Vrede als opdracht voor ons allemaal
gepubliceerd: donderdag, 3 augustus 2017
Een roepende in de woestijn
Op 24 juni, feestdag van Johannes de Doper, heb ik in onze kathedraal twee nieuwe priesters mogen wijden, en de volgende dag in Laren de prachtige Sint Jansprocessie kunnen lopen. Johannes was een fascinerende figuur. Zijn taak was het om voorloper te zijn. Hij moest de harten van de mensen weer brengen tot God, en rijp maken om zijn Zoon, de ware Messias en Verlosser van de mens, te ontvangen. Hij kreeg vele volgelingen, maar bleef toch vooral ‘een roepende in de woestijn’. Ook in onze tijd kunnen we weleens dit gevoel krijgen.
Bron: Oog op Laren
Beeld van Johannes de Doper
voor de Sint-Jansbasiliek te Laren
In de moderne woestijnen van glas, beton en computers, van vertier en gejaagdheid, lijkt er soms weinig plaats te zijn voor God. Weinig verlangen ook naar Christus als de Vredevorst, als ‘het Lam dat de zonden van de wereld wegneemt’. Onze eerste taak als Kerk is het dat verlangen weer te wekken. Een Franse evangelist gaf hiervoor ooit een prachtig beeld. Hij zei: “Als je mensen ertoe wilt brengen een schip te bouwen, dan moet je ze niet alleen hout en gereedschap geven, maar allereerst het verlangen in hen wekken naar de weidse zee, naar verre horizonten. Dan gaan ze vanzelf dat schip wel bouwen”. Wat we nodig hebben is een missionering die de grandioze blijde boodschap met nieuw elan brengt. Niet alleen als een theorie, een waarheid in plaats van een andere waarheid, maar als een geloof dat je hele leven verandert. Alles wordt anders als je weet dat je onvoorwaardelijk bemind wordt. Alles wordt anders als je weet dat er door Christus vergeving is voor wat er aan kwaad en schuld is in je leven, voor alles wat je eerlijk berouwt. Alles wordt anders als je weet dat je leeft over de grenzen van de dood heen. Het haalt de angel van absoluutheid en wanhoop uit lijden en tegenslag, geeft kracht om dingen te doen die verder gaan dan wat nuttig of voordelig is, en misschien zelfs om je leven te geven voor de ander.
Een beslissend moment tijdens de Cubacrisis
Onze tijd heeft vele van zulke mensen nodig, sterke mensen die geworteld zijn in God, en die kleinmenselijke gevoelens van wrok, eerzucht, en gekrenkte trots weten te overstijgen. Wij denken vaak dat de toekomst alleen in handen ligt van de wereldleiders en regeringen, en onderschatten de invloed van individuele mensen. De ouderen onder u herinneren zich nog wel de Cubacrisis. Rusland installeerde atoomraketten op Cuba. Amerika reageerde met een zeeblokkade. Russische onderzeeërs probeerden deze te doorbreken. Een Amerikaans schip gooide als waarschuwing enkele dieptebommen. Eén kwam terecht in de buurt van een Russische onderzeeër, en schakelde het hele communicatiesysteem uit. Contact met het commandocentrum was niet meer mogelijk. Nu gold de bevelsprocedure die luidde dat ze bij een aanval hun atoomraketten op de vooraf gestelde doelen moesten afschieten. Wel moest de kapitein, tezamen met zijn twee hoogste officieren unaniem de beslissing nemen. De kapitein dacht te worden aangevallen, en besloot de orders uit te voeren. Ook zijn eerste officier steunde dit besluit. De tweede echter weigerde, ondanks de druk die op hem werd uitgeoefend. Wij hebben toen niets geweten. We deden gewoon onze dagelijkse dingen, zonder te beseffen dat het lot van de mensheid, en ook van ons eigen leven, op dat moment afhing van de beslissing van één jonge officier, die Gods stem in zijn geweten volgde.
Een spiritueel en moreel revival
Nu zullen wij niet snel voor keuzes staan die de toekomst van de mensheid bepalen, maar onderschat niet wat een individuele mens kan doen, en betekent in Gods ogen. De Heer staat ook voor ons allen op allerlei momenten van ons leven, in allerlei grote en kleine keuzes: die uitgestrekte hand wel aannemen, of niet; die nood van een mens die op je weg komt wel tot de jouwe maken, of niet; je ziel wel voeden met Gods woord en sacrament, of niet. Iedere keuze ten goede of ten kwade plant zich voort in de uiterlijke en innerlijke wereld. Vrede is het product van gerechtigheid, niet als leuze op een spandoek, maar als kracht in het hart van vele mensen, die op cruciale momenten kiezen voor liefde en gerechtigheid, hun geweten volgen, en het goede doen. De Oostenrijkse kardinaal König zei het ooit zo: “Naarmate onze uiterlijke krachten en vermogens toenemen, moeten ook de innerlijke toenemen. Anders zal het ons vernietigen”. Wil het vrede zijn in onze tijd met zoveel dreigingen en noden, dan is een nieuw spiritueel en moreel revival nodig.
Vrede is ook de vrucht van gebed. De kracht van de heilige Geest wordt gemobiliseerd door het gebed, en door niets anders. De hele Bijbel maakt dat ons duidelijk. Als Mozes bad met de armen omhoog tijdens de strijd van Israël tegen de Amalekieten dan was zijn leger aan de winnende hand. Liet hij de armen zakken, dan kreeg de vijand de overhand. De Amerikaanse evangelist Billy Graham zei kort geleden: De huidige wereld is ‘out of control’... “Er is nog slechts één kracht beschikbaar om de loop van de gebeurtenissen te wijzigen, en dat is de kracht van gebed door God vrezende en in Christus gelovende mensen”. Gebed met en rond Maria, voeg ik als katholiek bisschop toe. Haar voorspraak en bemiddeling geeft het een enorme kracht. Aan haar kan de Heer niets weigeren. Deze onderschatte, maar in werkelijkheid cruciale, bijdrage aan de vrede kunnen we allemaal leveren, ook al zijn we wellicht beperkt in gezondheid of omstandigheden. Misschien juist dan. Elk gebed, elk offer is als goud in Gods handen. Hij zal het omzetten in zegen voor onszelf en onze wereld.
+ Mgr. dr. Jozef M. Punt
Bisschop van Bisdom Haarlem-Amsterdam