| ± 250 | Bewoners kustgebied maken kennis met christelijke Romeinse soldaten. Tussen derde en tiende eeuw is bewoning nauwelijks mogelijk, alleen op de hogere zandgronden. |  Romeinse soldaten |
| ± 700 | St.Adelbert, een Britse monnik, verkondigt het geloof in Noordelijk Kennemerland - Sint Willibrord “aartsbisschop van de Friezen”. |  De H.Adelbertus |
| ± 850 | H. Jeroen, afkomstig uit Schotland, verkondigt het evangelie in Zuidelijk Kennemerland (Noordwijk). Vermoord door de “Noormannen”. |  De H.Jeroen van Noordwijk |
| 950 | Abdij van Egmond gesticht. Eerste documenten over deze streken. Eerste christelijk onderwijs. Benedictijner monniken nemen, overeenkomstig hun Regel, de ontginning en droogmaking van woeste gronden en watervlakten van Holland ter hand. Dit proces, later overgenomen door zakenlui en nog later door de overheid, zal doorgaan tot ver in de twintigste eeuw. |  Abdij van Egmond in grootste uitbreiding |
| 1100 | Eerste (tuf)stenen kerkjes, onder andere in Limmen, Velsen, Castricum en Heiloo. |  Vroegere Sint Janskerk in Den Burg (Texel) gebouwd om het oorspronkelijke tufstenen kerkje heen |
| 1345 | Mirakel van Amsterdam. Een stervende man in de Kalverstraat braakte de hostie uit, nadat hem het Heilig Sacrament was gegeven. Het braaksel werd in het haardvuur gegooid, maar de volgende ochtend bleek dat de hostie ongeschonden uit het vuur tevoorschijn kwam. Een werkvrouw bracht de hostie naar de pastoor, maar de volgende dag was de hostie weer terug in de Kalverstraat. Dit herhaalde zich twee keer. Het wonder werd officieel erkend. Naast de beide grote gotische kerken (Oude of Sint Nicolaas en Nieuwe of Sint Catharina) wordt een grote bedevaartskerk gebouwd, de Kapel van de Heilige Stede. Met Velsen (Engelmundus) en Alkmaar (H. Bloed) wordt Amsterdam een grote bedevaartplaats in het Hollandse. . |  Mirakelkapel of Heilige Stede tussen Rokin en Kalverstraat |
| 1409 | Heiloo, het heilig Loo, krijgt bij de Runxputte tussen het dorp en Limmen een Mariakapel; als christelijke devotieplaats waarschijnlijk veel ouder. |  De Runxputte in Heiloo |
| 1429 | H.Bloedwonder van Alkmaar. Op 1 mei 1429 droeg Folkert, een in Alkmaar geboren priester, zijn eerste mis op. Enkele jaren eerder was Folkert nog onder de wapenen geweest en had hij enkele burgers van Hoorn gedood. Hij had echter zijn ‘oorlogsverleden’ bewust verzwegen en was in 1429 tot priester gewijd, zonder dispensatie. Na het nuttigen van de communie liet de zenuwachtige Folkert een deel van de geconsacreerde witte wijn op zijn kazuifel vallen. Na de mis waren er nog drie druppels bloed zichtbaar. Dit stukje kazuifel werd uitgesneden en veilig opgeborgen. (Margry) |  Sint Laurentiuskerk in Alkmaar waar het H.Bloedwonder plaatsvond |
| 1559 | Oprichting van het bisdom Haarlem. Nicolaas van Nieuwland wordt de eerste bisschop. |  Haarlems eerste bisschop, Nicolaas van Nieuwland |
| 1566 | Beeldenstorm - Tijdens deze geweldsuitbarsting maar ook later, wanneer praktisch alle kerkgebouwen boven de rivieren in handen komen van aanhangers van het nieuwe geloof, wordt vrijwel alle houtsnijwerk verbrand en letterlijk hectaren (!) aan middeleeuwse fresco’s onder dikke lagen kalk en stucco gesmeerd. | |
| 1568 | Begin van de opstand tegen Philips II. Katholieken in de Kop deels vóór, deels tegen Oranje. Wreed optreden van Dirk Snoey (Sonoy) van Kalkar, luitenant van Willem van Oranje, in Westfriesland en Waterland. Amsterdam blijft katholiek. In Alkmaar worden geuzenpenningen geslagen in de vorm van een Halve Maan, met aan de voorzijde “Liver Turks dan Paeps” en aan de achterkant “En déspit de la Messe” (“jammer voor de mis’). |  Geuzenpenning |
| 1572 | Martelaren van Alkmaar: vijf minderbroeders uit Alkmaar in Enkhuizen door Sonoy, vermoord. In hetzelfde jaar wordt in Ransdorp bij Nieuwendam een groep minderbroeders vermoord, eveneens door Sonoy. |  Toren van de Ransdorper kerk |
| 1573 | Abdij van Egmond door de Geuzen verwoest |  Ruïne van abdij Egmond |
| 1578 | Alteratie in Amsterdam: Stadsbestuur van Amsterdam besluit over te gaan van Katholieke Kerk naar reformatie. Haarlemse Noon: op Sacramentsdag bezetten en plunderen protestantse troepen de Sint Bavokathedraal. Bisschop Godfried van Mierlo moet de stad verlaten. Ook Haarlems stadsbestuur kiest voor het nieuwe geloof, aanvankelijk naast het katholieke, vanaf 1581 exclusief protestants. |  De inval in de Bavokerk op de Grote Markt op Sacramenstdag 1578 |
| Vanaf eind zestiende eeuw: optreden van de klopjes, ongehuwde vrouwen die soms bijeen leven (zoals in de Haarlemse wijk Bakenes), maar vaak ook zelfstandig, en die een groot aantal ondersteunende taken hebben in de zielzorg, en rondtrekkende geestelijken zoals bijvoorbeeld de paters Capucijnen van Zwiebröck bij Groenlo, die via Kampen en Schokland naar Noord-Holland komen; een markante figuur is ook de Gooise priester Tijmen de Sayer. |  Klopje | |
| 1568-1795 | Tussen Alteratie en nieuwe vrijheid kerken de katholieken in tientallen schuil- en schuurkerken, in de steden en op het platteland. Vaak betalen zij de stedelijke overheid een jaarlijks bedrag om de eredienst ongestoord te laten plaatsvinden. Zonder eigen scholen zijn hun kinderen gedwongen om bv. de Heidelbergse Catechismus uit het hoofd te leren. Uit deze tijd stamt de calvinisering van het Noord-Nederlandse katholicisme. Katholieken zijn “half-burgers” (Rogier). |  Schuurkerk |
| ± 1600 | Stichting van “Vollendam” bij Edam, waar zich Spaanse vissers vestigen, een katholieke exclave in het bisdom. |  Stolpschuurkerkje in Volendam |
| 1640 | door het bisdom Haarlem (lees: het kapittel) wordt de 21e juni als feestdag van Engelmundus, vereerd te Driehuis-Velsen, voorgeschreven en werd hij als heilige erkend, zonder dat van een officiële heiligverklaring sprake was. Vanuit de stad Haarlem werd ondanks het processieverbod jaarlijks naar Velsen gepelgrimeerd. |  De H.Engelmundus van Driehuis/Velzen |
| 1723 | Het kapittel van Haarlem - waarvan de rechtsgeldigheid overigens wordt aangevochten - gaat niet mee met het besluit van Utrecht om eigenmachtig een bisschop te wijden, het begin van de Oud-bisschoppelijke Cleresie, later de Oud-Katholieke kerk. Volgens sommige juristen is het bisdom Haarlem na zijn stichting in 1559 nooit opgeheven geweest. |  Jansenius van Ieper: zijn ideeën lagen aan de basis van het schisma van Utrecht |
| 1798 | Met de uitroeping van de Bataafse Republiek (1795) herkrijgen de katholieken hun vrijheid van godsdienst die bekrachtigd wordt in de Grondwet van 1798. Als Nederland in 1806 koninkrijk wordt herstelt koning Lodewijk een aantal katholieke rechten. Na de terugkeer van het Oranjehuis worden die rechten aanvankelijk weer beknot. |  De Grondwet van 1798 |
| 1799 | Oprichting van het Bisschoppelijk Grootseminarie te Warmond. |  Het theologicum van Warmond |
| 1817 | Bisschoppelijk Seminarie Hageveld in Velsen wordt opgericht. Later verhuist men naar Voorhout en nog later naar Heemstede; de naam gaat mee. |  Het “derde” Hageveld |
| 1844 | Voorstel van liberalen (onder Thorbecke) om bisschoppen in Nederland mogelijk te maken, verworpen. |  Thorbecke, de man van de Grondwet van 1848 |
| 1853 | wordt in Nederland de kerkelijke Hiërarchie van het Rooms-katholiek Episcopaat hersteld. De oude aartspriesterschappen van Holland en Zeeland worden het nieuwe bisdom Haarlem, met mgr. F.J. van Vree als eerste (eigenlijk dus derde) bisschop. |  Mgr. Van Vree |
| 1853 | na het herstel van de hiërarchie: stichting van diocesane congregaties (o.a. Ursulinen van Bergen, Franciscanessen van Aerdenhout, Juliaantjes) en grote toename van charitatief-maatschappelijke activiteiten: stichting van katholieke scholen, ziekenhuizen, weeshuizen, bejaardenhuizen etc. |  Leerlingen van het Petrus Canisius College in Heiloo op museumbezoek in Alkmaar |
| 1870 | Ontbinding van de zoeaven-regimenten die streden voor het behoud van de Pauselijke staat; 3200 Nederlandse jongens vochten voor de paus, onder wie veel Hollanders en West-Friezen. Mgr. Wilmer en zijn secretaris in Rome bij gelegenheid van het Eerste Vaticaans Concilie. |  Zoeaven |
| 1881 | Begin van de Stille Omgang als een georganiseerde processie: een jaarlijkse nachtelijke herdenking van het Mirakel van Amsterdam. Groeit uit tot een landelijke katholieke manifestatie. |  Route van de oude Mirakelprocessie en van de Stille Omgang |
| 1898 | Wijding van de nieuwe Sint Bavo in Haarlem, een van de laatstgebouwde grote kathedralen in Europa. |  De Nieuwe Kathedraal van Sint Bavo |
| 1850 | - 1950. Meer dan duizend Westfriese mannen en vrouwen trekken als missionarissen uit om het evangelie in woord en daad te verkondigen. |  Een van de duizenden missionarissen: pater Meeuwse |
| 1905 | Aanleg kapel en processiepark bij het Putje van Heiloo. Heropleving van de Mariadevotie. |  Het Putje van Heiloo |
| 1908 | Kapel van de Heilige Stede afgebroken en vervangen door veel kleinere neo-gothische kapel van de Hervormde Gemeente; het gebouw is thans in gebruik als spookhuis. |  De Heilige Stede |
| 1935 | vestigen zich, vanuit de St. Paulusabdij te Oosterhout, de eerste monniken in een nieuwe priorij in Egmond. In 1950 wordt deze verheven tot ‘regale abdij’ en het gebouwencomplex aanzienlijk uitgebreid, onder meer met een kerk. |  Het nieuwe abdijcomplex, ontworpen door Kropholler |
| 1940 | -1945 Haarlems bisschop mgr. Huijbers speelt een belangrijke rol op de achtergrond bij het moedige optreden van aartsbisschop De Jong. |  Mgr. Huibers |
| 1945 | - 1959 Verschijningen van Maria in Amsterdam ( aan Ida Peerdeman) onder de naam Vrouwe van Alle Volkeren. Wereldwijde devotie. |  Ida Peerdeman |
| 1956 | Bisdom Rotterdam wordt opgericht op Zuid-Hollands deel van het oude bisdom Haarlem. Vlieland en Terschelling naar nieuwe bisdom Groningen. Het Gooi komt bij Haarlem (“wij voelen ons ontSticht”) evenals Zuidelijk Flevoland (1968, met later Almere en Zeewolde). |  Ingang van de Rotterdamse kathedraal |
| 1962 | - 1965 Tweede Vaticaans Concilie. De liturgiehervorming van 1964 verandert het interieur van alle kerken en kapellen ingrijpend. |  De “architect” van de liturgie van Vaticanum II, mgr. Bugnini |
| 1966 | Conciliebisschop Van Doodewaard besluit in februari tot een Diocesaan Concilie, maar overlijdt enkele weken later. |  Mgr. Van Dodewaard |
| 1966 | Crisis. Tussen 1966 en 1973 treden 73 meest jonge bisdompriesters uit; het kerkbezoek daalt met iets meer dan vijftig procent en de biechtpraktijk verdwijnt nagenoeg. Ook huwelijk en doopsel raken stilaan uit de gunst. |  Een bijna archetypisch beeld van de crisis in Nederland: de sloop van de St. Willibrord buiten de Veste in Amsterdam (1971) |
| 1967 | Grootseminarie Warmond gesloten. Oprichting van Katholieke Theologische Hogeschool (later Universiteit) Amsterdam, die ook voor leken openstaat. |  d’Bruinvis hoofdvestiging van de KTHA later KTUA, thans Fontys |
| 1970 | Tussen 1970 en 2000 immigreren tienduizenden christenen naar Noord-Holland en Flevoland. |  Leden van de Koreaanse gemeenschap op bezoek bij de bisschop |
| 1970 | Vanaf 1970 worden in toenemende mate leken met een theologische opleiding aangesteld als pastoraal werk(st)er. Dit Haarlemse initiatief vindt in de meeste Nederlandse bisdommen navolging. | |
| 1974 | Diocesane nota “Kerk wij samen” geeft lijnen naar de toekomst, aansluitend enerzijds bij de besluiten van Vaticanum II en anderzijds bij de nieuw ontstane pastorale situatie. |  Kerk wij samen |
| 1980 | Mgr. Th. Zwartkruis neemt deel aan de Bijzondere Synode van de Nederlandse bisschoppen met Paus Johannes Paulus II in Rome. Ook de latere hulpbisschop dr. J.F. Lescrauwaet M.S.C. is als peritus aanwezig. |  De Nederlandse bisschoppen bij de paus: rechts naast Johannes Paulus staat mgr. Zwartkruis |
| 1984 | Mgr. H. Bomers C.M. richt het Willibrordhuis op in Amsterdam, een diocesaan convikt voor de priesteropleiding. In 1996 verhuist het naar Vogelenzang op het terrein van de zusters Karmelietessen, waar ook een eigen priesteropleiding van start gaat. In 2005 betrekt men het geheel vernieuwde gebouw van De Tiltenberg, eveneens in Vogelenzang; de eerste steen wordt gezegend door paus Johannes Paulus II en geplaatst door mgr. Punt. |  Luchtopname van de geheel verbouwde Tiltenberg
|
| 1984 | Centrale Financiering wordt diocesaan ingevoerd in Haarlem, als eerste bisdom in Nederland. Solidariteit tussen materieel “sterkere” en “zwakkere” parochies. |  Overleg en solidariteit vormen de basis van het Haarlemse concept van Centrale Financiering |
| 1993 | Vestiging opleidingshuis Neo-catechumenaat “Redemptoris Mater” in Nieuwe Niedorp; geïntegreerde opleiding met Willibrordhuis. Ook andere gemeenschappen en bewegingen vestigen zich, zoals de Zusters van de Gemeenschap van Maria (in Amsterdam), de Filippijnse Leerlingen van de Hoop en de Argentijnse Zusters van het Mensgeworden Woord in het Julianaklooster bij Heiloo en de Arme Zusters van Onze Lieve Vrouw (uit India) in Vogelenzang (Tiltenberg). Hierbij speelt vooral hulpbisschop mgr. Jan van Burgsteden S.S.S. een belangrijke rol. |  Leden van de Neo-catechumenale weg in Haarlem |
| 2004 | In mei publiceert mgr. dr. J.M. Punt samen met de Algemene Dekensvergadering de diocesane nota Nieuwe Tijden Nieuwe Wegen. Deze nota probeert -aansluitend bij de adhortatie van paus Johannes Paulus II: Novo millenio ineunte van 2001 - antwoord te geven op de vraag hoe we in deze tijd kerk kunnen zijn en hoe we haar vorm kunnen geven. |  Mgr. Punt presenteert de nota NTNW |
| 2004 | Eerste Sacramentsprocessie in Amsterdam na de Alteratie: “Met God de straat op”. |  “Met God de straat op” |
| 2005 | Processie ter ere van 500 jaar Maria van Haarlem doet ook de Oude Bavo en de Waalse Kerk op het Begijnhof aan, waar het Mariabeeldje vijf eeuwen tevoren was geplaatst. |  Maria wordt onthaald in de Oude Bavo |
| 2007 | Op 1 januari wijdt mgr. Punt de Kerk in Haarlem, de parochies en de gezinnen toe aan Maria. |  Gebedskaart van de toewijding |
