'11 september' zal onuitwisbaar in het geheugen van de mensheid gegrift staan als een dag waarop het kwaad zich op een brute, weerzinwekkende manier manifesteerde. De Nederlandse bisschoppen zelf waren op deze dag in vergadering bijeen toen het nieuws van de aanslagen hen bereikte. Zij zijn daarop direct in gebed gegaan. Zoals de beelden van de val van de Berlijnse muur het einde van de Koude Oorlog symboliseerden, zo markeerden de televisiebeelden van de vliegtuigen die zich in de Twin Towers in New York boorden, een nieuwe bedreiging voor de wereldvrede.

De Nederlandse bisschoppen herdenken niet alleen de duizenden slachtoffers die door de terroristische aanslagen op 11 september 2001 vielen, maar ook de slachtoffers in de daarop volgende maanden in Afghanistan, zowel aan Afghaanse als Amerikaanse zijde. Bovendien zijn niet alleen directe slachtoffers te betreuren; iedere wereldburger heeft een litteken aan de gebeurtenissen in het afgelopen jaar overgehouden. Een zeker gevoel van onkwetsbaarheid in vooral de westerse wereld heeft bij velen plaats gemaakt voor gevoelens van angst en onveiligheid. Terecht streven nationale overheden er naar om burgers (beter) te beschermen tegen terroristische aanslagen. De Nederlandse bisschoppen spreken de wens uit dat evenzeer aandacht uitgaat naar de talloze plekken in de wereld waar mensen al veel langer en nog steeds worden gegijzeld door (de angst voor) oorlog, geweld en terreur. De bisschoppen hopen daarom dat de herinnering aan 11 september een blijvende impuls geeft aan internationale solidariteit, de bestrijding van armoede in de wereld en de inzet voor gerechtigheid en vrede.

Foto: Bisdom Haarlem

Op Goede Vrijdag van dit jaar trok de Kruisweg door New York over de East River. Op de foto trekt de stoet over Brooklyn Bridge. Aanleiding voor deze bijzondere route was de aanslag op de stad, op 11 september vorig jaar. De Kruisweg, georganiseerd door studenten van de katholieke lekenbeweging Communion and Liberation ("Gemeenschap en Bevrijding") trok van de kathedraal van Sint Jacobus in Brooklyn naar Ground Zero op Manhattan.

De gevoelens van angst en onveiligheid hebben bij sommigen ook tot wantrouwen geleid jegens de moslimgemeenschap als zodanig en/of medeburgers van Arabische afkomst, zowel in ons eigen land als daarbuiten. De Nederlandse bisschoppen zijn bijzonder bezorgd over deze ontwikkeling. De bisschoppen willen daarom benadrukken dat de moslims in ons land niet gestigmatiseerd mogen worden als bevolkingsgroep, vanwege de aanwezigheid van een aantal fundamentalisten onder hen. Het overgrote deel van de moslims in Nederland wil niets anders dan deel uitmaken van en bijdragen aan een humane samenleving die wordt gefundeerd door de beschermwaardigheid van ieder mensenleven, respect voor de levensbeschouwelijke opvattingen van een ieder en het afwijzen van discriminatie en racisme. De Nederlandse bisschoppen hopen daarom dat de herinnering aan 11 september óók inspireert tot een gemeenschappelijke inzet van allochtonen en autochtonen, van gelovigen en niet-gelovigen voor ontmoeting en dialoog, voor verzoening en verdraagzaamheid - in Nederland en daarbuiten.

De Nederlandse bisschoppen wijzen op het Evangelie als dé inspiratiebron om de angst niet het laatste woord te geven en de hoop levend te houden. Jezus Christus, de levende Heer, nodigt alle mensen uit om ‘vredesstichters' te zijn en zich in te zetten voor het ideaal van gerechtigheid en vrede. Veiligheidsmaatregelen alleen zijn ontoereikend om de angst en het wantrouwen bij mensen weg te nemen; initiatieven gericht op dialoog en het versterken van wederzijds vertrouwen zijn daarvoor eveneens onmisbaar. Nu in het kader van de zogeheten ‘oorlog tegen het terrorisme' nieuwe militaire acties worden overwogen, hopen de bisschoppen bovendien dat eerst en primair wordt gezocht naar oplossingen langs politieke en diplomatieke wegen. Zij roepen de gelovigen op om de komende dagen het verlangen naar gerechtigheid en vrede voor de wereld in hun gebed uit te spreken en in daden om te zetten.

Persdienst Secretariaat RKK