Bisdom Haarlem-Amsterdam










Delen:
meld deze pagina op Twitter meld deze pagina op Facebook
Volgen:
link naar de RSS Feed van de laatste nieuwsberichten volg Bisdom Haarlem-Amsterdam op Twitter volg Bisdom Haarlem-Amsterdam op Facebook

Welke pausen hebben afstand gedaan?

gepubliceerd: zaterdag, 16 februari 2013

Dat de Paus afstand doet van zijn ambt is in de ge­schie­de­nis slechts enkele malen voorge­ko­men. In de eerste eeuwen was er in het alge­meen een grote weerstand tegen ver­plaat­sing van een Bis­schop of afstand door deze.

Redenen die daarvoor wer­den aange­ge­ven betroffen nood­zaak of het nut van de Kerk, niet echter wer­den als voldoende reden beschouwd ver­vol­ging, het verlangen naar een betere plaats of leef­tijd. Ziekte en ouderdom wer­den alleen als gel­dige reden beschouwd om afstand te mogen doen van de dienst aan de Kerk, wanneer deze omstan­dig­he­den met zich meebrachten dat een Paus of Bis­schop zijn taak niet kon vervullen, zelfs niet met hulp van een coad­ju­tor.

Paus Coelestinus VIn 235 legde Paus Pontianus zijn ambt neer toen hij tij­dens de christen­ver­vol­gingen naar Sardinië was verbannen en in de mijnen moest werken. Paus Cornelius dacht er in 251 over af te tre­den van­wege de tegen­wer­king die hij moest onder­vin­den bij de bestrij­ding van de Novatiaanse ketterij, maar Cyprianus van Carthago wist hem te overtuigen dit niet te doen. In de elfde en twaalfde eeuw tra­den Bene­dic­tus IX en Gregorius VI af (of wer­den afgezet) wegens simonie en Paus Honorius II (1124-1130) omdat hij de ongel­dig­heid van zijn keuze erkende.

Bekend is het geval van de meer dan tach­tig jaar oude Coelestinus V die na enkele maan­den paus­schap op 13 de­cem­ber 1294 afstand deed omdat hij zich niet voldoende in staat achtte zijn ambt uit te oefenen. Paus Coelestinus had zijn besluit geno­men op basis van de mening van canonisten (des­kun­digen in het ker­ke­lijk recht), dat de Paus om een goede reden afstand kan doen van zijn ambt en dat de beoor­de­ling van de redenen aan het geweten van de Paus zelf wordt over­ge­la­ten.

Deze visie is daarop in een con­sti­tu­tie van Paus Boni­fa­tius VIII (1294-1303) bekrach­tigd, die in het Liber sextus en later in het Corpus iuris canonici, is ingevoegd. Ten tijde van het westers schisma trad tenslotte Paus Gregorius XII af (1415) om daar­mee voor het concilie van Konstanz de moge­lijk­heid te openen een nieuwe Paus te kiezen en aldus het schisma te beëindigen, maar dat was een speciale situatie met drie pausen, waarbij niet erg dui­de­lijk was wie nu de echte paus was.

De ver­schil­lende auteurs noemen nog twee andere oor­zaken waardoor de Paus van zijn ambt ver­val­len zou zijn: als de Paus zou lij­den aan een vaststaande en blijvende geestesziekte ("amentia certa et perpetua" of - volgens de meeste auteurs - als de Paus in zijn per­soon­lijke over­tui­gingen tot ketterij zou komen.



Gerelateerde nieuwsberichten

zaterdag, 16 februari 2013Bestuur van de Kerk als de zetel van de paus vacant is
zaterdag, 16 februari 2013Waar komt het woord ‘kardinaal’ eigenlijk vandaan?
zaterdag, 16 februari 2013Taken van het kardinalencollege
zaterdag, 16 februari 2013Geschiedenis van de pauskeuze
zaterdag, 16 februari 2013De pauskeuze nu
zaterdag, 16 februari 2013Wanneer en hoe wordt de gekozene paus?



Bisdom Haarlem - Amsterdam • Postbus 1053 • 2001 BB  Haarlem • (023) 511 26 00 • info@bisdomhaarlem-amsterdam.nlDisclaimerDeze website is gerealiseerd door iMoose