Ooit zal het vrede zijn...
gepubliceerd: maandag, 18 november 2013
Het is ‘Allerzielen’ als ik dit schrijf. We vieren het als een feest, omdat we vast geloven dat het leven niet zinloos is, dat het niet eindigt in een zwart gat. Nee, het eindigt in méér leven, nieuw leven, ander leven, vergeestelijkt en onvergankelijk leven en geluk.
Die belofte geldt voor ieder die voor God en de ander heeft geleefd, maar ook voor ieder die dat niet gedaan heeft, maar zich voor z’n dood oprecht met God en de medemens heeft verzoend. Ook hij deelt in de Verlossing die Jezus voor ons bewerkt heeft. Gods liefde en barmhartigheid kent geen grenzen, maar wil gevraagd zijn. Daarvoor zijn we hier.
We eren vandaag al degenen die ons zijn voorgegaan. Al degenen die gevallen zijn in de strijd voor vrede en gerechtigheid. Al degenen die gegaan zijn om hun vaderland te dienen, hier of in den vreemde, lang geleden of nog maar kort. Al degenen die bij ons hoorden, die ons dierbaar zijn en die we missen. Misschien was hun missie een succes, misschien ook niet. Voor God is dat niet relevant. Hij kijkt niet naar het succes van een mensenleven, naar de prestaties, zeges, eer... Nee, Hij kijkt alleen naar de goede intentie, naar de moed, trouw, vriendschap, dienstbaarheid, geloof en gebed. Dat blijft door de dood heen.
Big Brother is watching you...
Steeds opnieuw wordt de vrede en de waardigheid van de mens bedreigd, van buitenaf en soms ook van binnenuit. In deze dagen zijn we opgeschrikt door het NSA spionage schandaal. Zeker iedereen die de verdediging van ons volk ter harte gaat, zou nu alert moeten zijn. Sommigen proberen het te bagatelliseren. De directeur van de NSA herhaalt steeds hetzelfde refrein: ‘Ze doen het allemaal’. Dat maakt me niet meteen geruster. Het is een miskenning van wat er gaande is. Spionage is er altijd geweest, maar door nieuwe technieken wordt een fundamentele morele grens overschreden. Alles wat kan, wordt ook gedaan. Daarover kunnen we ons geen illusies permitteren.
Staten, maar ook organisaties, goedwillend en kwaadwillend, dringen door tot in de intiemste privésfeer van miljoenen mensen. Niemand wordt gespaard. Elk telefoongesprek, elke sms, iedere website die je bezoekt en iedere betaling die je doet, wordt geregistreerd. Overal waar je gaat, wordt je gevolgd, door camera’s, door je navigatie of handy. Een Duits experiment liet zien dat men met een speciaal programma zelfs via een handy in ‘stand by’ stand al je gesprekken kan volgen. Zo’n totale controle is mensonwaardig.
Zegen en vloek tegelijk
Al te gemakkelijk wordt alles gerechtvaardigd door de strijd tegen terrorisme. Dat zal ten dele waar zijn, maar voor een groot deel ook niet. Merkel, Hollande en Rutte zijn niet afgeluisterd vanwege terrorismebestrijding. Daar gaat het om politieke invloed en economische spionage. En als al democratische regeringen zo gemakkelijk alle morele grenzen terzijde schuiven, wat zullen dan niet dictatoriale regiems en criminele organisaties doen of ooit gaan doen? Het is zoals bij iedere technische ontwikkeling: het kan ten goede gebruikt worden, maar ook ten kwade. Het is zegen en vloek tegelijk.
En dan denk ik niet alleen aan afluisteren. Anonieme bedreigingen, laster, pesten via internet... Recent werden we geschokt door enkele zelfmoordgevallen. Het web is ook onbarmhartig. Het hoort bij het leven van een mens om fouten te maken, daaruit te leren en opnieuw te beginnen. Het web houdt alles vast wat er ooit op is gezet, door iemand zelf of door anderen, waar of onwaar, en belemmert mensen dingen achter zich te laten en bevrijd verder te gaan. Dat hoort niet bij het leven en bij het menszijn. En totale controle al helemaal niet.
Deze nieuwe digitale technologie is niet minder gevaarlijk dan nucleaire of chemische kennis. Als het de mens niet lukt het te beheersen, zal het hem vernietigen. Misschien niet meteen zijn lichaam, maar wel z’n vrijheid en z’n waardigheid en dat is niet minder ernstig. Voor die vrijheid en de waardigheid hebben tallozen hun leven gegeven. Velen van hen eren wij vandaag. Opnieuw is moed nodig van vooral jonge mensen. Om te strijden tegen terrorisme, tegen dictators en onrecht, tegen armoede en onderdrukking, maar ook tegen de sluipende ondermijning van de samenleving door misbruik van een prachtige, maar ook levensgevaarlijke technologie. Gevraagd is besef van de ernst, politieke wil en internationale controle om afglijden in een ‘Big Brother’ samenleving te voorkomen.
We zijn niet alleen
Maar wat mensen ook kunnen doen en moeten doen, een zekere scepsis kan ik niet verbergen. De technische mogelijkheden om kwaad te doen zijn zo groot geworden, dat er wel een spirituele en morele ‘quantum sprong’ nodig is om dit nog te beheersen. Onwillekeurig moest ik denken aan de profetie van die eenvoudige huismoeder uit de sloppenwijken van Rome, zo’n 100 jaar geleden, de zalige Anna Maria Taïgi. Ik heb er al eerder naar verwezen. In gebed zag ze de toekomst en zei: “De mensheid zal niet meer in staat zijn orde te scheppen in de zelf veroorzaakte chaos. Maar de hand van de Heer zal orde scheppen...”. Ze voorzag een climax aan dramatische gebeurtenissen, natuurlijk en geestelijk, waarin mensheid en kerk gezuiverd zullen worden, en de wereld vernieuwd.
Ik denk dat die tijd niet ver meer is. Het is tijd om ook ons eigen leven op orde te brengen. We zijn niet totaal overgelaten aan onszelf, al lijkt dat vaak zo. God kent zijn tijd. Moge dat ons hoop en kracht geven om te doen wat wij als mensen kunnen en moeten doen voor vrede en gerechtigheid. En ooit zal het eeuwig vrede zijn. Als de tijd vervuld is, zal Jezus opnieuw komen. Daarover gingen de lezingen vandaag. “Hij zal alle tranen van de ogen afwissen, en de dood zal niet meer zijn” – zo hoorden we – “geen rouw, geen geween, geen smart zal er zijn, want al het oude is dan voorbij”. Hij zal het oordeel spreken. Uit alles wat mensen van alle tijden hebben gedaan, gebeden, geleden en gestreden, omwille van goedheid, waarheid en gerechtigheid, zal Hij bouwstenen maken van “een nieuwe hemel en een nieuwe aarde”.
De eerste christenen verlangden naar dat moment. Bidden wij zoals zij: “Maranatha... Kom, Heer Jezus, kom spoedig”.
+ Mgr. dr. Jozef M. Punt
Bisschop van Bisdom Haarlem-Amsterdam