“Enkabi Centre, gevestigd in Jinja de tweede stad van Uganda, is altijd een soort droom voor mij geweest. Een kerkgebouw neerzetten, dichtbij de mensen en dusdanig dat het altijd open kan zijn.
Ik heb er altijd wat op tegen gehad dat de meeste kerkgebouwen meestal dicht waren. Op zondag en misschien een enkele uurtje op de weekdagen kon men een kerk bezoeken.
Dat was in Nederland zo, maar zelfs ook hier in Uganda. Daar komt nog bij dat in Uganda vele kerken ver buiten de steden en de dorpen werden gebouwd omdat men daar grond kon krijgen om niet alleen de kerk te bouwen maar ook het ziekenhuis en de diverse scholen, die als een service aan de gemeenschap als heel essentieel gezien werden.
Boekenwinkel in het Enkabi Centre
De start van Enkabi Centre
Het plan om dat te doen werd op papier gezet in een speciale vergadering van het dekenaat hier in Jinja ergens in 1978, maar kon vanwege de slechte politieke situatie (Amin was toen de president), die ook zeer nadelige gevolgen had voor de economie, nog niet uitgevoerd worden. Pas in 1998 begon de bouw. De officiële opening en inzegening van het Enkabi Centre volgde in 2004.
Het gebouw heeft drie verdiepingen en ziet er niet als een kerk uit:
De kapel is op de begane grond gelegen en direct verbonden met de ontvangstruimte.
Men betreedt het Centre via de ontvangstruimte en kan vandaar direct door naar de kapel of via trappen naar de verschillende verdiepingen boven de ontvangst ruimte.
De kapel beschikt over van ongeveer 250 zitplaatsen. Er is veel licht en het geheel doet erg aantrekkelijk aan. Het is een ruimte die uitnodigt tot gebed en meditatie en de toegang is altijd open. Veel mensen komen overdag eens even binnen te lopen voor een persoonlijk gebed en het vieren van de H. Eucharistie of het dagelijks avondgebed zoals tijdens het jaar van de Eucharistie. De zondagse viering trekt altijd meer dan het aantal aanwezige zitplaatsen en wordt dikwijls bijgewoond door een groot aantal mensen van buiten de drie parochies van Jinja. De niet geringe deelname van de mensen gaf aan dat men duidelijk behoefte had aan een dergelijk initiatief.
Les aan analfabeten
De functie voor de stad Jinja
Uganda is natuurlijk een ontwikkelingsland. Dat betekent vaak dat er een onbalans bestaat tussen de inkomsten en de bestedingen. Jinja is weliswaar de tweede stad van Uganda, maar heeft haar status als het industriële hart van Uganda verloren. De meeste fabrieken zijn dicht. De bevolking van Jinja bestaat nu voornamelijk uit winkeliers, marktkooplui, kleine zakenmensen en studerende jongelui van lagere en middelbare scholen. Jinja Municipality telde bij de in 2002 gehouden volkstelling 86.520 inwoners. Ongeveer 40% van de bevolking in Uganda is katholiek. Het aantal katholieken zou dus geschat kunnen worden op 34.680. Op weekdagen neemt het aantal inwoners van Jinja aanzien-lijk toe daar Jinja een belangrijke markt heeft en veel kleine ondernemingen. Enkabi Centre is op een steenworp afstand gelegen van de centrale markt, een van de grootste van Uganda. Er zijn drie parochies in de Municipality, waarvan de kerken allemaal buiten de kern van Jinja staan. Jinja zelf wordt gedomineerd door moskeeën voor een betrekkelijk klein aantal moslims, die 10 % van de bevolking uitmaken.
Enkabi Centre is bedoeld een service centre te zijn zonder ook maar enige rol van de drie parochies over te nemen. Voor typische parochiële pastoraal (dopen, vormsel, rouwen en trouwen) wordt verwezen naar de parochies. Het Centre wil alleen maar een aanvullende rol spelen om de vele mensen in Jinja en omgeving een kans te bieden gebruik te maken van de services in Enkabi Centre.
Een ruim publiek
De ontvangstruimte trekt de hele dag door een ruim publiek, dat heel verschillend is.
Sommige mensen komen om vrienden te ontmoeten, even te lunchen of voor snacks, kleine vergaderingen. Veel jongelui komen om “pool” te spelen of andere indoorgames: mwezo (een Afrikaans knikkerbord), ludo, een kaartspelletje etc. Het is allemaal heel relaxed. Zelf zit ik dikwijls beneden om wat thee of een of andere frisdrank te drinken en ontmoet in een heel speelse wijze vele mensen, die eens even willen praten.
Een groot gedeelte van de mensen loopt even door naar de kapel en komt daarna weer terug voor een frisdrank of iets dergelijks.
Vele mensen maken ook gebruik van deze ruimte om daarna door te gaan naar een van de aanwezige zorginstellingen op de eerste verdieping.
De diverse organisaties bezorgen het Centre een goede naam in de Municipality door de bijdragen aan het welzijn van analfabeten en jongelui op de drempel van volwassenheid.
De kapel in het Enkabi Centre
Dicht bij de mensen
Door deze instelling is de kerk werkelijk heel dicht bij de mensen gekomen als gebouw, maar ook als organisatie. Het geheel is zeer laagdrempelig. Het is gemakkelijk om in contact te komen met “fellow christians” en vooral met de Heer. Dat is een goede zaak.
Er wordt veel gebruik gemaakt van de aanwezige biechtfaciliteit. Ik vind de pastoraal van de aanwezigheid erg belangrijk.
Het Centre staat er en doet mee om in de pogingen van de Kerk om meer harmonie tussen God en mensen en tussen mensen onderling te bevorderen. Ik zou persoonlijk veel meer van dit soort kerkgebouwen willen zien. De kerk staat op die manier midden in de maatschappij en vervult een zichtbare en tastbare rol voor het welzijn van wie dan ook. En dat is toch de bedoeling van ons kerk-zijn.
Tot nu toe ontvang ik steun van de Stichting Thuisfront Picavet en van de MOV groep van de Emmaus Parochie in Hilversum. Ook ontving ik van de bisschop van Haarlem, namens het bisdom, onlangs steun. Ik ben daar zeer dankbaar voor!
