www.facebook.com/basiliek.haarlem
Sponsors
De concertserie in de Kathedrale Basiliek Sint Bavo is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van onder meer:
- Stichting Het Haarlemsche Muziekfonds
- Cultuurstimuleringsfonds van de Gemeente Haarlem
- Bisdom Haarlem - Amsterdam
- Stichting Zabawas
1914-1918, La Grande Guerre
De Eerste Wereldoorlog, die gedurende vier jaar vooral in België en Noord-Frankrijk diepe sporen naliet, had ook zijn weerslag op het leven van musici. Enkele, meest jonge componisten lieten het leven, zoals de Vlaamse André Devaere en in Frankrijk Joseph Boulnois en René Vierne, de jongere broer van de blinde organist van de Notre-Dame in Parijs, Louis Vierne. Maar de Eerste Wereldoorlog vormde ook de aanleiding tot het schrijven van orgel- en pianowerken:
- voor orgel schreef Charles Villiers Stanford in 1917 zijn Sonata Eroica waarin de strijd rond Reims en Verdun werd herdacht, en Hendrik Andriessen rond Sacramentsdag (30 mei) 1918 Fête Dieu, in de dagen dat de Franse Kathedralen in gevaar verkeerden door de Duitse beschietingen.
- voor piano componeerde Claude Debussy zijn berceuse héroïque.
Ook ter nagedachtenis van de slachtoffers schreven componisten een hommage.
- voor orgel verscheen in 1921 de vierdelige serie Les Voix de la Douleur chrétienne op initiatief van Joseph Joubert, organist van de kathedraal in Luçon. Hij nodigde Belgische en Franse componisten uit om orgelwerken te schrijven ter nagedachtenis aan de gevallenen. Daaraan leverden gevestigde namen als Eugène Gigout en Albert Alain hun bijdrage, maar ook jongere talenten als Paul de Maleingreau en Jacques Ibert.
- voor piano schreef Louis Vierne Solitude ter nagedachtenis aan René Vierne en Maurice Ravel de Tombeau de Couperin ter nagedachtenis aan gevallen vrienden.
Tijdens de concerten van 3 mei en 14 juni is een aantal van deze werken te horen, waarvan sommige zelden of nog niet eerder in Nederland werden gespeeld. Ze zijn alle met een bepaalde invalshoek tot de Eerste Wereldoorlog geschreven.
Overzicht van concerten
Kathedrale Basiliek St. Bavo, Haarlem - Aanvang alle concerten: 15.00 uur
datum | organist | medewerking | programma |
3 mei | Ton van Eck | 1914-1918, Stanford, Boulnois, René Vierne, J. Ibert | |
10 mei | Dirk Out | Franck, Roger-Ducasse, Bovet | |
17 mei | Stephan v.d. Wijgert | met Ingrid Jansen, schilderes | Hakim, Franck, Mozart, Liszt (Ad nos) |
24 mei | Joachim Vogelsänger | Eben, Franck, Bunk | |
31 mei | Eberhard Lauer | Mendelssohn, Franck | |
7 jun | Bert van Stam | Franck Janacek, Jongen | |
14 jun | Jaap Stork | orgel en piano | 1914-1918, Andriessen, Vierne, Debussy, Ravel |
21 jun | Wolfram Syré | Widor, Hollins, Syré, Yon, Guilmant | |
28 jun | Albert-Jan Roelofs | Martin Stadler, barokhobo & blokfluit | Bach, Corelli |
5 jul | Mattias Wager | Alain, Bach, Frylöf, Rosenberg | |
12 jul | Louis Robilliard | i.s.m. het Internationaal Orgelfestival | Franck, Fauré, Vierne, Liszt, Rachmaninow |
19 jul | Jürgen Essl | Franck, Tournemire, Essl | |
26 jul | Bernhard Haas | i.s.m. het Internationaal Orgelfestival | wereldpremière These livid flames van Hugues Dufourt |
2 aug | Jean-Pierre Griveau | Mendelssohn, Dubois, Duruflé, Griveau | |
9 aug | Wladyslaw Szymanski | Bach, Ritter (Son. 2), Zelenski, Gorski, Szymanski | |
16 aug | Tjeerd van der Ploeg | Widor (symfonie nr. 7), Dupré (Souvenir et Carillon op. 27) | |
23 aug | Pascale van Coppenolle | Messiaen, Schneider, Liszt (Weinen, Klagen) | |
30 aug | Thomas Lennartz | Reger, Mendelssohn, Helmschrott, Lennartz | |
6 sep | Eiko Maria YoshimurA | Bach, Ritter (Son. 3), Liszt (Ad nos) | |
13 sep | Ton van Eck | met Stef Feld, verteller | o.m. De geschiedenis van het olifantje Babar van Francis Poulenc |
20 sep | Gonny van der Maten | Jos Glaap (pauken) | Badings (Passacaglia), Daniel Lesur, Messiaen |
27 sep | Ton van Eck | met Kathedrale Koor o.l.v. Sanne Nieuwenhuijsen | Dupré (var. Sur un Noël), Franck, Fauré |