Mantelzorg
Op 10 november zal op meer dan 200 plaatsen in Nederland de dag van de mantelzorg worden gehouden. Er is een handreiking voor levensbeschouwelijke organisaties geschreven, om aandacht te besteden aan de mantelzorg. Deze handreiking (evenals andere materialen zoals folders en affiches) kunt u gratis bestellen bij p.vdbercken@mantelzorg-lot.nl Ook hier kunt u op de website veel informatie vinden: www.demantelzorger.nl

Pci en publiciteit
In maart jl. hebben we vele pci-bestuurders moeten teleurstellen voor de bijeenkomst over pci en publiciteit. Er waren veel meer opgaven dan dat er mensen in de zaal konden. Daarom organiseren we op woensdag 17 november nogmaals deze bijeenkomst. Alle pci’s hebben inmiddels een uitnodiging daarvoor gehad. U kunt zich nog opgeven tot 3 november a.s.

Helpen onder protest
Onder deze titel is onlangs een boekje verschenen, samengesteld door de werkgroep “arme kant” van Nederland/EVA. het gaat over de materiële en financiële hulpverlening door kerkelijke groepen (pci’s, diakonieën) aan mensen in noodsituaties. Steeds meer krijgen ook pci’s te maken met mensen die kampen met de gevolgen van allerlei bezuinigingen die van overheidswege worden doorgevoerd. Dit boekje geeft een handreiking over de manier van helpen in dit soort situaties.
Het is voor 5 euro (+ verzendkosten) te bestellen bij genoemde werkgroep. Noordermarkt 26 1015 MZ Amsterdam, Tel. 020-330.43.55, of via de website www.armekant-eva.nl.
Op 22 januari zal de werkgroep over dit thema ook een werkdag organiseren. Ook daarover zal t.z.t. informatie op de website te vinden zijn.

Diakonale wegwijzer
Bij kerk in actie is een heel praktische wegwijzer voor diakonieën verschenen, weliswaar vooral gericht op de protestantse kerk in Nederland, maar veel van wat er beschreven wordt, is ook van toepassing voor pci’s. Ze helpt om de weg te vinden in het brede diakonale werkveld. allerlei thema’s worden kort toegelicht, zoals zieken, landbouw armoede, ouderen vluchtelingen enz. Bovendien is er een handige adreslijst in opgenomen. deze wegwijzer kost 5 euro, en is te bestellen bij Kerk in actie postbus 456 3500 AL Utrecht Tel. 030-880.17.24, of ook via e-mail: brochureverkoop@pkn.nl

Levensverhalen
Onlangs is er een boekje verschenen voor mensen die zich inzetten voor het onderhouden van contact met mensen die lijden aan dementie. Het boek “Een levensverhaal als houvast” geeft zeven verhalen over de vraag hoe de verhalen van mensen met Alzheimer klinken in het verhaal van de geloofsgemeenschap.
Deze bundel kost 9 euro, en is te bestellen op hetzelfde adres als bovenstaande diakonale wegwijzer.

Handboek diakonie
Sinds kort bestaat er een oecumenisch handboek voor diakonie onder de titel “Barmhartigheid en Gerechtigheid”. Meer dan 40 auteurs uit diverse kerkgenootschappen hebben hieraan meegewerkt. Aan de orde komen onder meer de werken van barmhartigheid, de diakonale tradities in de verschillende christelijke tradities in Nederland, verschillende figuren uit de geschiedenis die veel betekend hebben op het terrein van de diakonie, zoals de H. Laurentius, Franciscus, maar ook Luther en Calvijn, en Alphons Ariëns. tevens wordt aandacht geschonken aan meer theologische vragen m.b.t. de diakonie.
Het handboek is bedoeld voor studenten theologie en voor professionele en vrijwillige medewerkers op het gebied van de diakonie.
Het boek telt 444 blz. en is gewoon in de boekhandel te koop. Het is uitgegeven bij uitgeverij Kok, Kampen, 2004; het ISBN nummer is 90.435.0927.2, en het kost € 42,50

Conferentie over diakonie
Misschien herinnert u zich nog dat er vorig jaar een miniconferentie over diakonie en diakonaal beleid in ons bisdom heeft plaatsgevonden. Daarbij waren betrokken alle instanties die in ons bisdom op diocesaan niveau betrokken zijn bij diakonie. Deze miniconferentie is gevolgd door een drietal proefprojecten welke nu in een vergevorderd stadium verkeren. Daarom zal er eind oktober wederom een miniconferentie plaatsvinden, waarop deze proefprojecten zullen worden geëvalueerd, en waarop bezien zal worden of het haalbaar is om in 2005 een grote conferentie te organiseren over de diakonie in ons bisdom. Als dat volgend jaar zal doorgaan zult u daarover geïnformeerd worden, en wellicht daarvoor ook uitgenodigd worden.

Project Almere
De voorbereidingen voor het diocesane project in Almere vorderen gestaag. Het zal gaan om een opvang voor kansarme jongeren. In het voorjaar van 2005 hopen we het aan de pci’s te kunnen voorleggen, waarna we in januari 2005 hopen te starten.

Pauzement
Op dinsdag 2 november a.s. zal er weer een werkbezoek aan het pauzement plaatsvinden. Alle pci-besturen hebben daarover inmiddels een bericht met aanmeldingsstrook gehad.

Jaarverslag PCI Parochie O.L. Vrouw van de Vrede over het jaar 2003
De PCI van de “Vredesparochie” heeft in de loop van de jaren een geweldige ontwikkeling doorgemaakt: van een PCI van de oude snit, naar een PCI van 7 personen, die naar buiten treedt en actief mensen in nood ondersteunt en via een jaarverslag daarvan verantwoording aflegt. Ik haal een paar activiteiten uit het jaarverslag naar voren, die mij aanspreken. Naast de beschrijving van persoonlijke begeleiding van mensen in nood, is er bewust aandacht voor vorming en toerusting van de eigen pci-leden als die van diaconaal geïnteresseerde parochianen. In concreto volgden enkele leden van de PCI een dekenale pci-cursus van 6 avonden. Vervolgens organiseerde de PCI een avond over stervensbegeleiding voor 15 parochianen en voor 20 parochianen een inleidende avond over rouwverwerking. Deze laatste avond leidde tot een cursus in rouwverwerking met een andere parochie samen. Een sympathieke actie vond ik in het verslag het overleg tussen de PCI en boekhandel Bruna om aan het begin van het nieuwe schooljaar 15 kinderen uit de parochie / wijk voor 20 euro schoolspullen te laten kopen aan het begin van het nieuwe schooljaar. Het is algemeen bekend dat het voor ouders die het niet breed hebben, vaak moeilijk is de kosten te dragen van schoolgaande kinderen.

Jaarverslag Diaconale Raad Dekenaat Amsterdam (DRDA)
De DRDA schrijft iedere twee jaar een jaarverslag van haar activiteiten. Mw. C.Nelis heeft het dit jaar op zich genomen om als lid van het DB het jaarverslag te schrijven. Het is een omvangrijk verslag geworden van 20 pagina’s. Na goedkeuring door de Plenaire Vergadering van de DRDA halverwege oktober zal het verspreid worden bij de PCI’s, de parochiebesturen, de pastores en aanverwante groepen.

De toekomst van de Diakonie

1. Nieuw Beleidsplan ! ?
   Eind 2003 heeft het DB van de DRDA het beleidsplan van de periode 1998-2003 geëvalueerd. Het evalueren van een oud beleidsplan leidt bijna automatisch tot gedachten over een nieuw beleidsplan. Toch is dat op dit moment geen vanzelfsprekendheid. Kernvraag is: vindt er bij de pensionering van de huidige werker in 2006 opvolging plaats? Gezien het huidige beleid is daarover op dit moment geen zekerheid te verkrijgen. Inmiddels is een tweede beleidsplan geschreven. Het heeft de status van een concept beleidsplan en gezien de gestelde vraag ook als een voorlopig beleidsplan. Het houdt zowel rekening met de mogelijkheid dat er opvolging plaats vindt als met de mogelijkheid dat dat niet gebeurt. Het volgt een tweesporen beleid. Uitgangspunt is het door velen gedragen besef, dat het een groot verschil maakt voor de ontwikkeling van de diaconie of er een werker is die het werkveld ondersteunt of niet. Dat besef leidt er toe dat de DRDA al zeer bijtijds wil nadenken over de vraag hoe het verder moet. De DRDA wil daarover binnenkort met een voorstel komen.

2. Pilotproject diaconale innovatie
   Op grond van de evaluatie van het oude beleidsplan voor diaconie heeft de DRDA in het afgelopen jaar de mogelijkheden onderzocht om te komen tot een pilotproject diaconie in één regio van het dekenaat. Ze beoogde daarmee een kwaliteitsimpuls te geven aan de diaconie in het dekenaat. Het doel was te komen tot vernieuwing van het diaconaal bewustzijn en diaconaal handelen in de parochies van één regio van het dekenaat. Deze regio zou een proefpolder (pilotproject) zijn, waar andere parochies zich aan zouden kunnen optrekken om hetzelfde te doen in de eigen regio’s. Goed voorbeeld doet goed volgen. De uitvoering van het pilotproject zou in handen liggen van de Stichting Theologisch Vormingswerk Amsterdam (STVA), m.n. dr. Peter de Haan, die in de voorbereiding betrokken was met informatie over opzet en uitvoering van een dergelijk project. De STVA heeft inmiddels ervaring opgebouwd met zo’n project in 4 stadsparochies in Amersfoort en zal in een regio van het dekenaat Utrecht op termijn opnieuw dit pilotproject opstarten. Na een aantal positieve voorgesprekken met betrokken groepen, heeft het dekenaatsbestuur toch besloten niet zijn instemming te geven met dit project. Het dekenaatsbestuur deelt weliswaar de zorg van de DRDA over de diaconie, maar vindt het een te groots project. Daarbij komt dat de prioriteit van het dekenaatsbestuur ligt bij de ontwikkeling van regio’s, zoals door het bisdom gevraagd. Zoals te verwachten valt is er sprake van teleurstelling.

Ik hoorde de volgende leerpunten:

• Als pastor of vrijwilliger van de parochie sta je dicht bij pastoraal-diaconale vragen van mensen, dus ook de materiële. Dat is een groot goed, dat niet verloren mag gaan.
• De vrijwilliger moet niet te beschroomd zijn om in een gesprek ook de materiele kant aan de orde te stellen. Dat betekent dat je als vrijwilliger van een PCI of bezoekgroep ook moet leren om door het verhaal heen te luisteren naar de sociaal-economische vragen en daarop te leren ingaan.
• De parochie helpt onder protest, d.w.z. de overheid is in eerste instantie verantwoordelijk voor het welzijn van haar burgers. Als de overheid daarin niet slaagt om welke redenen dan ook, dan is het de verantwoordelijkheid van de parochie om in te springen. De eerste taak van de PCI is dan niet om onmiddellijk zelf met geld of goed in te springen, maar eerst na te gaan of de overheid (sociale dienst, schuldhulpverlening) kan inspringen. Dit kan ook een fonds van de gemeente zijn zoals Stichting Bijzondere Noden, waar mensen in de marge voor grotere aankopen zoals bijvoorbeeld een wasmachine kunnen aankloppen.
• Ga niet zelf bemiddelen in kwesties van schulden, maar verwijs door naar schuldhulpverlening. Zij hebben de expertise in huis, om hierop deskundig in te gaan.
• Realiseer je dat je vrijwilliger bent. Als vrijwilliger namens een parochie kun je veel, maar je bent geen professional. Veel taken van de diaconaal vrijwilliger zullen erin bestaan mensen door te verwijzen naar instanties of samen met hen daarnaar toe te gaan.
• Overleg als pci, voor je besluit geld of goed te geven, met een instantie of een pastor. Dit om zoveel mogelijk te voorkomen dat je als vrijwilliger bij de neus genomen wordt.
• Aarzel niet als PCI of parochie de ervaringen met armoede en de wijze waarop de overheid daarop reageert neer te leggen bij de plaatselijke overheid / de politiek. Dit heeft niets met partijpolitiek te maken, maar wel met het gegeven dat je als gelovig pci-lid, die ook burger is, de verantwoordlijkheid hebt om ook oorzaken van de problemen te helpen oplossen.

Ik hoorde een kritisch geluid, dat ik graag wil vermelden, omdat veel PCI-leden ook deze vraag zullen herkennen. Enkele mensen hadden verwacht meer concrete handreikingen te zullen krijgen over de vraag hoe je als vrijwilliger in een PCI concreet om kunt gaan met armoede-vraagstukken. Dus hoe pak je het aan, als je geconfronteerd wordt met armoede. De verhalen over armoede waren hen eigenlijk al wel bekend uit eigen ervaring. Een goede vraag voor een volgende keer?

Henk van Middelaar, diaconaal opbouwwerker.

Diaconale activiteiten in het Dekenaat Hoorn
Voor de eerste keer verschijnt in de diakonale nieuwsbrief voor de PCI’s in het Bisdom Haarlem een stukje uit het Dekenaat Hoorn. Niet omdat er in het dekenaat Hoorn niets gebeurde, maar door het ontbreken van iemand, die verslag doet. Met ingang van 1 september 2004 ben ik (Maretty Schaap-Kolenberg) aangesteld als medewerker voor de Diaconie aan het Dekenaal Centrum Hoorn. Ik hoop in de toekomst regelmatig verslag te kunnen doen van de activiteiten, die hier ontwikkeld zijn en nog zullen worden. Ik hoop mijn steentje te kunnen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van diaconaal beleid in het Dekenaat Hoorn.

Regionale bijeenkomsten PCI’s
De adviesgroep Diaconie organiseert in oktober, november en december in alle regio’s bijeenkomsten voor de PCI’s. Onderwerpen van gesprek zullen zijn: wat is rol en de taak van de PCI’s in de parochie? Welke mogelijkheden en wensen zijn er t.a.v. regionale samenwerking? En hoe is de relatie naar het dekenaat?

DiaconACTION
In het weekend van 8 tot 10 oktober vond in het dekenaat Hoorn de sociale actie DiaconACTION plaats. In 3 regio’s zijn jongeren enthousiast bezig geweest met een diaconale activiteit. In de regio Venhuizen, Stede Broec en Drechterland (VSD), de regio De Goorn en de regio Hoorn hebben de jongeren zich ingezet om de leefomgeving van ouderen gezelliger te maken. De resultaten liegen er niet om!

• Een prachtige wolkenhemel en een mooie sierrand in de woonkamer voor de bewoners van het St. Nicolaasverpleeghuis in Lutjebroek (regio VSD)
• Heerlijk gebak, een mooie presentatie van IJsland en lekker zingen met elkaar in het St. Jozefpark in Blokker (regio Hoorn)
• Sfeervolle herfststukken, nestkastjes en een heel mooi vogelhuisje voor verpleeghuis De Oever in Spierdijk (regio De Goorn)

Een weekend vol nieuwe ervaringen voor jongeren en ouderen.
Meer informatie over deze actie is te vinden op de website www.parochiedegoorn.nl onder het kopje DiaconACTION.

Huiselijk geweld
Op 14 september j.l. werd er een informatiebijeenkomst georganiseerd over het thema “Huiselijk Geweld”. Deze bijeenkomst werd georganiseerd door het Protestants Dienstencentrum N.H. en het Dekenaal Centrum Hoorn in samenwerking met de FIOM, het Omring Maatschappelijk, het Meldpunt Kindermishandeling en de VSPG.
Deze oecumenische bijeenkomst was bedoeld voor mensen, die bezoekwerk doen, lid zijn van een bezoekersgroep, een kerkbestuur, een diaconale werkgroep of PCI in de gemeenten en parochies van Stede Broec, Enkhuizen, Wervershoof, Medemblik en Venhuizen. Er werd voorlichting gegeven over de vraag: Wat is huiselijk geweld?
Geweld in huis is meestal een angstvallig bewaard geheim. Het komt helaas maar al te vaak voor: Geweld tegen kinderen, tegen partners, maar ook tegen ouderen. Het is van groot belang om signalen te herkennen, de problematiek bespreekbaar te maken en eventueel door te verwijzen naar hulpverlenende instanties. Tijdige signalering is van groot belang om erger leed te voorkomen. Door het thema “huiselijk geweld” bespreekbaar te maken, ook in kerkelijke kring, kan wellicht het taboe rondom dit onderwerp een klein beetje worden doorbroken. In een mini-training van 2 bijeenkomsten werden de deelnemers verder toegerust.
Voor meer informatie: Maretty Schaap-Kolenberg, Dekenaal Centrum Hoorn 0229-214941.

Voortgang diaconaal onderzoek
Van de dertien PCI’en in ons dekenaat hebben er tot nu toe elf de vragen van het diaconale onderzoek beantwoord. Doel van het onderzoek is dat elke PCI nagaat, wat er feitelijk al aan diaconie gebeurt in de parochie. En ook: welke hulpvragen krijgt de PCI en is er een verband met de huidige ongewenste maatschappelijke ontwikkelingen a.g.v. bv bezuinigingen? Zijn er contacten, ook oecumenisch, om in de nood adequaat te kunnen helpen, met de plaatselijke overheid en andere instellingen voor maatschappelijke opvang en hulp?
De eerste resultaten werden gepresenteerd op het najaarsoverleg van alle PCI’en in ons dekenaat. Nu volgt een zorgvuldige analyse van de ingevulde enqueteformulieren om daarna conclusies voor de nabije toekomst te trekken. We hopen dan ook zicht te krijgen of en hoe zinvol het is dat een diaconaal werker in ons dekenaat aan het werk gaat.

PCI Den Helder houdt eerste Diaconale Weekend
20 en 21 november verzorgt de PCI Den Helder in alle vieringen van de parochiekerken een Diaconaal Weekend. Doel is om het PCI-werk méér bekendheid te geven in de parochie, én duidelijk te maken dat zorg voor onze medemens (in nood) een belangrijke opdracht is voor álle leden van de kerkgemeenschap. Ook wordt tijdens de vieringen de nieuwe PCI-folder ‘Kunnen wij u een helpende hand bieden?’ gepresenteerd. Deze folder is ontwikkeld speciaal met het oog op de hulpvrager. De folders komen achter in de kerk te liggen, maar zullen ook worden neergelegd in huisartsenpraktijken, bibliotheken, scholen, Sociale Dienst en Maatschappelijk Werk, uiteraard na toestemming van de betreffende instelling. Deze zal met een brief worden gevraagd, waarin we uitleggen welke doelen we als PCI nastreven en welke hulp we kunnen geven.

Gemeente Den Helder organiseert Samen In De Wijk
In juni j.l. ontmoetten hulpverleners uit allerlei sectoren van de Noordkop, en in het bijzonder uit Den Helder, elkaar in een door de gemeente georganiseerd symposium Samen In De Wijk. Ook waren er vertegenwoordigers van de Woningstichting en waren de kerken voor dit symposium uitgenodigd, dat werd gehouden in de Vredeskerk in de wijk De Schooten. Aanleiding voor dit symposium is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, die veel te weeg bracht en ook veel onzekerheid over de inhoud van de zorg voor kwetsbare groepen van mensen. De centrale vraag was dan ook: Wat hebben kwetsbare groepen nodig om zoveel mogelijk een gewoon leven te leiden?
Er waren vier workshops, t.w. Uitstoting en stigmatisering, Maatschappelijke ontwikkelingen en veranderende regelgeving, Overlast en veiligheid en Lokaal gezondheidsbeleid. De gesprekken in deze workshops werden gestimuleerd door diverse uitdagende stellingen te poneren om zo een reëller beeld te krijgen van de werkelijke nood en behoeften van kwetsbare mensen. Daartoe was het begrip ‘Netwerken’ de leidraad en de praktische uitvoering van deze dag. Doel van het symposium was om contacten tussen allerlei hulpverlenende instanties en personen te verbeteren en meer bekendheid te geven aan wat je als hulpverlenende instelling te bieden hebt. Een eerste resultaat was een hernieuwing van het contact tussen Maatschappelijk Werk en de pastores van de parochie, die in vroeger jaren er al was, maar door pastoreswisselingen waren verdwenen. Het ligt in de bedoeling om deze dagen in de toekomst te herhalen.

Diaken Hans de Jong

Vieringen rondom de werken van barmhartigheid
Met ingang van het nieuwe kerkelijke jaar, dat met de eerste zondag van de Advent begint, gaan wij -de twee RK parochies in Haarlem-Noord- van start met een project rond de Werken van Barmhartigheid. Gedurende het kerkelijke jaar zullen wij een zevental vieringen houden, waarin telkens een Werk van Barmhartigheid centraal staat. Daarnaast willen we telkens een diaconaal project uit de directe omgeving ‘koppelen’ aan het desbetreffende Werk van Barmhartigheid. Zo denken we bij “de hongerigen voeden” aan de Voedselbank die binnenkort van start gaat. Bij de “Vreemdelingen opnemen” zal Vluchtelingenwerk betrokken worden en bij “de naakten kleden” valt te denken aan een diaconaal kledingproject.
Zo willen wij proberen om datgene wat we in de Schrift lezen te verbinden met de alledaagse werkelijkheid en de gelovigen (nog) meer bewust te maken van het feit dat het dienend handelen een kerntaak is van de parochiegemeenschap.

Han Hoogakker, pastoraal werker in Haarlem-Noord. 023-5261626

"Eenzame ouderen…wat doen wij eraan?"
Een avond met het diaconaal beraad in Castricum-Bakkum
In de bovenzaal van het Parochiecentrum aan de Dorpsstraat te Castricum vond vorige maand het najaarsberaad plaats van het diaconaal beraad. Het doel van dit beraad is om regelmatig contact te houden met de diverse diaconale groepen van de parochies, zoals ziekenbezoek, PCI, rouwgroepen en contactpersonen.
Op inspirerende wijze brengt mevrouw Noor Ruven - in het dekenaat belast met de zorg voor het ouderenpastoraat - de Zeven werken van barmhartigheid onder de aandacht van een twaalftal belangstellenden. Zij doet dit aan de hand van een aantal kleurrijke afbeeldingen van Middeleeuwse schilderijen van de Meester van Alckmaer. Na elke prent volgt een overeenkomstig schilderstuk van moderne snit met meer expressie en minder detail. Omdat het echter een interactieve avond is, eindigt zij haar meditatieve tekst steeds met een vraag, die voor de aanwezigen een directe uitdaging is om samen een antwoord te formuleren vanuit de praktijk. Het verband met de alledaagse werkelijkheid waarin ouderen leven komt door deze methodiek op verrassende wijze naar voren. Mensen uit de praktijk - soms zelf al wat op leeftijd - spreken zich uit over hun eigen ervaringen: positief zowel als negatief, openhartig en persoonlijk. Over tegenvallers, bijvoorbeeld als zij aanbelden en de deur voor hen gesloten bleef. Of meevallers, waar hun aandacht en belangstelling werd beloond met een hartelijk:'Komt u nog eens gauw terug?' Snel en indringend wordt zo ook informatie aangereikt, allerlei ervaringen uitgewisseld en nieuwe gezichtpunten voor het bezoekwerk aan ouderen verduidelijkt. Want willen wij, als katholieke gemeenschap, ouderen niet in de kou laten staan? Dan blijkt dat er werk aan de winkel is voor mensen met een warm hart voor de naasten in de buurt of de wijk.

Joop Feijen, pci Castricum-Bakkum

Voedselbank Haarlem e.o. in oprichting
Op initiatief van de pci van de Groenmarktkerk te Haarlem is een werkgroep aan de gang gegaan met het oprichten van een voedselbank. Het idee is om voedsel in te zamelen wat vernietigd wordt of niet meer beschikbaar is voor de markt, en daar voedselpakketten mee samen te stellen voor mensen die weinig of geen eten hebben. Het idee is ontstaan in het buitenland en onder andere in Rotterdam al in praktijk gebracht. Ook op andere plekken in het bisdom zijn dergelijke initiatieven genomen, onder andere in Zaandam en Amsterdam. De werkgroep in Haarlem wordt op dit moment breed gedragen door allerlei maatschappelijke organisaties en instellingen. De verwachting is dat begin volgend jaar de eerste pakketten kunnen worden uitgedeeld.

Ernst Meyknecht, 023 - 5342307

MOT ten einde
Niet alles lukt. Het Multicultureel Ontmoetings Theater is niet meer. Opgezet van uit jongerenwerk en diaconie van de katholieke en protestantse kerk, was het doel om jongeren met verschillende culturele achtergronden met elkaar kennis te late maken via een toneelproductie. De ontmoetingen lukte echter gedeeltelijk vanwege de vele wisselingen van de leden. Ondanks een aantal geslaagde try-outs is het ook niet gelukt om een goed toneelstuk in elkaar te draaien. Er is dus niet helemaal uitgekomen wat de organisatoren ervan verwacht en gehoopt hadden. Een van de belangrijkste leerpunten van dit project bleek dat wij langer stil hadden moeten blijven staan bij onze eigen vooronderstellingen en doelstellingen. Toch beschouwt de projectgroep het project niet als mislukt. Het heeft wel degelijk wat losgemaakt bij jongeren en contacten zijn ontstaan.

Ernst Meyknecht

Helpen aan de deur van de pastorie
Op 15 september hebben de pci’s, diaconale groepen en protestantse diaconieën een avond gehouden over het helpen aan de deur van de pastorie. Wat moet je wel doen en wat niet? Kun je geld geven of moet je dat juist niet doen? Weet je naar wie je door moet verwijzen? Allerlei vragen passeerden de revu naar aanleiding van de boeiende inleiding van dhr.Jeronimus, algemeen secretaris van de protestantse diaconie Haarlem-Centrum. Boeiend waren de persoonlijke ervaringen en wijze lessen van deze oude rot in het diaconale vak. Wat ook helder werd was dat de katholieke kerk geen echte diaconale structuur meer heeft om mensen die aankloppen bij een pastorie te helpen. Het goede hart van een pastoor of een medewerkster van de parochiesecretarie bepalen wat er dan verder gebeurt. Heel vervelend is ook dat na vijf uur een hoop instellingen gesloten zijn. Het onderwerp ligt bij de pci’s in Haarlem op tafel.

Ernst Meyknecht, 023 - 5342397

Onderzoek naar Diaconie in Waterland
Men zegt wel eens dat een operatie geslaagd kan zijn maar dat desondanks de patiënt is overleden. Zo lijkt het onderzoek naar de diaconie in het dekenaat Purmerend een soortgelijk lot beschoren. De gehanteerde methodiek was methodologisch verantwoord, de toegepaste statistieken waren afkomstig uit een fraai onderzoeksprogramma en het enthousiasme van onderzochten was niet gering. Desondanks ondervonden de uit het onderzoek afkomstige aanbevelingen weinig uitvoering in de praktijk.
Heeft dit gebrek aan resultaat te maken met de (wel/niet) kwaliteit van het onderzoek of wellicht met de richting van waaruit dit onderzoek is geïnitieerd? Deze vraag is niet met een simpel ja of nee te beantwoorden. Door een behoorlijk aantal respondenten, actieve vrijwilligers in de PCI’s, MOV’s en het parochiële bezoekwerk, werd onverkort positief gereageerd op de suggestie een parttime diaconale werker voor de Waterlandse diaconie aan te trekken. De omstandigheden vragen er mijns inziens ook om. Het dekenale PCI-overleg, bij voorbeeld, vraagt om stevige versterking. De band tussen diaconie en diverse parochiebesturen mag, zo bleek uit het onderzoek, aangehaald worden. En ook qua publiciteit, een ander onderzoeksresultaat, is er veel te winnen.
Tot dusver geen ja op de suggestie voor aanstelling van een (0,5 fte) beroepskracht. Wellicht een voorzichtig ja op deelprojecten, per keer door een professional aangevat, maar dan ook per project gefinancierd. En dan, oordeelden betrokkenen, bij voorkeur betaald met subsidies door derden.
De besluitvorming in het dekenaat Purmerend zal ons moeten leren op welke wijze de diaconie in dit dekenaat toekomst heeft.

De Voedselbank Zaanstreek
Het is eerder gezegd. Het gaat goed met het initiatief Voedselbank Zaanstreek. Op dekenaal niveau zijn een aantal vrijwilligers bij elkaar gekomen, van binnen en buiten de kerk, om deze organisatie uit de grond te stampen. Inmiddels is de aanhang groot: katholiek, protestant, islamitisch en van andere levensbeschouwing. Met dit gemêleerde gezelschap is een stichting gemaakt met een heuse voorzitter, secretaris en penningmeester. Worden er driewekelijkse vergaderingen gehouden, die professioneel worden genotuleerd en is nu een enthousiaste en terzake kundige bedrijfsleider aangetrokken, die samen met bestuur en een al aanwezige magazijnmeester de voedselbank handen en voeten kan geven. Zo ook gaat het bestuur nadere besprekingen aan met de Voedselbank Rotterdam om in samenspraak met de Voedselbank Haarlem (!) en die in Amsterdam een federatief verband Voedselbank Nederland te vormen. In de Zaanstreek moet nog een hoop gebeuren: verwerving van een gebouw om niet, verwerving van fondsen (de dekenale PCI Zaanstreek zegde alvast € 1.000,-- toe) en de werving van allerlei uitvoerende vrijwilligers. De Voedselbank Zaanstreek was met zes man present op de Zaanse Vrijwilligersmarkt van 25 september.

De dekenale PCI Zaanstreek
De Zaanse PCI’s kunnen zich beroepen op een sterk dekenaal overleg. Deze vergadering van de negen Zaanse parochies zit één keer per kwartaal bijeen onder genot van de gratis gastvrijheid van de H. Maria Magdalenaparochie te Wormer. De deelnemers aan de vergadering zijn door de wol geverfd en weten het nodige te melden over hoe de eigen parochie op het diaconale spoor te houden. De parochie in Wormerveer bij voorbeeld hield onlangs een acceptgiroactie. Opbrengst € 4.000,--. Proficiat. Dit en nog veel meer gebeurt met inzet en enthousiasme. Met elkaar weten de Zaanse PCI-ers het nodige voor elkaar te krijgen. Steun aan een asielzoekergezin, dat in een ander land waar het wél welkom is, het opnieuw gaat proberen. Of een behoorlijk geldbedrag voor een retourticket voor een mevrouw, die haar terminaal zieke moeder elders op moet zoeken. Voor deze aanvraag kreeg de dekenale PCI overigens ook substantiële steun van de protestante diaconie in Zaanstad, waarvoor dank. Daarnaast spraken de verzamelde PCI’s steun uit, ook financieel, voor de verdere ontwikkeling van de Voedselbank Zaanstreek (zie hierboven).

Dr. Stan Baars, diaconaal werker dekenaat Zaanstreek

Sinds jaar en dag stelt de diakenskring van ons bisdom zichzelf de vraag hoe diaconaal de diakens op hun werkplek in parochie of categoriaal pastoraat (denk bv aan de gevangenis of het ziekenhuis ...) werkzaam zijn. Dit jaar was de theoloog Ton van Eijk te gast op de studiedag van 11 oktober in de abdij van Egmond om te spreken over de betekenis van de diakens in kerk en samenleving van vandaag. Een artikel van de duitse theoloog en bisschop Walter Kasper gaf een wezenlijk diaconale richting aan onze gesprekken over hoe diaconaal we als diakens bezig zijn in ons werken en ook hoe diaconaal de diakens worden opgeleid. Vorig jaar was de belgische theologe Veerle Draulans te gast op de jaarlijkse studiedag om met de diakens na te gaan hoe praktisch zij hun diaconale werk gestalte geven.

Het wordt in elk geval steeds meer beleid in ons bisdom om de diakens te koppelen aan het werk van de PCI’en en MOV-werkgroepen, terwijl de taak van een diaken in liturgie en verkondiging ook wezenlijk diaconaal is en de aandacht van de kerkgemeenschap vestigt op haar diaconale taak in kerk en samenleving. Zo is de diakenskring ook vertegenwoordigd in de Diocesane Raad voor de Diaconie (DRD) en in het Diaconale Werkers Overleg (DWO) en neemt de kring deel aan de diaconale miniconferentie, die sinds verleden jaar alle diaconale organen van ons bisdom doet nadenken over diaconie in parochie en dekenaat. Hierbij zijn enkele zgn pilotprojecten gaande als praktische ondersteuning van de conferentie om na te gaan hoe we in ons bisdom de diaconale krachten kunnen bundelen en meer zichtbaar kunnen maken. Verder denkt ook de diakenskring na over de diaconale uitvoering van de bisdomnota ‘Nieuwe tijden nieuwe wegen’.

Diaken Hans de Jong

Persdienst Bisdom Haarlem / Wim Peeters